Üzerimden 2000 A geçti

[darma]

Arkadaşlar 4 sene önce bi staj yapmıştım otomotiv yan sanayii firmasında.Punta kaynakların 2000 A akım vererek iki ucu arasında kalan malzemeyi kaynattığını anlattılar tüm stajım boyunca.Makina bozulunca gayet rahat kaynağın ucunu tuta tuta tamir ediyorduk, butona basarken dahi elimizle ucunu tutuyorduk.Bu nasıl oluyorda insanı çarpmıyor.Bi bilgilendirirseniz çok sevinicem.İçime dert oldu

 

[M.Ozkan]

Arkadaşlar 4 sene önce bi staj yapmıştım otomotiv yan sanayii firmasında.Punta kaynakların 2000 A akım vererek iki ucu arasında kalan malzemeyi kaynattığını anlattılar tüm stajım boyunca.Makina bozulunca gayet rahat kaynağın ucunu tuta tuta tamir ediyorduk, butona basarken dahi elimizle ucunu tutuyorduk.Bu nasıl oluyorda insanı çarpmıyor.Bi bilgilendirirseniz çok sevinicem.İçime dert oldu

Sayın Darma:
Yanlış bilgilendirilmişsiniz;
Punta kaynakları 2000 A de çalışmaz. Çünkü yapılan kaynak bu parametreyle tutmaz. Kaynağın 0,5 mm den iki sacı yani toplamda 1 mm sacı birbirine kaynatabilmesi için yaklaşık olarak en az 9000 A akım, 15 Cycle kaynak süresi gerekir. 1 Cycle= 1/50 sn.

Sizi çarpmamasına gelince, elektrikte şöyle bir teorem vardır. Yüksek gerilim çok az akım, alçak gerilim yüksek akım çarpmaz. Çünkü elektrik çarpması diye adlandırdığımız şey elektriğin vücut üzerinden toprağa akmasıdır. Vücudun bazı şartlara bağlı bir özdirenci vardır (Kuru bir ciltte yaklaşık olarak 8Mohm) Eğer gerilim yüksek akım çok az olursa elektrik bu vücut direncini yenemez ve toprağa akamaz. Aynı şey Punta kaynak makineleri ve elektrot, gazaltı gibi kaynak makineleri içinde geçerli. Ki kendimde bunu denemiştim, 15000V DC (TV tüpü anot gerilimi) gerilimin parmağıma atlamasını hayranlıkla seyretmiştim. Sadece arktan dolayı parmağınız bir müddet sonra yanıyor. Ama çarpılmıyorsunuz. Siz yine de evde sakın denemeyin. Maceraya gerek yok.

Punta kaynak gerilimi AC kaynak makinelerinde yaklaşık olarak 26V, akım trafosunun gücüne göre 1500-25000 A arasında değişir.
Ama açıklandığı üzere gerilim 26V civarında yani düşük olduğu için sizi çarpmaz. Ama hal böyleyken bile vücutta açık yara, hassas bölgeler dirsek ve eklem yerleri ve dil gibi uzuvlar şiddetli çarpılmalara sebebiyet verebilir. Ama genel bölgeler el, kol, ayak gibi bölgelerde herhangi bir tehlike teşkil etmez.

DC Punta kaynak makinelerinde de teori olarak aynı şey sözkonusu. Tek değişen şey inverterler yardımıyla gerilimin DC ye çevrilip 1000-1500 Hz ile akım trafosunun çalıştırılmasıdır. DC kaynak makinelerinde akım çok daha yüksek olmalıdır. Gerilim yine 24VDC 1000Hz civarında dır.

 

[darma]

Valla çok teşekkür.Gayet açık anlattın.Çok saol

 

[engineer61]

Elektrikte yüksek akım ,düşük akım çarpmaz diye birşey olmaz.Elektirkte var olan gerilim çarpar akım değil bu yuzden çarpılmamiş olabilirsiniz ama o yukseklikte bir akım vucutta ki dirençle çok buyuk gerilim oluşturur diye düşünüyorum.Ayrıca FLUKE yüksek gerilim düşük akım çarpmaz dedi bence bu yanlış Yuksek gerilim hatlarında yuksek gerilim düşük akım vardır Saygılarımla

 

[Analyzer]

