SLACKWARE Linux
Giriş
Slackware 1993 senesinde Patrick Volkerding (genelde Pat diye anılır) tarafından geliştirildi. Çıkıp da ayakta kalan en eski Linux dağıtımdır. Son derece sade ve en UNIX-benzer Linux dağıtımıdır.
Felsefe
Slackware'in felsefesi sadelik ve Unix benzerliği üzerinedir. Sadelik tam anlamıyla sisteme hakimdir. Dağıtıma eklenen hiç bir uygulama elden geçmez, olduğu gibi sisteme eklenir. Hiç bir yapılandırma uygulaması olmayıp, ayarların neredeyse tamamı elle, kullanıcı tarafından yapılır. Bu yüzden linux dünyasında "profesyonellere hitap eden dağıtım" olarak bilinir. Ne yazık ki bu kendisi için bir miktar dezavantaj olmaktadır zira bir çok kullanıcı Slackware'e geçiş yapmakta tereddüt ederler. Slackware son derece kararlı ve hızlı bir dağıtımdır. Bunu da sadeliğine ve uygulamaları kendisine göre değiştirmemesine borçludur.
Genel anlamda güncel uygulamalar sisteme dahil edilmektedir. Ancak kernel konusu bir istisnadır. Son sürümü olan 10.2'de hala 2.4.31 kullanılmaktadır. Kurulum CD'lerinden 2.CD'de is bir 2.6 serisi,kullanmak isteyen kullanıcılar için her zaman yerini alır.
Paket Yönetimi
Slackware aslında kurulum için kaynak kodu kullanır. Sadece işleri kolaylaştırmak için bir paket yöneticisi vardır. Pakat uzantıları "tgz" olarak isimlendirilir. Sisteme gömülü olan bir "canlı güncelleştirici" yoktur. Kısacası sisteme gömülü bir uygulama ile internetten uygulama kuramaz, güncelleyemezsiniz. Slackware için olan paketleri bulup bir komutla bu işi gerçekleştirmeniz ise işten bile değildir.
Ancak kendi sitesinde ve yansılarında her zaman bir Slackware-Current deposu bulmanız mümkündür. Son çıkarılan dağıtımdan sonra güncellenen uygulamalar burada bulunabilir. Böylece sürekli sisteminizi güncel tutmanız mümkün olur.
Fazladan Nesi Var?
Kararlı, hızlı olmasının yanında Slackware hali hazırda Mysql, Apache ve PHP kurulu olarak gelir. Genel olarak tüm kütüphanler ve geliştirme paketleri de sisteme dahil olduğundan uygulama derlerken asgari şekilde hata alırsınız.
Slackware Sürümleri
* Slackware Current - 2006/03/14
* Slackware 10.2 - 2005/09/14
* Slackware 10.1 - 2005/02/07
* Slackware 10.0 - 2004/06/23
* Slackware 9.1 - 2003/09/26
* Slackware 9.0 - 2003/03/18
* Slackware 8.1 - 2002/06/18
* Slackware 8.0 - 2001/07/01
* Slackware 7.1 - 2000/06/22
* Slackware 7.0 - 1999/10/25
* Slackware 4.0 - 1999/05/17
* Slackware 3.9 - 1999/05/10
* Slackware 3.6 - 1998/10/28
* Slackware 3.5 - 1998/06/09
* Slackware 3.4 - 1997/10/14
* Slackware 3.3 - 1997/07/11
* Slackware 3.2 - 1997/04/20
* Slackware 3.1 - 1996/07/24
* Slackware 3.0 - 1995/08/24
* Slackware 2.3 - 1995/05/24
* Slackware 2.2.0 - 1995/03/30
* Slackware 2.0.1 - 1994/09/23
* Slackware 1.1.2 - 1994/02/15
GENTOO Linux
Gentoo Linux ismini Gentoo Pengueninden sonra almış bir Linux dağıtımıdır. Modüler,esnek,portatif,kolay bakımı yapılabilen ve kullanıcının makinesi için en uygun koşulları sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Her ne kadar bir miktar büyük boyutlu yazılım paketleri için önceden derlenmiş binary paketler olsa da, bu tasarımın başarıyla sonuçlanması, tüm araç ve uygulamaların kaynak kodundan derlenmesiyle gerçekleşmektedir. Gentoo tüm bunları Portage sistemi aracılığı ile edinir. Aynı zamanda Gentoo, tartışma forumlarıyla ve temsil ettikleri geniş bilgi ağı ile de takdir toplamaktadır.
Tarihçe
Kurucu Daniel Robbins, Gentoo dağıtımının doğum sürecini üç bölümlük bir makale serisiyle anlatmaktadır. Making the Distributionisimli makaleye gentoo sayfalarından bakılabilir.
Daniel Robbins, 26 Nisan 2004 tarihinde Gentoo projesindeki görevini bıraktı. Kazanç sağlamayacak şekilde Gentoo Vakfı'nı kurdu. Tüm telif ve marka haklarını bu vakfa devretti. Daha sonra Microsoft firmasıyla çalışmaya başladı. Bu kararı almasındaki neden olarak ise "Microsoft'un açık kaynak ve camia tabanlı projeleri anlamasına yardım etmek." olarak açıkladı. Microsoft firmasındaki görevi 16 Ocak 2006 tarihi itibariyle son bulmuştur.
