Elektrik çarpması elektrik akımının vücudumuz üzerinden geçmesi ve geçerken de belli başlı zararlar vermesine denir. Elektriğin bizi çarpabilmesi için mutlaka elektrik akımının vücudumuzdan geçerek devreyi tamamlaması gerekiyor.
Örneğin elektrik telindeki kuşlar neden çarpılamaz? Cevap basit, kuşlar tek bir tel üzerine konarlar, etraflarındaki hava iyi bir yalıtkandır elektrik vücutlarından geçmez ve çarpılmazlar.

Peki elektrik neden çarpar? Bunun cevabına bakalım.

Elektrik neden çarpar?

Elektriğin geçmesi için iletken bir alanın oluşması gereklidir. İnsan vücudu içerisinde barındırdığı tuz ve su nedeniyle iletkendir. Bu maddeler elektrik akımının geçişi için mükemmel bir iletkenlik sağlar. Bize zarar veren gerilimden çok akımdır. Çünkü üzerimizden geçen akımdır ve bu akım ne kadar yüksekse etkisi de yani elektrik çarpması da o kadar şiddetli olacaktır.
Elektrik akımının üzerimizden geçiş şiddeti ve geçiş süresi elektrik çarpmasından ne kadar etkileneceğimizi belirler. Kalbimizin durması için yaklaşık yarım amper yani 500mA bir akım yeter. Bu bünyeye göre değişebilen ortalama bir rakamdır.

Elektrik çarpmasının zararları

Elektrik akımı vücudumuzdan geçerken, bazen basit bazen de şiddetli bir etki bırakır. Bu etkiyi belirleyen etmen zaman ve akım şiddetidir.

Örneğin ince bir tahta üzerindeyken direncimiz çok yüksektir, çünkü tahta iyi bit yalıtkandır. Bu durumda çarpılma gibi bir hisse kapılmayız, çünkü üzerimizden çok küçük, dikkate alınmayan bir değerde akım geçer. Eğer betona basıyorsak direncimiz daha düşüktür ve çarpılmamız muhtemeldir.

Elektrik şiddetli ve uzun süre bize temas ederse temas ettiği noktalarda yanık ve yaralar meydana gelebilir. Gerilimin ve akımın yüksek olduğu durumlarda üzerimizden geçen akım kalbimizi durdurabilir.

Elektrik çarpması kalbi neden durdurur?

Evlerimizde, işyerimizde kullanılan elektrik 220 Volttur. Ve frekansı da 50 Hz. dir. Yani saniyede 50 kez dalgalanır, iniş çıkışlar yaşar. Bu frekans ve voltaj vücudumuzun tolere edemeyeceği bir sınırdır. Ayrıca kalbimiz de elektrik sinyalleri ile çalışır. Vücuda dışarından giren farklı elektrik sinyali vücudumuzdaki elektrik akışını bozar ve kalp ritmini etkiler. Çarpmanın süresi ile doğru orantılı olarak elektrik akımına maruz kalan kalbimizin ritmi bozulur ve durur.

Elektrik çarpmasına karşı nasıl müdahale yapılır?

Elektriktik ile uğraşan kişiler için ilk konu tedbirdir.

• Çalışma alanındaki enerjinin kesik olduğundan emin olunmalıdır.
• Çalışma zemini yalıtılmış olmalıdır. Mümkünse yalnız çalışılmamalıdır.
• Uzun metal parçaları ile çalışılırken enerji nakil hatlarına temas konusunda dikkat edilmelidir.
• Islak zeminlerde elektrikli ev aletleri kullanılmamalıdır.
• Elektriğe çarpılan kişiye yalıtkan malzeme ile müdahale edilip elektrik akımından kurtulması sağlanır.
• Kesinlikle o kişiye elle veya illetken malzeme ile müdahale edilmemelidir.