Elektrikte yüksek akım ,düşük akım çarpmaz diye birşey olmaz.Elektirkte var olan gerilim çarpar akım değil bu yuzden çarpılmamiş olabilirsiniz ama o yukseklikte bir akım vucutta ki dirençle çok buyuk gerilim oluşturur diye düşünüyorum.Ayrıca FLUKE yüksek gerilim düşük akım çarpmaz dedi bence bu yanlış Yuksek gerilim hatlarında yuksek gerilim düşük akım vardır Saygılarımla

Selam,

Bunu kavramanın çok basit bir yolu var. Hepimizin bildiği ohm kanunu Vücudun direnci nispeten sabittir. Bu konuda zannedersem hemfikiriz. (Fluke Kuru bir ciltte yaklaşık olarak 8Mohm demiş, ben 100 kOhm olarak biliyorum). Değişebilecek iki parametre var o zaman; voltaj ve akım. Bir insanın çarpılması için, vücudundan belli bir miktarda akım geçmesi gerekir. Örneğin atıyorum 1 mA geçince çarpıldığımızı hissedelim. (Gerçi 1 mA çarpılma hissetmesi için yüksek bir değer) Ohm kanunu der ki I = V / R. Demek ki 0.001 = V / 100000 (benim vücut direnci kabulume göre) ise V = 100 volt geçince insan çarpıldığını hissediyor. Şimdi bu hesaba göre akımı da kabul ile bağlamış olduk, isterseniz bu hissetme eşik akımını siz başka değer alabilirsiniz. Anlatmak istediğim şu : Çarpıldığınızı hissetmeniz için en az eşik akım değerini yaratacak gerilime maruz kalmanız gerekir. 35V 2000 A kaynak geriliminde çarpıldığınızı hissetmezsiniz, zira vücudunuzdan I = 35/500000 = 0.00007 A akım geçmektedir. Üzerinde 2000A yazan kaynak illa ki kısa devre esnasında 2000A verecek diye bir kaide yoktur. Şartlar müsaitse (voltaj, direnç) belirtilen maksimum akımı verir. Voltaj yükselirse akımın da yükseleceği aşikardır, böylece eşik değerini aştığında çarpıldığınızı hisseder, daha fazla akıma maruz kalırsanız ölebilirsiniz.

Analyzer

 

[M.Ozkan]

Elektrikte yüksek akım ,düşük akım çarpmaz diye birşey olmaz.Elektirkte var olan gerilim çarpar akım değil bu yuzden çarpılmamiş olabilirsiniz ama o yukseklikte bir akım vucutta ki dirençle çok buyuk gerilim oluşturur diye düşünüyorum.Ayrıca FLUKE yüksek gerilim düşük akım çarpmaz dedi bence bu yanlış Yuksek gerilim hatlarında yuksek gerilim düşük akım vardır Saygılarımla

Evet engineer61 yüksek gerilim hatlarında düşük akım vardır ama neye göre kime göre?

Sanırım YG dağıtım felsefesini tam olarak bilmiyorsunuz. Hemen anlatayım bir barajda tribünlerde üretilen ortalama 16 000 V luk enerji trafo merkezlerinde 154 000 V a çıkartılır. Sonra bu 154 000 V şehir merkezlerlerindeki şalt merkezlerine gönderilir. Orada 10 000 V a düşürülür. Sonra çoğu sokak başlarında bulunan trafo merkezlerinde 3X220= 380 V a düşürülür. Bunun sebebi uzun mesafeli iletim hatlarındaki kaybı önlemektir. Ama iletim hatlarında sizin tabirinizdeki gibi çok düşük akım yoktur. Akım olmasa yağmurlu havalarda teller arasında yada herhangi bir nesneye bu 154 000 V atlama yapmazdı. Ki çalıştığım fabrikadaki trafo beslemesi olan 10 000 V hattının periyodik olarak ölçümlerinde tespit ettiğim bir değer:
4 Faz. Herbiri full kapasite çalışırken 23 Amper. Bakın gerilim yüksek akım düşük. Neden 300-500 A değilde 23A. Neden?
Çünkü gerilim yüksek, Çünkü asıl kullandığımız akım OG trafosunun sekonder ucundan alınır. Primer ucundan 23A çekilmesi normaldir. Ben elektrikçi değilim elektronikçiyim, ilgilenen elektrikçi arkadaşlar bunun mantığını daha iyi açıklayacaklardır.