Gentoo Vakfı'nın emekçilerden oluşan ilk yönetim kurulu tamamen Robbins tarafından belirlendi. Fakat daha sonra 25 Mayıs 2005 tarihinde seçimle ilk kuruldan 13 emekçi seçildi. Aynı zamanda ikinci planda gelen, 7 üyesi bulunan Gentoo konseyi bulunmaktadır. Gentoo Konseyi global etkinlik ve politikalar konusunda karar mekanizmasıdır. Mevcut üyeler 148 adet aktif Gentoo geliştiricisi tarafından en son 31 Ağustos 2005 tarihinde oylanarak seçilmişlerdir.
Taşınabilirlik
Gentoo dağıtımı orijinal olarak x86 mimarisi için tasarlanmıştır. Fakat daha sonra aynı uyumluluk diğer mimarilere de taşınmıştır. Bunun altyapısında Linux'un doğasında olan taşınabilirlik,gcc,glibc ve Portage vardır. Mevcut durum itibariyle x86, PowerPC, PowerPC 970, SPARC, AMD64, IA64, MIPS, DEC Alpha, PA-RISC, ARM, ve zSeries/s390 mimarileri ile çalışabilmektedir. Gentoo, Linux üzerinde tam anlamıyla çalışan 64 bit ortamını sağlayan (kullanıcı alanı ve çekirdek) ilk Linux dağıtımıdır.
Aynı zamanda "Mac OS X için Gentoo" adı altında devam eden ve Mac OS X kullanıcılarının Gentoo'nun Portage aracı ile paket yüklemelerini sağlayan bir proje bulunmaktadır. Halen devam etmekte olan bir proje olmasına rağmen kullanıcılar Fink ile aynı anda kullanabilirler. Çünkü yeni bir ortam yerine Mac OS X ile aynı ortamı kullanan bir projedir.
BSD-türevi gibi diğer işletim sistemlerine taşınabilirlik durumu ise halen Gentoo/ALT isimli bir proje adı altında geliştirilmektedir. Gentoo/FreeBSD gibi zaten çalışan bir sürüm bulunmaktadır. Gentoo/NetBSD, Gentoo/OpenBSD ve Gentoo/DragonFly gibi sürümler ise geliştirilmektedir.
Taşınabilirlik ve diğer sistemler ile entegrasyon ağırlıklı bir şekilde Pieter Van den Abeele tarafından yürütülmektedir. Kendisi Gentoo PowerPC gibi ilk Gentoo portunu bulan kişidir.
Portage BSD paket yönetim aracı ports'a benzerlik gösterir ancak mantık olarak bakıldığında FreeBSD'nin port aracıyla özdeşleşir. Çalışma şekline bakıldığında ise Python Programlama Dili ile yazılmış olan Debian'ın APT aracıyla benzeşmektedir. Programın adı her ne kadar Portage olarak bilinse de komut satırı üzerinden Emerge programı ile çağırılır.
USE Etiketleri
Portage sistemi "USE" etiketleri kullanımını sunar. "USE" etiketleri kullanıcıya sistemi inşa ederken hangi yazılımları içereceğini belirtmesini sağlayan özellikleri sunar. Örneğin DVD desteğini içerecek bir "USE" etiketi var. Buna göre etiketin aktif olduğu tüm paketler derlemelerinde bunu kullanacaktır. "USE" etiketleri hangi bağımlılıkların inşa edildiğine etki edebilir ya da programın derlemesine etki edecek özellikleri belirleyebilir. "USE" etiketleri özelliklerine göre, Gentoo üzerinde programların konfigürasyonu için en alışılmış yolu ifade etmektedirler.
Ebuilds
Gentoo varsayılan olarak RPM paket yönetim sistemi gibi binary paketler kullanmamaktadır. Bunun yerine ebuild isimli bir düzeneği işleve geçirir.Örnek olarak RPM dosyaları ve ebuild dosyaları arasındaki genel farklılık şöyledir; RPM'ler önceden derlenmiş binary dosyalardır. Ebuildler ise, değişkenler ve belirli fonksiyonları beraber içeren bash betikleridir. Yazılım hakkında belirtilen tanımları (nasıl konfigure edileceği,derleneceği ve yükleneceği...) içeren bilgilere sahiptir. Yaklaşık olarak mevcut 25,000 ebuild paketi vardır. Yeni ve güncellenmiş ebuildlere yerel deponun belirlenmiş yansılar güncellendiğinde ulaşılabilir. Bu işlem emerge --sync komutu verilerek yapılır.
Günümüzde Gentoo belirli yazılımlar için önceden derlenmiş paketler oluşturmaya başladı. Özellikle X.Org ve Openoffice gibi boyut olarak yüksek yazılımlar için bu yapılmaya başlandı. Bu paketler gene emerge komutuyla sonuna "-bin" parametresi eklenerek kurulabilmektedir. Not: Binary paketler x86 mimarisi için oluşturulmuş paketlerdir ve ppc,sparc vs. gibi platformlarda çalışmamaktadır.
Masking
Maskeleme; Sistem için Gentoo'nun hangi paketin uygun olduğunu belirlemesini sağlar.Farklı mimariler için tasarlanmış ebuildler veya test aşamasında olan yazılımlar genellikle maskelenmektedir. Bunun nedeni kararlı olan dağıtım içerisinde olumsuz durumlara sebebiyet vermemek içindir.
Belirli bir test aşamasından geçemesi gereken fakat aynı zamanda çoğunlukla çalışan paketler genellikle maskelenir. Uygun görülen mimariye göre make.conf içerisinde ACCEPT_KEYWORDS parametresiyle ~x86, ~amd64, ~ppc şeklinde belirlenmektedir. Bir paketin maskesini kaldırmak için standart yöntem /etc/portage/package.keywords içerisinde paket ile ilgili girdiyi belirlemekten geçer.
