şu adımları takip et işletmedeki yükler dengelimi her fazın akımı ölç işletmenin günlük çalışma durumu nasıl gece gündüz hafta içi hafta sonu çalışama durumu nasıl işletmedi cihazların üzerindeki endüktif yükleri topla işletmedeki lambaları say lambaların endüktif yükleri topla işletmedi cihazları çalıştırıp endüktif yükleri reaktif rölenden gözlemle değişen endüktif yüklere göre kondansatör devreye al ve çıkar işetmedeki endüktif yüklerde değişim meydana geliyormu bunun gibi
yerinde ve güzel bir soru, kompanzasyonun olmaz ise olmazı güç analizi ve bunu bir çok meslektaşımız yapmıyor.
bu dökümanı inceleyebilirseniz size yardımcı olacaktır inş
bilindiği üzere portatif tip güç alalizörleri özellikle üç faz olanlar çok pahalı.
ben kompanzasyon işi ile uğraştığımdan dolayı kendime bir tane üç fazlı güç analizörü yaptım.piyasa fiyatının yaklaşık 1/10 una maloldu.
nasıl diye soracak olursan bir adet pano tipi entes MPR63 aldım.bunu bir kutuya monte ettim.akım ve gerilim uçları çıkardım.
işim olduğu zaman bu kutuyu götürüyorum pano önüne çok basit bi şekilde kuruyorum 5 dakikamı almıyor.
çalıştırıyorum cihazı bütün değerleri görüyorum
al sana güç analizi.
ayrıca gereken yerlerde bir gün bırakıyorum cihazı panoya bağlı olarak kayıt yaptırıyorum.ertesi gün ne ne kadar gitmiş hepsi önümde.
ondan sonra kompazasyon çok basit zaten.
gittiğim her panoda mutlaka 3 adet akım trafosu oluyor.ya kompanzasyon için kullanıyorlar yada ampermetre için.
akım trafosundan bu cihazlara giden uçları söküyorum kendi analizörümün akım uçlarını bağlıyorum.hepsi bu kadar.
fluke 43 serisi ve benzeri ölçü aletlkerinde kullanılan akım problarını kullanabilir miyiz burada. Mevcut akım trafosu olmayan yerlerde daha rahat biir kullanım sağlar i430 Esnek 4lü Paket
sayın fabia arkadaşın izlediği yol güzel,
güç analizinde kayıt ve kompanze edilmemiş gücü analiz etmek daha etkin olacağı kanısındayım. dökümanda bunun üzerine bazı örnekler verilmiş,
cihaz kompanzasyon işlemini gerçekleştirirken, ayni zamanda kompanze edilmemiş gibi sistemin durumunu hafızasına alıyor
fluke 43 serisi ve benzeri ölçü aletlkerinde kullanılan akım problarını kullanabilir miyiz burada. Mevcut akım trafosu olmayan yerlerde daha rahat biir kullanım sağlar i430 Esnek 4lü Paket
bahsettiğiniz akım problarını kullanamazsınız çünkü
fluke nin akım problarının çalışma prensibi farklıdır.probun içinden geçen akımın değerin göre probdan mV seviyesinde gerilim alınıyor.cihaz probdan gelen gerilim ile değer ölçüyor.bizim istediğimiz ise akım.bu yüzden olmaz.
yine fluke nin pens tipi akım trafoları var onlardan kullanılabilir ancak onlarında fiyatları çok yüksek.3 tanesi 2000 euro'ya filan geliyor.
Yük analizinde amaç, projelendirme aşamasında tesiste kullanılacak olan ve kompanze edilmesi gereken yüklerin, güç ve güç faktörü yönünden çok iyi etüd edilmesidir. Projelendirmede yükleri aşağıdaki gibi sınıflandırabiliriz; Proses Güçler: Tesisin üretimine direkt olarak katkısı olan, her türlü Elektrik makinalarından oluşmaktadır.
Örnek : Dolum tesislerinin kompresörü, Tekstil fabrikasındaki dikiş makinaları, kesim makinaları vb…
Mekanik Güçler: Her tesiste bulunabilen ve kullanıldığı tesislerde aynı görevi üstlenen elektrik motorlarından oluşur.
Örnek : Isıtma sistemlerinin kazanları, egzost sistemleri, klimalar, hidroforlar vb…
Aydınlatma Gücü:Tesiste kullanılan aydınlatma armatürü ve lambalara göre farklılık gösterir. Bir tesiste yapılan aydınlatma
Fluoresan lambalarla yapılan aydınlatma
Civa buharlı lambalarla yapılan aydınlatma
Sodyum buharlı lambalarla yapılan aydınlatma
Metal halide lambalarla yapılan aydınlatma olarak sınıflandırılabilir.
Priz Gücü : Çok amaçlı kullanıma sunulan prizlerden oluşur. Yük analizinde yükler, güçlerine göre değil işletmedeki fonksiyonlarına göre ayırt edilir. Böylece daha doğru ve fonksiyonel bir kompanzasyon yapılmış olur.******Yük sınıflarında bulunan makinaların güç ve güç faktörü değerleri etiketlerinden, armatürlerin değerleri kataloglarından alınarak mevcut güç ve güç faktörleri belirlenir. Prizlerin güç faktörleri ise ortalama 0.8 alınabilir.
