Arkadaşlar Elektrik müh. bölümünden bu sene mezun oldum ve bu meslekte yeniyim haliyle.... Yıllardır çekindiğim için ( koskoca mühendis olmuş daha bunları bile bilmiyor demelerinden çekindiğim için) bir türlü soramadığım aklıma takılan bir takım soruları sizinle paylaşmak istiyorum umarım yardımcı olursunuz...
1.Nötr ile toprak arasındaki fark nedir? Nötr trafondan nasıl elde edilir?
2.Kva ile Kw arasındaki fark nedir?
3 Trafolarda giriş sarımının çıkış sarımına oranı giriş voltajının çıkış voltajına oranı olduğunu biliyoruz peki neden 100 voltluk girişi 200 volta çıkarmak için girişe 1 çıkışa 2 sarım sarmak varken 1000 lerce sarım sarılıyor?
4.
Şebeke geriliminin A.C yani dğeişken olduğunu biliyoruz ama neden voltmetre ya da ampermetre ile ölçtüğümüzde sabit değerler çıkıyor?
5. 2 faz arasına ampul bağlayınca ampul nasıl oluyor da yanıyor devre halbuki nötr ya da toprak da sonlanır diye öğretilmişti bize yoksa yıllardan beri aldatıldık mı
Şİmdilik bu kadar to be continued....
Bilmemek ayıp değil suç sizinde değil eğitim sisteminin çarpık düzeninden dolayı oluşan bir durumdur. Teknik liselere müh. kapılarını kapatan zihniyettedir suç. Ben sorularınıza bilgim dahilinde cevap vermeye çalışcam.
1) Nötr trafonun yıldız noktasından alınan bir uçtur. Alıcı cihazların faz geri dönüşü bu hattan yapılır. 3 fazlı dağıtım yapılan sistemlerde notr çok kritik bir öneme sahiptir. Notr hattının kopması durumunda alıcı cihazlar 2 faz arasında kalıp yanmaktadır veya yangın bile çıkartabilmektedir. Notr hattı kopması ile ilgili bilgide forumumuzda var araştırabilirsiniz. Deneyini yapıp buraya eklemiştim lazım olursa özelden yollarım.
Topraklama ise 3 çeşittir.
koruma topraklaması
işletme topraklaması
yıldırım topraklamasıdır.
Bunların her biri ayrı ayrı amaçlarla yapılır. Ama ortak noktaları CAN GÜVENLİĞİDİR. Topraklama detayına inersem konu çok uzayacaktır bu 3 maddeyle ilgili baya bilgi var nette.
2) kva : Görünür güçtür S=U*I (S:Görünür güç ifadesidir.)
watt: aktif güçtür P=U.I.Cosφ (P:Aktif güç ifadesidir.)
Bununla ilgili detaylı hesaplamaları size ünide açıklamış olmaları lazım.
3) Bu soruda formüllerden önce kısa bir mantık yürütürseniz kendinizde cevaba ulaşırsınız.
Düşürücü trafolarda : primer ince kesit çok spirli sarılır. Ürettiği manyetik alanda bununla doğru orantılı olarak fazla olur.
Sekonder: kalın kesitli az spirli. Kalın kesitli olması çekilebilecek akımın yüksek olmasını az spirli olmasıda voltajın düşük olmasını sağlar. Şimdi diyebilirsinzi ki o zaman ben sekonderi daha fazla sarayım hem yüksek voltaj alırım hem yüksek akım alırım tasarruf sağlarım
Onunda mümkünü yok çünkü bu seferde gücümüz düşecektir. Akım gerilim ters orantılıdır. Tarzanca oldu çok detayı var kabaca anlatıyorum anlamanız için.
Yükseltici trafolarda: Yukarıdaki işlemin tam tersi yapılır.
primer: kalın kesitli iletkenle az sipirli olarak sarılır.
sekonder: ince kesitli iletkenle çok sipirli olarak sarılır.
Sekonder sargımızdaki tel sayımız fazla dolayısıyla manyetik alan içerisinde kalan tellerimizde endüklenmede fazla olur. Voltaj yükselir fakat akım gerilim bağıntısından çekilebilecek akım düşer. Örnek verecek olursak tv lerdeki şok bobinleri bu şekilde çalışır yada santral çıkışındaki YG trafolar.
4) Bunu daha iyi anlayabilmeniz için AC kademesinde voltmetrenizin problarini DC gerilim kaynağının + ucuna hızlı hızlı değdirip çekin. Size yine AC gerilim değeri gösterir. Sabit tutarsanız göstermez. Ölçü aletinin içerisindeki devrelerde AC/DC converter var. Ac değer dc ye dönüştürülerek ekrana yansıtılır. Max. Kademe 750 ACV yazan bir voltmetre yi baz alalım. 750 AC voltta converter çıkışı DC 5 volt olur. Ve ekrana 750 Acv olarak yansıtılır. Converter Ac gerilimin değerine göre dc çıkışını değiştirir.
Ampermetreninde çeşitleri var pens yada direk hat üzerine seri bağlantı yapılır tipte. İkisinin ölçme tekniği birbirinden farklıdır. Pens te Çengelin içerinde nüve vardır. Siz içinden akım geçen Ac kabloyu içerisine aldığınızda nüve üzerinden manyetik akı oluşur. manyetik akı hall levhası ile voltaja çevrilir ve bu voltaj değerinin değişkenliğine göre ekrana yansıtılır.
Hatta seri bağlantıya örnek verecek olursak en iyi ve en doğru örnek akım trafolarıdır. Buda kablo içerisinden geçen akımın yoğunluğuna göre bobinlerde endüklenme meydana gelir Dc ye çevrilir ve ekrana yansıtılır. (ekrana gelene kadar çok işlemden geçiyor detaya inmiyorum.)
5) Faz açısı olan her yerde lamba yanar. Eski Senkronizasyon panolarında lamba vardır. 2 faz aynı frekansa gelinceye kadar lamba yanar. Frekansları birbiri üzerine binmeye yaklaştıkça lamba sönmeye başlar. Tam söndüğü anda 2 fazın faz açılarıda aynı demektir. Santraller arası paralel bağlantılarda veya paralel jeneratör bağlantılarında bu kural muhakkak uygulanmaktadır. Voltajlarda eşit olacak tabiki. 3 fazın birbirleriyle arasındaki açı 120 derecedir.
task completed...