Problemin içeriği bilinen ve kararlı sistemler için zararlı olabilecek paketler, çeşitli package.mask dosyaları şeklinde /usr/portage/profiles altında tutulmaktadır. Genelde bu paketler için geliştiriciler tarafından neden katı maskelendiği, açıklama olarak belirtilmektedir.Bu tarz paketlerin maskesini kaldırmak için standart yöntem /etc/portage/package.unmask içerisinde paket ile ilgili girdiyi belirlemekten geçer. Bu tamamen kullanıcının kendi riski altındadır.
Init Sistem
Gentoo birçok farklı şekilde kurulabilir. En genel kurulum şekli Gentoo canlı cdsini kullanmaktır. Ayrıca farklı canlı cdler ya da mevcut kurulu linux dağıtımları üzerinden kurulabilmektedir.
Gentoo kurulumu, Gentoo El Kitabı yardımı ile yapılabilir. Buna ek olarak değişik kurulum methodları bulunmaktadır. Özellikle Gentoo canlı cdsi ile başlayamayanlar için alternatif kurulum methodları geliştirilmiştir.
Gentoo Vakfı, 2006.0 versiyonu ile GTK+ tabanlı kurulum arayüzünü devreye sokmuştur. Başlangıçtan itibaren tüm kurulum sürecini başarıyla işleyebilmektedir.
Versiyon Tarihçesi
* 1.0, 2002 Mart 31
* 1.2, 2002 Haziran
* 1.4 Ağustos 5, 2003 (GRP tanıtıldı)
* 1.4 genel duyurusu Eylül 11, 2003
* 2004.0 Mart 1, 2004 (yılda 4 versiyon başlangıcı)
* 2004.1 Nisan 28, 2004
* 2004.2 Temmuz 26, 2004
* 2004.3 Kasım 15, 2004
* 2005.0 Mart 27, 2005 (yılda 2 versiyon başlangıcı)
* 2005.1 Ağustos 8, 2005
* 2005.1 genel duyurusu Kasım 21, 2005
* 2006.0 Şubat 27, 2006
Bir kere Gentoo kurduktan sonra Gentoo sisteminiz "versiyonsuz" tabirini almaktadır. İlk güncellemeniz sonrası sisteminizin versiyonu son versiyon olarak tanımlanacaktır. Örneğin 2005.0 cdsi ile kurulum yaptınız ve daha sonra 2005.1 duyuruldu. Eğer sisteminizi güncellediyseniz sisteminizin versiyonu son versiyondur. Versiyonlar sadece kurulumun başlangıcını ifade eder.
Her ne kadar yıllar boyunca versiyon şekilleri değişmiş olsa da versiyonların numaralanması sistemi devam etmektedir. Örneğin 26 Ağustos 2005 tarihli bir Gentoo içerisinde /etc/gentoo-release dosya içeriği "Gentoo Base System version 1.6.13" şeklinde gözükmektedir.
Gentoo Tabanlı Dağıtımlar
* Bintoo
* Fantoo
* Flash Linux
* Gentoox
* Knopperdisk
* Kororaa
* Medeix
* Navyn OS
* Pentoo
* RR4/RR64
* SystemRescueCd
* Ututo
* VidaLinux
* Pardus
ARCH Linux
Giriş
Arch Linux Judd Vinettarafından bulunmuş bir linux dağıtımıdır. Sadelik ve basitlik ilkeleri üzerinde durularak geliştirilmiştir. Arch Linux geliştirilmeye başlandığında ilham alınan dağıtım Crux Linuxolmuştur. Arch sürümleri değişik bir yapıda sunulur. Yükleyici ve cd içerisinde içerdiği paket versiyonlarına göre belirlenir. Dağıtımın olgunlaştığı noktaya göre sürüm numarası verilmemektedir.
Felsefe
Arch Linux'un başlıca hedefi sade ve hafif olmaktır. Linux içerisinde pek kullanılmayan /usr/doc ve info sayfaları gibi bölümler çıkartılmıştır. Bu bölümlerin zaten fazla kullanılmadığı ve gerekli bilginin internet aracılığı ile edinilebileceği düşünülmüştür.
Bunun yanısıra Arch, Linux dünyasında hep güncel ve yeni sürümleri takip edip kullanıcısına sunmaktadır. i686 işlemci için optimize edilmiş binary paketler ile hız ve esneklik önem taşır.
Diğer taraftan ise basitlik ve sadelik konusunda KISS olarak adlandırılan kurallara uyar. "Keep it simple, keep it lightweight."
Paket Yönetimi
Archlinux'un temeli binary paketlerden oluşmaktadır. Bu paketlerin yönetimi Pacman ile yapılmaktadır. Pacman aracılığı ile paket yükleme,yükseltme,kaldırma ve paket ismine göre veritabanı üzerinde sorgulama yapılabilmektedir. Pacman aracılığı ile tek komutla tüm sistemi yükseltebilirsiniz. Archlinux için yapılan binary paketler i686 işlemciler için optimize edilmiştir. Böylelikle modern teknolojiye uygun makinelerde daha iyi performans sağlanmaktadır.
Arzu edilirse paketler kaynaktan kurulabilmektedir. Bunun için ABS adı verilen Arch paket oluşturma (Arch Build Sistem) ağacı kullanılır.
Arclinux paketleri Archlinux paket ağacından alınmaktadır. Bu paket ağacı ise beş farklı depodan oluşmaktadır.
* Current - Temel linux sisteminin oluşmasını sağlayan gerekli paketleri içermektedir.