İyi bir kompanzasyon için ulaşılması gereken Cosj değeri 0.95 olmalıdır. Kompanzasyon için gerekli kondansatör gücü tablosundan mevcut Cosj1 değerinden arzu edilen Cosj2 değerine ulaşmak için ( tgj1-tgj2 ) fonksiyonuna karşılık düşen k katsayısı alınarak, aktif güç ile çarpılır ve gerekli kondansatör gücü hesaplanır.
Örnek : Aşağıdaki örnekte yazılı rakamlar herhangi bir uygulamada kullanılmayıp sadece kompanzasyon hesap mantığının kavranması ve kolay anlaşılması amacıyla verilmiştir.
Q = ( tgj 1 – tgj2 ) . P = k . P
Proses güçler:
Makine 1 3 kW Cosj 1 = 0.84 Cosj 2 = 0.95 k = 0.32 Q = 0.96 kVAr
Makine 2 4 kW Cosj 1 = 0.84 Cosj 2 = 0.95 k = 0.32 Q = 1.28 kVAr
Makine 3 15 kW Cosj 1 = 0.86 Cosj 2 = 0.95 k = 0.26 Q = 3.90 kVAr
Makine 4 45 kW Cosj 1 = 0.88 Cosj 2 = 0.95 k = 0.21 Q = 9.45 kVAr
Makine 5 110 kW Cosj 1 = 0.88 Cosj 2 = 0.95 k = 0.21 Q = 23.10 kVAr
Toplam Proses Gücü P : 177 kW Gerekli Kondansatör Gücü Q : 38.69 kVAr
Mekanik güçler:
Makine 1 0.25 kW Cosj 1 = 0.70 Cosj 2 = 0.95 k = 0.69 Q = 0.1725 kVAr
Makine 2 0.55 kW Cosj 1 = 0.75 Cosj 2 = 0.95 k = 0.53 Q = 0.2915 kVAr
Makine 3 2.20 kW Cosj 1 = 0.83 Cosj 2 = 0.95 k = 0.32 Q = 0.7040 kVAr
Makine 4 5.50 kW Cosj 1 = 0.85 Cosj 2 = 0.95 k = 0.26 Q = 1.4300 kVAr
Makine 5 45.00 kW Cosj 1 = 0.88 Cosj 2 = 0.95 k = 0.21 Q = 9.4500 kVAr
Makine 6 90.00 kW Cosj 1 = 0.88 Cosj 2 = 0.95 k = 0.21 Q = 18.9000 kVAr
Makine 7 132.00 kW Cosj 1 = 0.88 Cosj 2 = 0.95 k = 0.21 Q = 27.7200 kVAr
Toplam Mekanik Güç P : 275.5 kW Gerekli Kondansatör Gücü Q : 58.668 kVAr
Aydınlatma gücü:
Fluo.armatür gücü 250 kW Cosj 1 = 0.45 Cosj 2 = 0.95 k = 1.65 Q = 412.5 kVAr
Civa buh.arm.gücü 170 kW Cosj 1 = 0.60 Cosj 2 = 0.95 k = 1.00 Q = 170.0 kVAr
Toplam Aydınlatma Gücü P : 420 kW Gerekli Kondansatör Gücü Q : 582.5 kVAr
Priz Gücü:
Top. priz gücü P = 80 kW Cosj 1 = 0.80 Cosj 2 = 0.95 k = 0.42 Q = 33.6 kVAr
Tesis Toplam Gücü = 952.5 kW Toplam Kondansatör Gücü = 713.458 kVAr
Ayrıca bu tesisin 34.5 / 0.4 – 0.231 kV, 1000 kVA bir trafo ile beslendiği düşünülürse;
Trafonun boşta çalışma kayıplarını kompanze etmek için sisteme konması gereken sabit kondansatör gücü 50 kVAr olmalıdır.
Bu tesiste gerekli kondansatör gücü, yük analizi metodu ile hesap edilmeyip, ortalama Cosj 1 = 0.70, k = 0.69 alınarak hesap yapılmış olsaydı;
Toplam Kondansatör Gücü = 657.225 kVAr bulunacaktı. Bu durumda kompanzasyon yetersiz kalacak ve işletme reaktif enerji bedeli ödemek zorunda bırakılacaktı. Fakat yük analizi metodu ile tesis için optimum kompanzasyon yapılmaktadır.
Toplam kondansatör gücünü 770 kVAr kabul edelim. 50 kVAr’ lık grup sabit olarak seçildiğinden direkt olarak trafonun sekonderine bağlanır. Geriye kalan 720 kVAr ise 7 kademeli reaktif güç rölesi kullanılarak, 1-2-3-3-3-3-3-3 esasına göre 40-80-120-120-120-120-120 şeklinde adımlandırılabilir. Kağıt üzerinde güç analizi ile ilgili bilgiler verilmiş ancak büyük işletmeler için gereksiz bir metottur. Binlerce yükün olduğu bir tesiste böyle bir hesaplama saçma olacaktır. En iyi metod Analizör kullanmaktır. Analizörü bağlamaktan öte sonuçlarını analiz edebilmek önemlidir. 1-2 günlük sonuçlardan ziyade mümkünse 1 hafta gibi daha geniş bir zaman dilimindeki sonuçları değerlendirmek daha sağlıklı olur.