Basit elektronik devreler

[Öğretmen27]

Ustalarim merhabalar. Zener diyotla ilgili bir sorum olacakti. Zener diyot bazi adaptorlerin cikisina_ ornegin 5V adaptor_ paralel baglaniyor. Ornegin 5 v cikis veren adaptorun cikisina paralel 6.8 v 1w bir zener diyot bagladigimizda cikis gerilimi 6.8 v gectiginde zener daha fazla dayanamayip kisa devre olup giristeki sigortayi attiriyor. Normalde zener diyot voltaji kırpıp uzerindeki deger kadar cikis veriyor ve zeneri korumak icin seri uygun bir direnc baglaniyor. Ama bu durumda zenerin degeri 6.8 v zenere 5v geldiginde zener iletime gecmez nasil oluyor da 5 v cikiyor?

Bir sorun daha olacakti Sayin ustalarim
Bu smps guc kaynaklarinda geri besleme olayi opto, tl431, entegre arasindaki iliski ne sekilde gerceklesiyor devre uzerinde anlatirsak cok memnun olurum.
Cevaplar icin simdiden tesekkurler.

 

[by lent]

Çıkış voltajından opto ledi beslendiğinden tl431 zener ile voltaj regülatörü olarak davranır, farklı şema da belirteyim farkı görün direk zener ve dirençler kullanılmakta,

Bu tip trafosuz beslemede etikette yazdığı gibi yarım dalga doğrultmalı, kapasitif güç kaynağı yapısında zenere gelen voltaj zaten yakın değerde gelmekte çünkü kutupsuz kon hesaplanıp seçim yapılarak konuyor. 24v yerine 5v koyarsak anında bozulacktır.

 

[Öğretmen27]

Son aciklamalariniz illk sorum icin degil mi? Ben anlayamadim galiba? Simdi bir adaptor var 5v cikis veriyor ama bunu korumak icin cikisa 6.8 v degerinde zener baglaniyor. Zener 5 v geldiginde iletime nasil geciyor?
Aklima soyle bir sey geldi. Acaba zener tam cikista degil zenere 6.8 v geliyor zener iletime geciyor tekrardan 6.8 v seri bagli kutupsuz kondansitor veya direncle veya seri bagli diyotla 5 v dusuruyor???

 

[by lent]

Evet ilk sorunuz içindi, bunlarda dediğim gibi kond hesaplanıp eklendiğinden fazla değerde zener takılmıyor çıkış 12 istenirse 12 5 istenirse 5 veya çok yakn değerli 5.1v zener eklenir, smps devrelerinin çıkışını korumak adına ise konulan zener sonrasın direnç veya diyod eklenerek gerilim düşümü sağlanarak istenen değer elde edilir.

Buna eklememişler hayret sanırım nokia için devre.

 

[Öğretmen27]

Abi son yazdigimi okudun mu? Jeton dustu ekleme yaptim sen de yazmissin. Aynen dedigin gibi abi voltaj once yuksek gerilim zener gerilime gecip sonra uygun parcalarla gerilim tekrar dusuruluyor.
Ama geri beslemeyi anlayamadim.

 

[by lent]

Abi son yazdigimi okudun mu? Jeton dustu ekleme yaptim sen de yazmissin. Aynen dedigin gibi abi voltaj once yuksek gerilim zener gerilime gecip sonra uygun parcalarla gerilim tekrar dusuruluyor.
Ama geri beslemeyi anlayamadim.

Geri beslemede şemaya bak neresini anlayamadım opto elemanı tanyorsun, bunda anahtar rolü oynamakta başka devrede gerekli voltaj olmasına bakar, örnek pc güç kaynağı 5v pwr good adlı gerilim seviyesi uygunsa girirş feti tetiklenir ve diğer voltajların oluşması için gerekli frekans üretilip smps trafosuna sevk edilir.

 

[Öğretmen27]

Bu sekilde anlatinca birazcik daha anladim. Optonun trafonun bir cikisinda gelen gerilimle harekete gecip feti tetikliyor o da trafodan diger gerilimlerin cikmasini sagliyor.
Tl 431 tam olarak anlayamadim? Cikistan gelen gerilim direncle dusurulup referans gerilimi elde ediliyor galiba. Ondan sonrasini anlayamadim. Tl431 referans gerilimine geldiginde anottan katota bir akim akiyor degil.mi?
Ben tl431 in semasindan anladigim refarans bacagina 2.5 v civarinda gerilim geldiginde zener diyot gibi calisiyor.

 

[by lent]

Evet, ayarlanabilir veya programlanabilir gerilim regülatörü diyebiliriz, ayar pinine gelen dirençlerle oynayarak çıkış voltajını biraz arttırabiliriz. En son öm yoluyla tl431 dahil bir kaç eleman kontrolü için test devreleri yolladım.

 

[Öğretmen27]

Elinizde test devreleri varsa paylasirsaniz iyi olur Bulent abi daha iyi kavramis oluruz.
Bulent abi 1. resimde opto nun ledinin harekete geçmesini sağlayan akım TL431 katotundan anoduna geçen akıma baglı. Bunun icin de TL431 referans ucuna 2.5 v civarı gerilim gelmesi gerekir geldiğinde katottan anota akim akar optonun ledi harekete geçip sisteme start veriyor. Burada TL431 seri bağlanmış bazı bağlantılarda da pararlel bağlı tıpkı koruma amaçlı kullanılan zener gibi. Aşağıda bir bağlantı var.

 

[LUTFiBEY]

Ustalarım, merhabalar.
TL431 kullanımı dikkatimi çekti. TL431 kullanılmayan devre şemalarında (daha sade olduğu için) örnek;
5v zener kullanıp 35 volt çıkış elde edilmiş

18v zener kullanıp 20 volt çıkış elde edilmiş

Bu işin bir standardı yokmudur?Yada kullanılan smps çipine göremi değişiyor bu zener voltajı ve çıkış voltajı?