* Extra - Temel linux sistemi için gerekli olmayan paketleri içermektedir. Çoğunlukla current depo içerisindeki paketlerin alternatifleridir.
* Unstable - Resmi olarak sunulmamış ve geliştirilen paketleri içermektedir.
* Testing - Hala hata kayıtları içeren ve paket yükseltme durumunda sorun yaratabilecek paketleri içermektedir.
* Community - Arch kullanıcıları ve destekçileri tarafından oluşturulan paketlerdir.
Tüm bunlara ek olarak kullancııların kendilerine ait şahsi depoları olabilir ve bunları gayrı-resmi olarak sunabilirler. Burada kullanıcılar Pacman ile nasıl bir sistem kullanacaklarını kendileri belirler.
Arch Linux Sürümleri
Arch Linux düzenli olarak güncellenen bir dağıtımdır. Kullanıcılar Pacman aracılığı ile sistemlerini kolay bir şekilde güncel tutabilirler.
* Sıradaki - Arch Linux 0.8 - -------
* 2006-05-23 - Arch Linux 0.7.2 - Gimmick
* 2006-01-05 - Arch Linux 0.7.1 - Noodle
* 2005-01-24 - Arch Linux 0.7 - Wombat
* 2004-03-01 - Arch Linux 0.6 - Widget
* 2003-06-21 - Arch Linux 0.5 - Nova
* 2002-12-18 - Arch Linux 0.4 - Dragon
* 2002-08-07 - Arch Linux 0.3 - Firefly
* 2002-04-17 - Arch Linux 0.2 - Vega
* 2002-03-11 - Arch Linux 0.1 - Homer
DEBIAN Linux
Tarihçe
Debian dağıtımı 1993 yılında Ian Murdock tarafından bulunmuştur. Ian Murdock o zamanlarda Debian Manifesto adı altında tamamen Linux ve GNU ruhuna bağlı kalarak bu felsefeyi oluşturmuştur. Kendisi o zamanlar Purdue Üniversitesinde öğrenciydii. “Debian” isminin ortaya çıkması gene Ian Murdock'ın o zamanki hayatından bir yansımadır. O dönemde kız arkadaşı olan (şimdiki eşi) DEBra'nın DEB kısmı ve kendi adı IAN kısımlarının birleşmesiyle doğmuştur.
Debian Projesi ilk başlarda yavaş adımlarla ilerlemiştir. 1994 ve 1995 yıllarında 0.9x sürümü çıkmış, diğer mimarilere olan destek portları 1995 yılında oluşturulmaya başlanmıştır. 1.x sürümü 1996 yılında duyurulmuştur. 1998 yılında glibc tabanlı ilk Debian çıkmıştır. Bundan sonra çıkan 2.x sürümleri daha fazla port ve paket içermeye başlamıştır. Bu süreç içerisinde APT geliştirilmiş ve desteklenen mimari sayısı artmıştır. 1999 yılında ilk debian tabanlı dağıtımlar oluşmaya başlamış ve bu anlamda genişlemeye başlamıştır.
2000 yılında debian projesi farklı bir yönde paket yönetimine geçmiştir. Testing adı altında oluşturulan depolarda önemli değişiklikler yapılmaya başlanmış, böylelikle kararlı sürüm oluşana kadar geliştiricilerin paketler üzerinde yapacakları testler için platform oluşturulmuştur. Debian 2002 yılında duyurduğu Woody kod isimli kararlı sürümüyle 5 farklı mimariye verdiği destekle depolarındaki paket sayısını ikiye katlamıştır. 16 Ağustos 2003 yılında 10. yılını kutlayan Debian Projesi, 06 Haziran 2005 tarihinde son kararlı sürümü (3.1) kod ismiyle Sarge olarak duyurmuştur.
Debian Sürümleri
Geçtiğimiz 12 yıla bakarsak Debian Projesinin ürettiği sürümler ve akışı şu şekildedir.
1. 3.1 – Sarge , 06 Haziran 2005
2. 3.0 – Woody , 19 Temmuz 2002
3. 2.2 – Potato , 15 Ağustos 2000
4. 2.1 – Slink , 09 Mart 1999
5. 2.0 – Hamm , 24 Temmuz 1998
6. 1.3 – Bo , 02 Haziran 1997
7. 1.2 – Rex , 12 Aralık 1996
8. 1.1 – Buzz , 17 Temmuz 1996
Debian Sürümlerinin Kod Isimleri
Toy Story 1995 yılında Pixar Stüdyo tarafından üretilmiş ilk bilgisayar destekli animasyon filmidir. Debian ile ilgisini soracak olursanız; Debian Projesi çıkardığı tüm sürümlerde bu animasyon filmindeki karakterlerin ismini kullanır.
Mesela Buzz olarak geçen ve Tim Allen'ın seslendirdiği karakter yeni bir plastik oyuncaktır. Debian'ın ilk dağıtımının adıdır. Aynı şekilde Hamm akıllı domuzcuktan bir kumbaranın ismidir. Slinky ise gene filmdeki bir köpeğin ismidir. Potato patates kafalı bir oyuncağı ifade ederken, Woody ise Tom Hanks'in seslendirdiği eski batıdan bir şeriftir. Debian'ın son kararlı sürümü Sarge ise plastik oyuncak askerlerden oluşan bir ordunun başında olan komutandır. Genellikle diğer oyuncak arkadaşlarına yardım eder.
