Akü Şarj Ölçümü

Sayın @kesmez'in dediği gibi şarja anlık ara vererek akü voltajı okunabilir. Fakat nekadar sağlıklı bir ölçüm olur tartışılır. Çünkü akü şarjdan hemen sonra, olduğundan daha yüksek gerilim/volt gösterecektir. Sağlıklı ölçüm ancak 24-48 saat gibi bir dinlenme sonucu ölçülebilir. Bu tür bir boşta dinlenme sonucu okunan gerilim akünün durumu hakkında da bilgi verecektir.
 
Şarz akımı sırasında akü geriminde akü iç direncinden dolayı şarz akımı x akü iç direnci kadar fazla gerilim oluşur.
Akü kapasitesi küçük veya akü eskiyse bu fazladan oluşan gerilim daha yüksek olur.
Şarz akımı kesildiğinde şarzdan dolayı oluşan bu ekstra gerilim yok olur.
Böylece akü şarz kesme gerilimine göre şarz etmeye veya şarzı kesmeye karar verilebilir.
 
Bu konusulanlar yuzunden asagidaki gibi bir bataryanin sarj karakteristigi bilinmeli.

Bir aku sarj edilirken de gerilimi olculerek ne kadarsarj oldugu gorulebilir. Bir cok sarj aleti bu bilgiyle gostergelerde doluluk oranini gosterir.

Aku geriliminin yukselmemesi sarjin dogru sekilde yapilmadigini anlatir.

Asagidaki grafik ornek teskil etmesi icin ekliyorum. Sabit akim sabit gerilim sarj durumu neye gore tayin ediliyor hucre gerilimi ile.

Sarj akimi ve sarj gerilimi takibi en iyi sarj şeklidir.

 
Durum tamamıyle akımla alakalıdır ve dolaylı olarak da akünün kapasitesiyle. Aküyü şarj ederken bir yük gibi davranır neticede elektroliz işlemi yapılmaktadır. Çok boş akü fazla akım çekeceğinden verilen gerilim düşer boşta ölçtüğünüz değeri görmezsiniz. Doldukça çektiği akım da düşer dolayısıyla DVM ekranında okuduğunuz değere güvenebilirsiniz.

Denemesini yapıp yapmamak size kalmış, yukarda dedğim gibi 100A akü yerine buna uygun şarj cihazınızı 7A aküye takarsanız diyelim gözle görülür zarar vermese bile sonuç yanıltır .
 
Hepinize ayrı ayrı teşekkür ederim. Devreyi kurmakla uğraştığım için geç dönüş yapıyorum. 12V 7Ah akü için ilk başta akım kontrolünü yapmak istedim fakat akımı PID ile kontrol edemedim. Devrede bidirectional konverter kullandım. Akü sabit 770mA çekiyor zamanla düştü. Aküler sabit akımla şarj olabilir olarak biliyorum. PİD mi çalışmıyor aküde mi arıza vardır yoksa yaşanılan normal bir durum mudur?

Cevabınız için teşekkür ederim.
 
Bir aku sarj edilirken once sabit akimla baslanir nedeni akunun ic direnci dusuktur. Siz sabit gerilim vermek isterseniz aku o kadar cok akim cekmek ister.

En temel sarj dongusu nedir?

Bos bir akunun gerilimi dusmustur. Mesela diyelim ki 11.6 volt. Bu aku sarj etmeye baslanildiginda aku 1/10u akimla sarja baslanir ve bir yandan gerilim takip edilir. Sarja baslaninca o akunun gerilimi hop diye 14 voltlara yükselmez bu zaman alir. Yukselen akunun ic direnci yükseldiği icin bu durum meydana gelir.

Sadede gelirsek sabit akimla sarj baslar. Gerilim akunun datasheetine bakarak istenen degere geldiginde sabit gerilimle devam edilir. Bu esnada zaten sarj akimi duser. Neden duser saej gerilimi ile aku gerilimi birbirine yaklaştıkça yani potansiyel fark azaldikca sarj aleti akim akıtamaz. Biz buna float charge. Diyoruz. Akimin azalıp gerilimin dengelendigi noktadir.

Sizin akunun durumunu bilmediğimiz icin yorum yapamıyoruz.

