Kompanzasyon karşılama, telefi etme anlamına gelmektedir. Alternatif akımda,  reaktif enerjiyi santraller yerine alıcıya en yakın noktadan karşılamaya çalışırız. Bu karşılama kondansatörler ve şönt reaktörlerle yapılır. Bu yazımızda Kondansatör hesabı nasıl yapıldığını inceleyeceğiz.

Kompanzasyonun gerekliliğini  Kompanzasyon ve Gerekliliği Nedir? başlıklı yazımızdan okuyabilirsiniz.

Kompanzasyon İçin Kondansatör Hesabı Pragramı

[CP_CALCULATED_FIELDS id=”1″]

Kondansatör hesabı için iki genelde kullanılan yöntemden bahsedeceğim bunlar:

1. Aktif Güç ve Cosφ Biliniyorsa Kondansatör Hesabı

2. Proje Aşamasında Olan Tesisin Kondansatör Hesabı

Aktif Güç ve Cosφ Biliniyorsa Kondansatör Hesabı

• S1 kompanzasyon yapmadığımızda çekilen görünür güç
• S2 kompanzasyon yaptığımızda çekilen görünür güç
• Q1 kompanzasyon yapmadığımızda çekilen reaktif güç
• Q2 kompanzasyon yaptığımızda çekilen reaktif güç
• Qc görünür gücü S2 değerine getire bilmemiz için gerekli kondansatör gücü
• P sistemden çekilen aktif güç

Q1=S1.Sinφ1=P.tanφ1

Q2=S2.Sinφ2=p.tanφ2

Qc=Q1-Q2

Qc=P.(tanφ1-tanφ2)

Bu formüllerde neden tanjant kullanıldığını merak ediyor olabilirsiniz. Burada tanjantı S2 gücünü bilmediğimiz ve kolay hesaplamak için kullanıyoruz.

Örnek:

Tesisimizin aktif kurulu gücü 80kW ve Cosφ=0,8 değerinde , Cosφ=95 olması için gerekli kondansatör hesabını yapalım.

Cosφ1=0,8 olduğuna göre φ açısı 36 derece dir.

36 dereccenin tanφ1=0,72

Cosφ2=0,95 olduğuna göre φ açısı 18 derecedir.

18 derecenin tanφ2=0,32

Qc=P.(tanφ1-tanφ2)

Qc=80.(0,72-0,32)

Qc=32 kVAR kondansatör gereklidir.

Buradaki tanjant, sinüs, kosinüs değerleri aşağıdaki trigonometri cetvelinden alınmıştır.

Proje Aşamasında Olan Tesisin Kondansatör Hesabı

Tesisin proje aşamasında olduğu zaman Elektrik Dağıtım Şebekeleri Teknik Şartnamesi ne göre güç katsayısı Cosφ 0.7 alınır. Kampanzasyon hesabıda Cosφ 0.95 dahil 1 arasında olacak şekilde hesaplanır. Bu örnek hesaplamada k faktörü çizelgesinden yararlanacağız.

Örnek:

Trafo gücü 1000 KVA olan proje aşamasındaki tesisin  kompanzasyon sistemi için gerekli olan toplam kondansatör gücünü bulalım.

Trafo gücü: 1000 KVA
Cosφ 0.7
İstenilen Cosφ:0.95

Telep Gücü= Trafo gücü . İstenilen Cosφ
Talep Gücü=1000.0.95=950 KW

k faktörü kat sayısı=0.69

Qc=Talep Gücü (P) . k faktörü katsayısı
Qc=950.0.68=655.5 kVAR

Qc=660kVAR

Sabit kondansatör gücü trafo gücünün %3-5 arasında seçilir

Sabit grup=1000*0,03=30 kVAR

12 Kademeli Bir Reaktif Güç Kontrol Rölesinde Sıralama

1. kademe 10 kVAR
2. kademe 20 kVAR
3. kademe 40 kVAR
4. kademe 40 kVAR
5. kademe 40 kVAR
6. kademe 40 kVAR
7. kademe 40 kVAR
8. kademe 80 kVAR
9. kademe 80 kVAR
10. kademe 80 kVAR
11. kademe 80 kVAR
12. kademe 80 kVAR