Burada Debian iyi ve koruyucu karakterleri isim olarak kullanmaktadır. Yukarıdaki kullanılmış kararlı sürümlerin kod isimlerinin film içerisindeki işlevleri hep iyidir. Buna bir diğer örnek, Debian Kararsız sürümün devamlı adı olan Sid, film içerisinde herşeyi bozan, karıştıran bir işleve sahip bir karakterin adıdır. Bu da kararsız sürümden yüklenecek bir paketi anlatmak için güzel bir seçim.
Kararlı Sürümün Oluşması ve Depoların Işlevleri
Debian Projesinin çok nitelikli ve güzel işleyen bir depo yapısı vardır. Burada ulaşılan son nokta Kararlı (Stable) sürümdür. Bir paket ilk oluşturulduğunda denenmek üzere Kararsız (Unstable) depoya gönderilir. Burada bir üst depo experimental olarak adlandırılan ve kararsız sürüme bile geçmeden buraya gelen paketlerin test edildiği yerdir. Bazı .deb paketleri kararsız sürüm yerine önce experimental olarak adlandırılan depoya girer. Kararsız ve Experimental depolara girmiş bir paketin denenmesindeki en önemli amaç Debian Projesinin desteklediği tüm mimarilere destek verir hale getirilmesidir. Bu süreç içerisinde ilgili paket hem kendini oluşturan kişi tarafından hem de debian geliştiricileri tarafından yoğun şekilde test edilir. Paketin her açıdan yeterliliğe sahip olduğu kanaatine varıldıktan sonra Testing isimli depoya aktarımı yapılır.
Testing deposunda da aynı şekilde Kararsız ve Experimental sürümde olduğu gibi paketin yeterliliği sınanır ve tüm testleri yapılır. Defalarca gözden geçirilir. Bir paketin testing depoda kalması daha uzun bir süre alacaktır. Çünkü burada paketin her ne kadar yeterliliği onaylansa da mimariyi oluşturan diğer paketlerle bağımlılığı uzunca bir süre test edilir. Tabi esas önemli nedeni ise bu deponun bir sonraki aktarılacağı yerin Kararlı (Stable) depo olmasıdır. Daha doğrusu Testing deposundaki tüm paketlerin bağımlılık ve diğer mimarilere verdiği destek tam olduğunda, Testing deposu Kararlı (Stable) sürüm olarak duyurulur. Kararsız depo Testinge kaydırılır ve bu süreç bu şekilde devam eder.
Kararlı Sürüm
Yönetimsel işleve sahip sunucularda veya kurulacak belirli hizmetlerin (ftp,[Bu Linki Görüntüleyebilmeniz İçin Üye Olmanız Gerekiyor] vs.) işlemlerini yürütecek olan makinelerde önemle tavsiye edilen, yukarıda bahsedildiği gibi uzun testler sonucu kararlı sürüme ulaşmış paketlerden oluşur.
Testing Sürüm
Kararlı sürüme göre daha güncel paketleri içeren, genelde yeterliliği belli bir noktaya kadar test edilmiş sürümdür. Sunuculardan ziyade daha çok masaüstü ev kullanıcılarının rağbet edebileceği kararlı sürümden bir önceki sürümdür. Yukarıda bahsettiğimiz kararlı sürümün oluşması süreci içerisinde özellikle kararlı olacak sürüm dondurulduğunda ya da çıkması duyurulduğunda, çok daha kararlı hale gelmiş paketleri barındırıyor olacak ve geçilmesinde çok daha az sorunla karşılaşılacaktır.
Kararsız Sürüm
Bu sürüm için bir garanti yoktur. Yukarıda belirttiğimiz süreç içerisinde bir paketin hemen hemen başlangıç noktasıdır. O yüzden bağımlılıkları ve yeterliliği henüz tam anlamıyla test edilmemiştir. Daha çok en son sürüm programları kullanmaya hevesli masaüstü kullanıcıları tarafından tercih edilir.
Bilinen Debian tabanlı dağıtımlar (Alfabetik olarak sıralanmış)
* Adamantix
* APLINUX
* BenHur
* Corel Linux
* Debian JP
* DemoLinux
* Demudi
* Embedded Debian
* ESware Linux
* Euronode
* Floppix
* Gibraltar
* GNUstep LIVE CD
* Impi Linux
* Kanotix
* KNOPPIX
* Libranet
* Linspire
* Linex
* Linuxin
* Linux-YeS
* Linux Router Project
* MEPIS
* M.N.I.S. Linux
* Morphix
* PingOO
* Progeny Linux
* Prosa
* RAYS LX
* Stonegate
* Stormix Technologies' Storm Linux.
* TelemetryBox
* Ubuntu
* Xandros
KUBUNTU Linux
Kubuntu Nedir?
Kubuntu Linux temelli ve ücretsiz olarak internetten indirilebilen bir işletim sistemidir. Ücretli veya ücretsiz olarak geliştiricileri tarafından destek verilmektedir. En büyük özelliği bir kişi değil, aksine geliştiriciler topluluğu tarafından yönetilen bir işletim sistemi olan Kbuntu'da basis olarak büyük abisi olan Ubuntu alınmıştır. İçinde kullanılan paketler ise KDE DEsktop ağırlıklı olduğu için, başına K harfi eklenmiştir.
Kubuntu düzenli aralıklar ile çıkartılır. Her altı ayda bir defa yeni sürüme güncellenir. Her çıkan sürüm ise 18 aylık bir güvenlik güncellemesi garantisi altında çıkar. Kubuntu 6.06 LTS Dapper Drake için 3 yıllık bir destek verileceği, sunucu sürümüne ise 5 yıllık bir destek verileceği garantisi verilmiştir.
