hatırladığım kadarıyla yazdım,verdiğim bilgilerin bazısı yanlış...
baltık denizinde kullanılan bir sistem.
ADI KAPASİTESİ YILI
gotland ... 2x130 MW ... 1954,1983,
konti-skan ... 250+300MW ... 1965,1988
skagerrak ... 2x250+440MW ... 1977,1993
fenno-skan ... 500MW ... 1989
baltik cable ... 600MW ... 1994
kontek ... 600MW ... 1995
swepol hattı ... 600MW ... 2000(dönüş kab.kull.ilk hat)
2000 yılında yapılan sistem 450kv dc 600Mw 1x2100mm2+2x630mm2(dönüş) iletken denizden çekilmiş kablolar döşenirken 5-10m ile 20-25m aralık bırakılmış.250 km mesafe
dönüş kobloları 20 kv 2x630 mm2 og kablosu.....
DENİZLERİN YGDA KABLOSU İLE GEÇİLMESİ
herhangi uzun bir AA enerji kablosu hattında,yüksek kablo kapasitansına bağlı reaktif güç akışı mümkün olan maksimum iletim mesafesini sınırlayacaktır.bunun sonucu olorak,yaklaşık 40 km uzunluktakibir aa deniz altı kablosunda,kıyıdan beslenen şarj akımı kabloyu tamamen yükler ve gerçek gücün iletilmesi için yer bırakmaz.dc de ise böyle bir sınırlama yoktur ve uzun iletim hatlarında YGDA nın uygulanabilir tek alternatif olmasının nedeni budur.da koblosu kullanmanın diğer iyi bir nedeni ,aa kablosundan çok daha ucuz olmasıdır.
bir YGDA sisteminde,
Elektrik gücü üç fazlı aa şebekesindeki bir noktadan alınır,bir konvertör merkezinde da ya dönüştürülür,deniz altı kablosuile alma noktasına viletilir ve sonra diğer bir konvertör merkezinde tekrar aa ya dönüştürülerek şebekeye verilir.YGDA sisteminde iletim birkaç şekilde yapılır.
tipik YGDA kablosu ile iletim düzemi, dönüş akımı için toprağın ve denizin kullanıldığı tek kutuplu bir tesistir.iki konvertör merkezi arasında yalnızca bir kablo gerekli olduğundan,deniz yolu ile dönüş ara bağlantı giderini azaltır.dönüş yolu çok büyük bir kesite sahip olduğundan direnci ihmal edilebilir,kayıplarda minumumda tutulur.tek kayıp,anottaki ve katottaki gerilim düşüşleri nedeniyledir.yakındaki boru hatlarının veya diğer metalik yapıların korozyona uğramasından ve transformatör nötrlerindeki doğru akımdan kaçınmak için,elektrotların konvertör merkezinden ve ana YGDA kablosundan iyice uzağa yerleştrilmeleri gerekir.toprağın ve deniz suyunun iyi iletkenliği elektrotların dizaynını kolaylaştırır, ve tek kutuplu iletimlerdeki saha deneyimleri mükemmel dir.
tek kutuplu iletim planında diğer bir gelişme,iki kutuplu sistemdir.sistem aslında ,toprağa göre biri + diğeri - polaritede kombine edilmiş olan tek kutuplu iki sistemdir.her bir tek kutuplu taraf topraktan dönüş ile kkendi başına çalışabilir;ancak,her iki kutupta akım birbirine eşitse,her kutbun toprak akımı iptal olur sıfırlanır.bu gibi durumlarda ,kutuplardan biri servis dışı olduğunda kısa süreli acil durum işletmesi için toprak yolu kullanılır.
tek kutuplu bir metalik dönüş sisteminde,dönüş akımı og kablosu ile sağlanır ve toprak dönüş akımı ile ilgili potansiyel problemlerden kaçınılır
kaynak..... KAYNAK ELEKTRİK dergisi
sayı 154 yıl..2002
1954 yılında ilk hattı yapan firma
ABB