Kolay gelsin.
 
Serkan_48 Bey, akünün boştaki gerilimi 8.5 volt. Aküyü şarja başlattığımda akımı PID ile kontrol ederek sabit akım uygulamaya çalışıyorum ama akımı istediğim değerde hiç sabitleyemiyorum. 7Ah aküyü 0.7 amper ile şarj etmek gerekiyor biliyorum ama ben bu akımı kontrol etmek istiyorum mesela 0.7 değil de 0.6 amper ile şarj etmek (yanlış olduğunu kabul ediyorum). Amacım akımı kontrol altına almak. Bu akımı kontrolcü ile kontrol altına alamamamın nedenleri ne olabilir
 
Akım kontrolcünüz nedir? Nasıl bir uygulama şemanız var? Bizimle paylaşırmısınız? Şema üzerinden yorum yapalım.

akımı kontrol altında tutmak için sürekli şarj akımı ölçmek ve bu çekilen akıma göre çıkış gerilimini ayarlamanız gerekiyor. Siz bu ölçüm ve kontrolü sağlayamıyorsunuz sanırım. Tekniğinizi ve açık şemanızı paylaşırsanız yorum yapabilirim.
 
Akım kontrol mantığı bilinmeden sonuca varılamaz.
Bir devredeki akım kontrol mantığı gerilimin yük direncine göre hassas olarak ayarlanabilmesidir.
Akü şarj uygulamalarında yapılan en büyük hata ise yük direncinin (AKÜ) sabit olarak kabul edilmesidir.
Bir akü şarj esnasında farklı iç direnç göstermektedir. Bu sebeple sabit bir gerilim ile aküleri şarj etmeye çalışmak en büyük hatadır.
Akü iç direnci şarj zamanına bağlı olarak değişeceği için bu direnci her daim doğru olarak ölçüp gerilimi ayarlayabilmek mantıken olanaksızdır.
Ancak yük direncine seri bir direnç bağlarsak, yük akımının değişimini bu direnç üzerinde hassas olarak ölçüp gerekirse çıkış gerilimimizi bu değişime göre rahatlıkla ayarlabiliriz.
Bir çok kompenentlerin bilgi sayfalarında örnek uygulama şemaları verilmiştir.
Bu konuda en popüler olan LM317 entegresi ile sabit akım kaynağı rahatlıkla yapılabilmektedir.
https://www.st.com/resource/en/datasheet/lm217.pdf


Şemayı analiz edersek yük akımının R3 direnci üzerinden geçtiğini görebiliriz. Yük akımı ve R3 direncinin değeri doğrultusunda R3 üzerinde düşen gerilimi kullanarak, başka bir kompenetle kontrolümüzü sağlayabiliriz.
Yani bu direnç üzerinde düşen gerilim belli bir seviyeye ulaştığında 2N2222 transistörünü iletime geçiriyor, iletime geçen transistörün C-E direnci düştüğü için de LM317 nin çıkış gerilimini düşürdüğü açıkça anlaşılmaktadır.
Şemadaki verilen değerler incelendiğinde veriler doğrultusunda max akımın 10 ohm direnç için 0.6A olduğunu görebiliriz.
Örnek şema 6V aküler için verilmiş olsa da R2 direncinin değerini 2 katı artırarak 12V luk aküler için belirlemek zor değildir.
 
Hepinize tekrardan teşekkür ederim. Kullandığım devre şemasını aşağıya bıraktım. Kontrolcü olarak STM32F4 kullanıyorum. Dediğiniz gibi akımı kontrol ediyorum Kontrol ettiğim akıma göre akünün değişken direncine göre konverter buck olarak çalışıyor gerilimini ona göre ayarlıyor. Devreyi akü sağlıklı çalışmadığı için Direnç ile deniyorum ama sanırım PID katsayılarından dolayı akımı biraz geç sabitliyor. Bunu da halledebilirim. Tekrardan teşekkür ederim. İyi çalışmalar.
 

Ekli dosyalar

  • Matlab_Batarya.JPG
    71.2 KB · Görüntüleme: 16
Bu siteyi kullanmak için çerezler gereklidir. Siteyi kullanmaya devam etmek için onları kabul etmelisiniz. Daha fazla bilgi edin…