LiveCD Kurulum Programları
Ubiquity adındaki program sayesinde LiveCD olarak indirdiğiniz sistemi Harddiskinize kolayca kurabilirsiniz.
Adept Installer
Adept Installer uygulaması, bir çeşit program kurma programı olarak tanımlanabilir. Bir program kurulurken gerekli olan diğer bağımlılıklar ve kütüphaneler otomatik olarak birlikte kurulur. Fakat Adept Manager gibi güçlü bir yapısı olduğunu söylemek biraz yanlış olur, fakat yeni Linux kullanıcıları için oldukca faydalı ve anlaşılır bir menü yapısı olduğu olduğu için tercih sebebi olabilir.gen.
Adept Notifier
Adept Notifier kullanıcıları sistem güncelleme paketlerine karşı uyaran bir progr*****tır. KDE menüsünde genelde sağ alt köşede kırmızı bir üçgen şeklinde olan ikondur. Bu ikonda sayesinde güncellenecek olan paketlerden haberdar olabilir ve icabında bir tıklama ile sisteminizi güncelleyerek en güncel halde tutabilirsiniz.
Donanım Tanıma
Kubuntu 6.06 LTS Dapper Drake sürümünde donanım tanıma oldukca iyi çalışmaktadır. Takılan her cihaz sistem tarafından otomatik olarak algılanabilmekte ve kullanıma sunulmaktadır. (Kişisel olarak) Özellikle USB cihazlarında oldukca ilerde olduklarını söyleyebilirim.
Geliştirilebilirlik Özelliği
Kubuntu birçok yönden geliştirilebilir. Adept Manager adındaki bir program sayesinde, icretsiz olarak sunulan birçok programa erişmek veya sistemi en günce halde tutmak, sizin elinizde olan birşeydir. Universe ve Multiverse paket kaynaklarında, masaüstünde kullanabileceğiniz birçok yararlı programı bulabilirsiniz.
Basit ve Kolay Ayarlanabilirlik
Kubuntu sistem ayarları size en kolay şekilde Kubuntu'nuzu nasıl ayarlayabileceğinizde yardımcı olur. Sistem ayarları üzerinden hem kullanıcıya ait hemde sistem ötesi ayarlar kolayca yapılabilir. Ayrıca kullanıcı ayarlarını yaparken, kolay bir şekilde sistem ötesi ayarlarınada çevirim yapabilirsiniz.
cr4zyd3v1l
09-17-2007, 04:41 PM
PARDUS Linux
Pardus Nedir?
TÜBİTAK-UEKAE (Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü) bünyesinde yürütülen bir işletim sistemi geliştirme projesidir. Pardus açık kaynak kodlu ve GPL (GNU Genel Kamu Lisansı) ile dağıtılan bir özgür yazılımdır.
Özgür yazılımlar kullanıcılarına diledikleri gibi çalıştırma, çoğaltma, inceleme ve değiştirme, ve yeniden dağıtma özgürlüklerini koşulsuz olarak verirler. Bu özgürlükler sayesinde kapalı kodlu ve sahipli yazılımlara göre daha fazla güvenlik, esneklik ve tasarruf sağlarlar.
Pardus 2007, proje kapsamında 18 Aralık 2006 tarihinde yayımlanan işletim sistemi sürümüdür. Tek bir CD ile kısa sürede ve kolayca işletim sistemi ve çok sayıda yazılım paketi sisteme kurulur, hızla ve kolayca üretken hale gelinir.
Pardus kullanmak için nedenleri merak ediyorsanız burada bazı yanıtlar bulabilirsiniz. Pardus 2007'nin size neler sağlayacağını görmek için bu sayfadaki ekran görüntüsü ve videolara göz atabiliriniz.
Pardus 2007 Değişenler
Kolay kurulum: Pardus 1.0'dan sonra hayli yeteneklenen YALI ve Kaptan Masaüstü sayesinde Pardus 2007'yi kurmak çok daha kolay.
Yeni ve güncel yazılımlar: Kurulum CD'si ile 641 yazılım paketi geliyor, 1000'i aşkın diğerleri de internetten indirileblir durumda. Pardus 1.0'dan bu yana 700'ü aşkın yeni yazılım Pardus paket deposunda yerini aldı...
Küçük paketler, hızlı güncelleme: Pardus paket yöneticisi PiSi'de yapılan geliştirmelerle yazılımlar artık çok daha az yer kaplayıp, internet üzerinden çok daha hızlı indirilebiliyorlar...
Nokta Paket yöneticisi: PiSi'nin kullanışlı ve sevimli grafik arayüzü kullanılarak yazılımların güncelleme ve kurulum süreçleri de büyük ölçüde kolaylaştı.....
Hızlı açılış: Pardus yapılandırma çerçevesi ÇOMAR kullanılarak geliştirilen açılış sistemi sayesinde diğer işletim sistemlerine göre çok daha hızlı açılıyor....
Hata düzeltmeleri: Pardus 1.0'dan bu yana 1700'e yakın hata giderildi...
Diğer iyileştirmeler: USB belleklerden başlatılabilme, çok dilli kurulum desteği (Türkçe, İngilizce, İspanyolca, Almanca, Hollandaca), yeni ağ yöneticisi, Tulliana simge setine eklenen yeni semboller, ...
nokta Ve değişmeyenler
Pardus, her zaman olduğu gibi tüm masaüstünde Türkçe yazım denetimi, internet araçları, ofis yazılımları, çokluortam (resim, müzik, video vb) oynatıcıları, oyunlar ve sayısız yazılım ile kullanıcılarının tüm gereksinimlerini karşılayacak tek bir CD olarak geliyor...