Şunu unutmayın; Akım olmazsa gerilim, gerilim olmazsa akım hiçbirşeye yaramaz.

Ayrıca ben aşağıdaki yazımı tekrar hatırlatmak ve bir noktaya dikkat çekmek istiyorum;
Yüksek gerilim "çok az akım", alçak gerilim yüksek akım çarpmaz.
Bu noktadaki çok az akım cümlesine dikkat ediniz. Hani şu TV nin anot kısmında bulunan 15000V vardı ya aşağıda yazdığım; bugün araştırdım yaklaşık olarak 20mA civarındaymış. O akımı çıkartın bakalım 5 A e o zaman haliniz ne olacak. Ama akım 20mA çarpılmıyorsunuz. Gerilim 26V 15000A yine çarpılmıyorsunuz.

Yani Nema Problema.


Birde;

Bunun mantığı nedir? Pek bişi anlayamadım. Teori ve pratik dışı düşünüyormuşsunuz gibi geldi bana ne dersiniz?

"ama o yukseklikte bir akım vucutta ki dirençle çok buyuk gerilim oluşturur diye düşünüyorum"

 

[denizyazgac]

Bahsedilen 2000A değeri , iki elektrodun birbirlerine değdiği zaman ortaya çıkan akımdır. Buradaki akım değeri , elektrodların malzemesine, temas noktasındaki ise , havanın sıcaklık ve nemine bağlıdır. Elbeteki ; insan elektrodları ellediğinde yüksek dirençli olduğundan elektrik bu yolu seçmeyecektir, veya seçse de üzerinde fazla akım oluşamayacağından(güç sabit) tehlikeli sınıra yaklaşamayacaktır.

 

[M.Ozkan]

Sayın Darma:
Yanlış bilgilendirilmişsiniz;
Punta kaynakları 2000 A de çalışmaz. Çünkü yapılan kaynak bu parametreyle tutmaz. Kaynağın 0,5 mm den iki sacı yani toplamda 1 mm sacı birbirine kaynatabilmesi için yaklaşık olarak en az 9000 A akım, 15 Cycle kaynak süresi gerekir. 1 Cycle= 1/50 sn.

 

[denizyazgac]

Her ne kadar akımsa o kadar olsun. Ancak işin teorisinin bu olduğunu düşünüyorum. Ona bakılırsa bu dediğiniz değer de çok değişkendir. Sacın , soğuk veya sıcak hadde oluşuna , DKP işlemi uygulanışına veya sacın malzemesine ve anizotropi yönüne bile bağlıdır.

 

[volverine]

Arkadaşlar, insanlarda elektrik çarpmasına sebep olan kaynak akım değil gerilimdir. Uygulunan gerilime göre insan vücudunun değişken olan direncine ters orantılı olarak oluşan akım insan üzerinden toprağa akarken vücuda zarar verir. Buradaki değişken olan direnç vücut direnci ve geçiş dirençlerinin toplamıdır. IEC ve VDE gibi standartlarda belirlenen tehlike sınır gerilimi 50V'tur. 50 V ve üzeri gerilimlerde maruz kalınan süreye ve gerilim mertebesine bağlı olarak ölüme kadar uzanan sonuçlar doğurabilir.
Yani sonuçta akım 0 'da olsa 34.5kV' a temas ederseniz üzerinizden çok ciddi bir akım toprağa akacak ve sonuçları çok ciddi olacaktır. Başlıkta belirttiğiniz gibi üzerinizden 2000A geçmiş olsa idi bu başlığı açamazdınız ;D Üzerinizden 2000A geçmesi için V= I * R formülünden ( R = 2kOhm ) 4 milyon kV mertebesinde bir gerilime maruz kalmanız gerekir ???
Bunun sağlamasını kaçak akım koruma röleleri açma akım limit değerinden de çıkarabilirsiniz. 30mA bir kaçak akımda insana zarar vermeden hemen devre bildiğiniz gibi kesilir. 50V = I * 2kOhm 'dan I = 25mA sonucu çıkar. Bu yüzden 50V sınır değer seçilmiştir.