Nükleer Enerji Nedir Avantajları ve Dezavantajları
İki temel nükleer süreç vardır. Bunlar Fisyon ve Füzyondur.
Fisyon:
Ağır radyoaktif maddelerin, dışarıdan nötron bombardımanına tutularak daha küçük atomlara dönüşmesini tetikleyen tepkimelere fisyon reaksiyonları denir. Bölünme sonucunda ortaya çıkan bu atom çekirdeklerine fisyon ürünleri adı verilir. Nükleer fisyon olayında her bir bölünme başına, fisyon ürünleri ile birlikte iki ya da üç tane de nötron yayınlanır. Yayınlanan bu nötronların ortalama enerjisi 1 MeV’den biraz daha büyüktür.
Füzyon:
Hafif atom çekirdeklerinin, nükleer reaksiyon sonucunda dışarıya enerji açığa çıkararak daha ağır çekirdekli başka bir elemente dönüşmesi olayıdır.
Fisyon sonucunda açığa çıkan enerji füzyon tepkimelerinden daha fazladır.
Nükleer fisyon kontrol edilebildiği için nükleer enerji reaktörlerinde kullanılırken ,füzyon reaksiyonun kontrolü kolay olmadığından ve ayrıca bir füzyon reaktörü için gerekli koşulları oluşturmak çok maliyetli olduğundan dolayı enerji üretmek şu anda kullanılmamaktadır. Fakat füzyon ile ilgili araştırmalar devam etmektedir.
Nükleer enerji, 1789 yılında Uranyum’un keşfi ile başlayan ve 1934 yılında atomun parçalanması ile devam eden süreçte politikacılar, bilim adamları ve sanayicilerin gündemine girmiştir. Diğer birçok teknolojik gelişmede olduğu gibi önce askeri savunma alanında başlayan çalışmalar daha sonra ticari olarak devam etmiştir.
Fisyon kullanılarak üretilen ilk elektrik ise, Aralık 1951’de Arco, Idaho’daki Deneysel Üretken Reaktöründe elde edilmiştir.
İlk deneysel atom bombası testi 16 Temmuz 1945’te New Mexico’da, Socorro’ya 56 km uzaklıktaki Alamogordo’da yapıldı.
“2017 yılı itibari ile 31 ülkede yaklaşık 450 ticari nükleer reaktör küresel anlamda elektrik arzının %15ini, genel enerji tüketiminin %6.5unu ve nihai enerji kullanımının ise %2sini karşılamaktadır.”
Nükleer Enerjinin Avantajları
- Potansiyel rezervleri yüksektir. Bugünkü rezervlerin nükleer santralleri 150 yıl besleyebileceği hesaplanmıştır.
- Hammadde hacmine göre çok yüksek miktarda enerji sağlar.
- Hammadde maliyet fiyatları çok düşüktür. Çünkü enerji üretiminde çok az miktarda hammadde kullanılmaktadır.
- Nükleer enerjide yakıtın on yıl depolanma kolaylığı vardır.
- Nükleer santraller sera gazı salınımı yapmazlar. 1000 MW gücündeki bir kömür santrali yılda yaklaşık 3 milyon ton kömür harcayarak 7 milyon ton CO2, 140 bin ton asit ihtiva eden gazlar (sülfür ve azot oksitler), 750 bin ton kül üretir. Bu değerlere bakarak 38 yıllık geçmişi olan nükleer santraller, bu 38 yılda 5500 milyon ton daha az kömür yakılmasına neden olmuşlardır. Böylece 13 000 milyon ton CO2 ve 250 milyon ton asit gazlar ve kanser yapıcı organik yanma ürünlerinin çevreye atılması önlenmişti
Nükleer Enerjinin Dezavantajları
- Kurulum maliyetleri yüksektir.
- Radyoaktivite nedeniyle gerek üretimden önce, üretim aşamasında ve gerekse atıklar nedeniyle tehlike arz eder. Atıklar zehirliliğinin %99’unu 600 yıl sonra kaybetmektedir
- Uranyum madeni hacimce hafif olmasına karşılık, çıkarım esnasında çok fazla arazi işlendiği için dev miktarlarda atık madde ortaya çıkar. Örnek olarak 1 ton uranyum elde edilmesinden sonra geriye 20 bin ton atık madde kalır.
- Nükleer santrallerde kaza riski doğal afetlerle artar.
Nükleer Santraller Nasıl Çalışır
Kaynaklar
http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/33/823/10456.pdf
https://www.enerji.gov.tr/tr-TR/Sayfalar/Nukleer-Enerji
http://nukleersiz.org/download/file/fid/92&usg=AOvVaw0GsTuoBzWkhIuYB8kVtolA