Suse Linux
SUSE, geçmişten günümüze...
SUSE Linux, Linux'un yani çekirdeğin gelişimine paralel olarak günümüze gelmiştir. Kısaca çekirdek ile yaşıt sayılır diyebiliriz [Bu Linki Görüntüleyebilmeniz İçin Üye Olmanız Gerekiyor] SUSE Linux'un kronolojisini, aşağıda okuyabilirsiniz.
Eylül 1992: Geliştirme ekibi Slackware için Almanca çeviri yapan ve hataları düzeltmektense kendi dağıtımlarını geliştirmeye karar verir. S.u.S.E. Linux kurulur. O zamanki adı ile Gesellschaft für Software und Systementwicklung mbh. (İnglizce karşılığı ile Company for Software and System Development Ltd. ) kısaca S.u.S.E.
Mart 1993: İlk sürüm duyurulur ve raflarda yerini alır; System Software Linux olarak adlandırılır. Bu sürüm disket olarak bulunmaktadır. Kaç adet disket olduğunu merak ediyor musunuz? Söyleyeyim: Altmış adet... [Bu Linki Görüntüleyebilmeniz İçin Üye Olmanız Gerekiyor]
Mart 1994: Linux 1.0 duyurulur. Çeirdek 1.0 sürümü çıkmıştır.
Mart 1996: S.u.S.E. Linux'un ünlü yapılandırma aracı YaST bu sürümde yer alır. Adı ise YaST1'dir.
Mart 1997: ABD'de Gesellschaft für Software und Systementwicklung mbh.'ın şubesi açılır.
Temmuz 1998: S.u.S.E 5.2 dağıtımı o güne dek en çok satılan dağıtım ünvanını alır.
Aralık 1998: Noktalara elvada... Artık S.u.S.E değil SuSE olarak adımızı değiştiriyoruz.
Ocak 1999: Artık bir yayın organımız var, SuSE Press kurulur.
Mayıs 1999: Almanca, İngilizce ve Frasnıszca başka diller de desteklenmektedir. SuSE Linux artık İspanyolca da konuşabiliyor. Bu arada sürüm 6.1.
Kasım 1999: Değişiklik zamanı. metin tabanlı olan YaST1 artık grafik olarak da kullanılabiliyor. Adını da değiştirelim: YaST2. SuSE Linux 6.3 raflarda.
Ocak 2000: Bremen, Almanya'da Destek Merkezi açılır. "Alo?SuSE kurdum ama modem çalışmıyor. Ne yapacağım? YaST2 mı? O ne?"
Mart 2000: SuSE Linux 6.4 kutusunda kurulum kılavuzu da var.
Ağustos 2000: SuSE Linux ilk defa olarak iki farklı sürüm olarak duyurulur: Kişisel ve Porfesyonel Sürüm.
Kasım 2000: IBM S/300 sürümü duyurulur. Büyük Mavi ile Sevimli Bukalemunumuz el ele artık.
Şubat 2001: 2.4 çekirdek duyurulmuş. O halde ne duruyoruz? SuSE 7.1, 2.4 çekirdek ile duyurulur.
Mart 20001: CeBIT fuarında sunucular için özel hazırlanmış SuSE dağıtımı duyurulur: SuSE Linux Enterprise Server
Nisan 2001: SPARC mimarisi için SuSE 7.1 duyurulur. Artık bukalemun SPARC renklerine bürünebilmektedir. [Bu Linki Görüntüleyebilmeniz İçin Üye Olmanız Gerekiyor]
Haziran 2001: Firewall, kriptolama ve 2.4 çekirdek ile yeni sürüm dünyaya merhaba der. SuSE Linux 7.2
Ocak 2002: Büyük Mavi ile olan birliktelik yeni meyvelerini verir: iSeries ve pSeries sunucu ailesi için SuSE Linux Enterprise Server sürümü duyurulur.
Nisan 2002: KDE 3.0 artık yeni sürümde: SUSE Linux 8.0.
Mayıs 2002: Kurumsal kullanıcılar çağrıda bulunur: "Birleşin!". SuSE, Connectiva, Turbolinux ortak girişimi olan UnitedLinux kurulur. Kurumsal kullanıcılar için GNU/Linux artık önem kazanmaktadır. "Windows mu? O ne?"
Eylül 2002: Artık 10 yaşındayız.
Ekim 2003: SuSE Linux 9.0 duyurulur. Bu güne dek devam eden gelenek bozulmamıştır. Kararlı olan en iyi paketler kutuda yer alır.
Kasım 2003: Novell, SuSE satın aldığını açıklar.
MANDRIVA Linux
1998 Temmuz'unda ilk sürümü çıkan, Gaël Duval tarafından başlatılan Mandrake linux projesi, günümüzde ciddi bir popülariteye sahiptir. Connectiva Linux ile birleşmesinden sonra adını Mandriva olarak değiştirmiştir. Geliştiriciler, Red Hat dağıtımından yola çıkmış, varsayılan masaüstünü KDE'ye çevirmiş, kullanımı çok kolay bir kurulum ekleyerek "Linux'un kurulumu zordur" düşüncesini bertaraf etmişlerdir. Mandriva'nin donanım tanıma ve disk bölümleme araçları, çoğu kişi tarafından piyasanın en iyisi olarak görülmekte, ve bu nedenle birçok kullanıcı, diğer dağıtımlardan çok Mandriva'ya yönelmektedir.
