sayın günerdr,
alron kompanzatörlerinin, harmonik problemi yaşayan işletmelerde, ne denli faydalı uygulamaya olanak sağlayarak, sorunları kesin olarak çözdüğünü anlatabilmem için, öncelikle temel bir teknik doğruda birleşmemiz lazım.
“......(kondansatöre seri bir reaktör sadece o kond. rezonansa girmesini engeller) elbetteki harmonik olacaktır....”
cümlenizin filtre teorisine uygun olmadığını, doğrusunun
“.. kondansatörü istenilen bir freakansta rezonansa sokmak için seri reaktör kullanılır....” şeklinde olduğunu düşünüyorum.
Rezonans formülünü bilirsiniz, fo=1/2*pi*sqrt(L*C) .
Harmonik sorunu olmayan, dolayısıyla kompanzasyon panosunda –reaktörsüz- sadece kondansatör bulunan işletmelerde; devrede bulunan kondansatörlerin C değeri ile şebekenin L değeri mevcut bir harmonik frekansa denk gelirse,(örn:150hz,250hz gibi) o zaman istenmeyen rezonans oluşur, kompanzasyon sistemi ciddi zarar görür. Bunu önlemek için bazen kondansatörlere seri reaktör konularak rezonans frekansları olmayacak bir değere (>>2kHz gibi) çekilirler. Burada kullanılan reaktörler filtre amaçlı reaktörlere göre çok daha küçük boyutlu, yani ucuzdurlar.
Halbuki, Formüldeki fo değerini 150 yapacak reaktörü kullanırsanız, o zaman bu kademenin 150Hz.deki direnci sıfır olur, sisteminizdeki 3.harmonik akımının tamamı buraya akar, çünkü bu bir filtredir. Benzer şekilde fo değeri 250 olacak şekilde tesis edilen reaktör+kondansatör grubu 5.harmoniğe sıfır direnç gösterir, tamamını yok eder, vb.....
Burada dikkat edilmesi gereken kullanılan reaktör ve kondansatörün akım değerinin oluşacak harmonik akımların en büyük değerine dayanabilmesidir. Bu nedenle, pratikte bu harmonik akımlarının tamamına maruz kalacak ayarlanmış (tuned) filtre yerine, merkez frekansı (fo) biraz kaydırılmış (“de-tuned”, 134Hz,189Hz,211Hz gibi) filtre kullanılarak, reaktör+kondansatör çifti daha ucuza maledilirler. Ayarlanmamış filtreler mevcut harmonik akımların tamamını yok edemezler ama kabul edilir seviyeye indirirler.
Buraya kadar anlattığım konularda teknik mutabakata vardığımızın teyidini aldıktan sonra alron kompanzatörlerinin yapısı gereği harmonikli işletmelerdeki faydalarını anlatmaktan duyacağım memnuniyeti belirtirmek isterim. Çünkü yaptığımız uygulamaları şahit gösterdiğimde alron hakkındaki önyargılarınızı değiştireceğinizi tahmin ediyorum.
Ayrıca herkes için çok yeni olan bu sistemi öğrenmek, karşılıklı soru sormak isteyenler çoğunlukta ise ve forum yöneticileri Win-09 fuarında bir seminer saati ayarlayabilirlerse, meslekdaşlarımızla “kontrolkalemi” çatısı altında birarada olmaktan mutluluk duyacağımızı belirtmek isterim.
Sizlerinde %100 yerli olan ve AR-GE aşamaları Tübitak tarafından en yüksek oranda desteklenen bu ürünlerle gurur duyacağınıza eminiz.