Pwm özelliği olmayan bir fan için hız kontrol devresi

[hearthief]

Bu konu iki sayfa olmuş maşallah..

detaylar için..

https://howtomechatronics.com/how-i...dc-motor-speed-controller-using-555-timer-ic/

 

[Ergün Güler]

bu devrenin output u kaç volttur? yani 555 in 3. bacağından çıkan.
output frekansı nedir? nasıl değiştirebiliriz?

 

[Erdem⁣]

çok ilginç birşeyden bahsetiyorsunuz. acaba arduino girişine uygulanan 5V ile Mosfet in Gate ucuna uygulanan 5V u mu karıştırıyorsunuz?

Bu tahminim doğru çıktı. Sanırım deneyerek böyle bir sonuca varmışım.

Ama çok ilginç bir şey oldu. Bakıyorum deniyorum bir türlü fan dönmüyor. Altına masadan oynamasın diye bant yapıştırmıştım. O bant da yukarı çıkmış fanın dönmesini engelliyormuş.

Sonuç olarak sinyalin doluluk oranı %70 yapıp 100Hz bir sinyalle fanı döndürebiliyorum.

Güç kaynağından gelen gerilim 15 volt. Normalde fan 12 volt. Biraz da yük altında çalışacağını düşünerek o kademeye getirdim.

Kod şu şekilde :

#include <Arduino.h>

void setup()
{
  pinMode(9, OUTPUT);
}

const int acikSuresi = 7000;
const int toplamSure = 10000;

void loop()
{
  digitalWrite(9, HIGH);
  delayMicroseconds(acikSuresi); // Doluluk oranı % 70 frekansı 100Hz sinyal
                                 // genişliği 10 ms
  digitalWrite(9, LOW);
  delayMicroseconds(toplamSure - acikSuresi);
}

Giriş sinyalinin bir kaç dirençten oluşan ilkel osiloskop üzerindeki görüntüsü de şu şekilde :

Bir de şöyle bir şey olabilir. Motor ilk planda eylemsizlik prensibi nedeniyle biraz fazla güç isteyebilir. O zaman kod içinde ilk seferde sinyalin doluluk oranı yüksek, sonraki aşamalarda hareket aldıktan sonra daha aşağılara çekilecek şekilde düzenleme yapılabilir sanırım.

 

[Ergün Güler]

sonuç olarak fana hız kontrolü yapabildiniz mi?
pwm fanlar bile yaklaşık %10 dan sonra dönmeye başlar.
%70 de fan dönmüş. %0-100 arası duty değişerek hız değişti mi?
sorunun cevabını alamadım.

 

[MRE_06]

Devreyi board da kur eğer sıkıntı çıkmazsa sana PCB çizimlerinide atarım istersen. Kolay gelsin.

 

[Ergün Güler]

duty rv1 potansiyometresi ile değişiyor.
frekansı nasıl değiştirebilirim?

 

[Erdem⁣]

sonuç olarak fana hız kontrolü yapabildiniz mi?
pwm fanlar bile yaklaşık %10 dan sonra dönmeye başlar.
%70 de fan dönmüş. %0-100 arası duty değişerek hız değişti mi?
sorunun cevabını alamadım

Evet biraz önce test ettim.

Şöyle bir deneme yaptım ilkönce sinyalin doluluk oranını %90 ayarladım. Tahmini her 5 saniyede %10 düşürdüm.

%10'da fan tamamen durdu. %20'de biraz kesikli kesikli ama oldukça yavaş çalışıyor. En uygunu %30 ila %100 arasında doluluk oranını ayarlamak olabilir.

output frekansı nedir? nasıl değiştirebiliriz?

555 tüm devresi bu şekilde çalıştığında yapılacak hesabı buradan bulabilirsiniz.

Bir de burada sadece R2 direnci varken 555'in açık süresi her zaman kapalı süresinden daha fazla olacaktır. Bunu düzeltmek için R2 direncine paralel ve - ucu 6, + ucu 7 numaralı uca bağlanacak şekilde bir diyot takmak gerekir.

Bu durumda frekans aşağıdaki şekilde hesaplanabilir.

Frekans = 1.44 / ((R1 + R2) * C1)

 

[Ergün Güler]

Erdem bey,
yardımlarınız için teşekkür ediyorum.

1.si fanın pwm sinyal altında %20 den sonra çalışmaya başlamasının normal olduğunu kabul edelim. çalışmaya başladıktan sonra fanın hızı pwm duty ile doğrusal olarak artıyor mu? örneğin %20 de 500 devir %40 da 1000 %80 de 2000 devir gibi mi dönüyor?

2.si verdiğiniz linkteki siteyi inceledim. r1 ve r2 ve C değerleri ile değişimler gözleniyor. r1 veya r2 değiştirdiğimde duty ile birlikte frekans da değişiyor. bize lazım olan duty değiştirirken frekans sabit kalması lazım değil midir? frekansı ayrı duty si ayrı değiştirebilmeliyim.

çinden hem frekans hem de duty ayrı ayrı değiştirebileceğim test modülü aldım ama aylardır gelmedi. gelince test yapacağım.

fakat modül gelse de kendim mümkün olan en sade şekliyle 555 ile pwm modül yapmalıyım.

bu modülün frekansı ve duty si ayrı ayrı değiştirebilmeliyim.

 

[MRE_06]

Kardeş sana attigim devreyi kur çalıştır. Motorlar 20 30 kHz civarı frekans ile sürülür. Senin frekans sabit, duty ile oynaman lazım. Ayrıca yüksek frekans ayrı sorunlar oluşturur.

 

[Erdem⁣]

1.si fanın pwm sinyal altında %20 den sonra çalışmaya başlamasının normal olduğunu kabul edelim. çalışmaya başladıktan sonra fanın hızı pwm duty ile doğrusal olarak artıyor mu? örneğin %20 de 500 devir %40 da 1000 %80 de 2000 devir gibi mi dönüyor?

Fanın hızını ölçmedim. Aslında benim kullandığım fanda bir de 3. kablo takometre girişi var. Bu sarı bir kablo. Burada +5V kare dalga şeklinde fanın dönüş hızı bilgisi gönderiliyor.

Ama şimdiye kadar hiç denemedim.