Mandriva, özellikle Linux'a yeni başlayan, ya da alternatif bir işletim sistemi denemek isteyen ev kullanıcıları arasında oldukça popülerdir. Mandriva, tamamen özgür ve şeffaf bir geliştirme ortamı sunmaktadır. Günlük olarak güncellenen "cooker" depolarında yazılımların güncel paketlerini bulmak mümkündür. Geçtiğimiz yıllarda finansal problemler çeken Mandrake Linux şirketi Mandrake Club sayesinde durumunu toparlamış, ve yine bilinen ve sevilen bir dağıtım olan Connectiva ile şirket evliliği gerçekleştirmiştir. Bu birleşme ile birlikte masaüstü kullanımına yönelik bir dağıtım olan Lycoris'i de satın alan şirket masaüstünde zaten güçlü olan pozisyonunu sağlamlaştırmıştır. Mandriva yüksek oranda güncel bir Linux dağıtımıdır. Bunun ters bir etkisi olarak, kullanıcılar diğer dağıtımlara nazaran daha fazla hata ile karşılaşabilmekte, sistemin kararlılık oranı da diğer dağıtımlara göre daha düşük olabilmektedir. Çoğu kullanıcı, en son sürüm programları kullanmak adına, bazı olası program kilitlenmelerini, ve ufak hataları kendi masaüstü sistemlerinde kabul etmektedirler.
Mandrake/Mandriva Sürüm Tablosu
Yıl Sürüm İsim
1998 5.1 Venice
1998 5.2 Leeloo
1999 5.3 Festen
1999 6.0 Venus
1999 6.1 Helios
2000 7.0 Air
2000 7.1 Helium
2000 7.2 Odyssey (beta süresince Ulysses adını almıştır)
2001 8.0 Traktopel
2001 8.1 Vitamin
2002 8.2 Bluebird
2002 9.0 Dolphin
2003 9.1 Bamboo
2003 9.2 FiveStar
2004 10.0 Community and Official
2004 10.1 Community
2004 10.1 Official
2005 10.2 Limited Edition 2005
2005 2006.0 Mandriva Linux 2006
FEDORA Linux
Fedora Nedir?
Fedora Core, Fedora Projesi'nin ürettiği Açık Kaynak kodlu bir linux dağıtımıdır. Fedora Projesi aslen Red Hat Linux'a ekstra RPM paketleri sağlamak amacı ile oluşturulmuş bir ekstra paket projesi idi. Red Hat'in 2003 yılında Açık Kaynak sürüm çıkartmayacağını, bunun yerine hiçbir kar amacı gütmeyen ve mevcut Red Hat kaynağını alıp geliştirecek bir organizasyona sponsor olacağını açıkladı. Bu proje önce Red Hat Linux Project olarak adlandırılmıştı ancak daha sonraları Fedora Projesi ile birleşince nihai isim Fedora olarak kaldı.
Red Hat Linux un devamı olarak adlandırılabilinecek Fedora Core hiçbir kar amacı gütmeyen bir organizasyon tarafından üretilmektedir. Her ne kadar bir zamanlar efsane olan Red Hat kadar büyük bir popülerliği yoksa da Linux dünyasının en sevilen ve en başarılı dağıtımlarından biri olduğu kesindir. Mandriva veya Suse kadar olmasa da oldukça güncel paketlere sahip Fedora onlardan daha sağlam ve kararlı bir dağıtım olması ile ünlüdür.
REDHAT Linux
Redhat Nedir?
Red Hat tarafından resmi olarak desteklense de, Fedora özgür yazılım geliştiricilerinin katılımıyla varlığını sürdürmektedir, ve aynı zamanada Red Hat Enterprise Linux ürünü için bir test ortamı görevi görmektedir. Red Hat Linux ve dolayısıyla FedoraCore'u özel yapan şey kararlı ve bilinen paketlerin, sağlam bilgi ile biraraya getirilmesidir. Paketler güncel değildir; güvenlik güncellemeleri dışında, yeni bir beta versiyon çıktığında paket versiyonları dondurulmaktadır. Sonuç, iyi test edilmiş, nispeten kararlı bir Linux dağıtımıdır. Bug rapor etme ve beta programlar kullanıcılara açıktır ve çok sayıda e-posta listesi bulunmaktadır. Bu özellikleriyle Red Hat Linux, dünya çapındaki sunucuların bir çoğunda tercih edilmektedir. Ayrıca RPM paket yöneticisi, Red Hat'ın Linux'a katkılarından birisidir. Bugün Mandriva, Suse gibi popüler birçok dağıtımın kullandığı RPM paket kurulumu konusunda önemli adımlar atılmasını sağlamıştır.
Linux dünyasına Açık Kaynak tan nasıl para kazanılabileceğini ilk gösteren şirketlerden biri olan Red Hat yazılım sektörünün kabul görmüş ve önemli bir markasıdır. Şirket aynı zamanda her çocuğa bir bilgisayar projesine de destek vermektedir.
Kuruluş (1993)
Yer [[Raleigh, Kuzey Karolina]], [[ABD]]
Önemli şahıslar Matthew Szulik, Chairman, President, CEO
Bob Young, Kurucu
Marc Ewing, Kurucu
Endüstri Yazılım
Ürün Red Hat Enterprise Linux
Red Hat Directory Server
Red Hat Certificate System
Fedora Core
Gelir $278.3 miyon USD (2006)
Çalışan sayısı ~1700 (2006)
Kaynak:ANONİM
Ben şuan için hem pardus hem windows kullanıyorum şuan pardus'ta grafik işlerimi tam anlamıyla yapamıyorum ama tam geliştirince pardusta kendimi windowsu bırakmayı dşünüyorum...
