Bir kondansatörü sadece değeri ile ölçmeye kalkışırsak bir çok yanılgıya düşeriz.
Kondanstörlerin kullanım alanına göre, yapım özellikleri (dialektik ve iletken) frekans, ve en önemlisi de güç faktörü (VAR) karakteristikleri kondansatörün ideal kullanım alanını belirlemektedir.
@taydin ın forumunda bir kondansatörü ölçerken frekansın da yükseltilmesini istediğimi, bu doğrultuda yapılan testlerde, ölçü aletinin kondansatörün değerini ölçeceğine, devrede BOBİN varmış gibi ölçüm yaptığını anımsıyorum.
İyi de bu bobin nereden gelmişti. Oradaki kondansatör neden yok sayılmıştı.
İdeal olmayan bir kondansatörü incelediğimizde bazı faktörleri incelersek zaten bu olay oldukça basit bir şekilde açıklanabilecektir.
Analog device kaynaklı bu resimden anlaşılacağı üzere bir kondansatör ideal olmayıp, bobin etkisine de sahiptir. Bu sebeple frekansa bağlı olarak belli davranış sergilemesi son derece olağandır.
KULLANIM ALANLARINA GÖRE BAZI ÖZELLİKLER.
1) Güç devreleri AC. Alçak frekans
Kondansatörün ESR değeri, VAR veya Q faktörü ve kapasitif değeri.
Örnek
Elektrik sistemlerinde COMPANZASYON sistemleri.
2) Güç devreleri DC ve AC bileşenler.
Transformatörlü ve köprü diyotlu basit doğrultucu sistemler. 100Hz alçak frekanstaki ESR ve güç faktörü.
3) Güç devreleri SMPS DC ve AC bileşenler.
Darbeli güç kaynaklarında kullanılan kondansatörler temel olarak ESR ve PULSE karakteristiği ile incelenmektedir. Güç devresinde ana kondansatör olarak kullanılan bir kondansatör ile aynı devrenin yük tarafında kullanılacak kondansatörler arasında ciddi yapısal fark bulunmaktadır. Ana kondansatörlerde VAR özelliği ön planda iken, yük tarafındaki kondansatörlerin genel olarak belli teknik yapıda, küçük boyutlu ve küçük değere sahip oldukları açıkça her uygulamada görülmektedir.
4) PULSE ve SNUBBER amaçlı kondansatörler.
Belli yapıya sahip ürünler olup, internette bu konuda geniş bilgi mevcuttur.
5) Ses frekans bölgesi.
Zaten bu konuda tüm arkadaşlarıma hangi tip kondansatörlerin kullanılacağını, neden önemli olduklarını, yıllardır anlatmaya çalışmaktayım. Yıllar öncesinde bir forumda bu konuda yapmış olduğum öneriye şöyle bir yanıt verildiğini hatırlıyorum.
''KONDANSATÖR KONDANSATÖRDÜR TAK GİTSİN''
Hatta Taydın beyin forumunda da XR2206 sinyal jeneratörü yapımı konusunda da benzer eleştriler almıştım.
Audio tekniği benim esas alanlarımdan olduğu için, yıllara dayalı bu araştırmalarım geçmiş yıllarda baltalanmış, şimdilerde ise birileri bu konudan kendisine pay çıkartmaya çalışmaktadır. Bu sebeple bu tip kondansatörler konusunda fazlaca detaya girmeyi uygun bulmuyorum.
6) Yüksek frekans bölgesi. (RF-HF)
Elbette ki söz konusu bölge yüksek frekans bölgesi olunca kondansatör tipleri de tamamen farklılaşmaktadır. Basit bir örnekle yaklaşırsak.
Audio tekniğinde hemen hemen hiç kullanılmaz olan mercimek diye tabir edilen seramik kondansatörler HF tekniğinde birer KRALDIR.