Kaçak akım koruma rölesi işletmedeki cihazlarda veya iletkenlerde meydana gelen izolasyon hatalarından kaynaklanan yangın riskini ve can kayıplarını engellemeye yönelik kullanılır.
KAÇAK AKIM
Yanlış bağlantı veya izolasyon hatalarından dolayı topraka akan akıma denir.
KAÇAK AKIM RÖLESİ ÇALIŞMA PRENSİBİ
Kaçak akım rölesinin içinde bulunan toroidal transformatörün içinden geçen faz ve nötr iletkenleri arasındaki akım dengesi ölçülür.Bir fazlı sistemde faz ile nötr akımlarının aritmetik toplamı, 3 fazlı sistemlerde ise akımların vetörel toplamı alınır. Kaçak akım olmayan sistemlerde toplam sıfıra eşittir. Toroidal transformatörde toplam akım sıfıra eşit olduğu için manyetik akı meydana gelmez. Kaçak akımın oluması durumunda ise toroidal transformatörde manyetik akı oluşur ve algılama sargısı üzerinde akım endüklenerek elektro manyetik bobini harekete geçirir. Böylelikle kaçak akım rölesini kontakları açılmış olur ve devrenin enerjisi kesilir.
[highlight bgcolor=”#1e73be” txtcolor=”#000000″]Kaçak akım rölesi sadece kaçak olduğu durumlarda açma yapar. Termik veya manyetik koruma yapmaz.[/highlight]
Kaçak Akım Rölesinin Kullanım Amacı
Kaçak akım röleleri can ve mal güvenliği için kullanılır. 30 mA’lik kaçak akım rölesi insan hayatını koruma amaçlı kullanılır, 300mA’lik kaçak akım rölesi yangın riskini önelemek amacı ile kullanılır.
Hayat Koruma
Elektrik akımı ile temas halinde, İnsan vücudu toprağa akmak isteyen elektrik akımı için iletken vazifesi görür.İnsan vücudundan geçen akımın büyüklüğü ile tehlikenin büyüklüğü doğru orantılıdır.
İnsan vücdudundan geçen akımın oluşturacağı hasar
- Voltaj
- Vücut direnci
- Akımın vücutta izlediği yol
- Frekans
- Akıma maruz kalınan süreye bağlıdır.
| 0,5 mA- 1mA | Hissetme Sınırı |
| 1 mA- 2mA | Uyuşma Hissi |
| 15 mA | Acı veren şok |
| 150 mA | İstemsiz Kasılmalar |
| 3 A | Muhtemel Ölüm |
Yangın Riski
Toprak kaçak akımının 300mA’lik seviyede çok kısa bir sürede çevresindeki malzemeleri tutuşturma sıcaklığına getirerek yangına sebebiyet verir. Sisteme takılan 300 mA’lik kaçak akım rölesi bu riski ortadan kaldırır.
Kaçak Akım Rölesi Özellikleri
Test Butonu: Kaçak akım rölesinin çalışıp çalışmadığını kontrol etmek için kullanılır. Test butonu kaçak akım rölesinde enerji olduğu durumlarda çalışır. Test butonuna yada bir sefer basarak sistemin kontrol edilmesi can ve mal güvenliği için önemlidir.
I Anma Kaçak Akımı: Kaçak Akım rölesinin kaç mA seviyesindeki kaçakta açacağını gösterir. 30mA – 300mA
In Nominal Akım Değeri: Kaçak akım rölesinin kullanıla bileceği akımı gösterir. Bu yazan değer çoğu zaman yanlış algılanır, etiket değerindeki yazan nominal akımın üzerinde bir akım çekildiğinde kaçak akım rölesi sigortalar gibi açma yapmaz. Kaçak akım rölesi sadece kaçak olması durumunda açma yapar.
NOT: Bazı firmalarda AŞIRI AKIM KORUMALI KAÇAK AKIM KORUMA RÖLESİ vardır. Bu röleler Aşırı akım veya kaçak olması durumunda açma yaparak devrenin enerjisini keser.
(RCBO – Residual current breakers with overcurrent protection)
Kaçak Akım Rölesi Seçimi
Kaçak akım rölesi seçiminde dikkat edilmesi gereken hususlar şöyledir.
– Kullanım amacı ve yeri
– Nominal akım değeri
– Kullanılacak sistem
Kullanım Amacı ve yeri:
*İnsan hayatı korumada 30mA
*Yangın riskine karşı korumada 300 mA seçilir.
AC Sınıfı: Genel güç devrelerinde
A sınıfı: Elektronik uygulamalarda seçilir.
Nominal Akım Değeri: Kaçak akım rölesi kendinden önceki devre kesicisinin nominal akım değerine göre seçilir.
Kullanılacak Sistem: Kaçak akım rölesinin kullanılacağı sistemin 1 fazlı veya 3 fazlı olmasına göre, 2 veya 4 kutuplu seçilir.
Kaçak Akım Rölesi Nasıl Bağlanır
