Yüke seri direnç yada kontrol elemanı biz buna transistör , mosfet yada igbt gibi yarı iletken diyoruz seri bağlanmasının nedeni bu işin kontrol yönteminin iki şekilde olması nedeniyldir.
Akım kontrolü derken iki konudan bahsettim.
1- Aşırı akım koruması
Biz bu uygulamada bu motor tam yükte çalışmaktadır. Herhangi bir nedenle motor aşırı ısınır yüklenir istenilen değer dışında çalışır giriş geriliminden dolayı sorun olur ise fazla akım çekmeye başladığında devreyi kesmek amaçlı TERMİK denen parçaları kullanırız. Bu termik görevi gereği geçen akım set edilen akımı geçerse kontak açar ve bu kontak bağlı bulunduğu kontrol devresini açarak motoru devre dışı bırakır.
2- Akım limitleme
Bir motor düşünün sürekli çalışması lazım ama çektiği akım sürekli kontrol altında ve istediğimiz limit değerinin üzerine çıkmasını istemiyoruz. Bu noktada ünlü formülümüze göre R=V/I formülü devreye giriyor ve seri devrede akımın yükselmesi için ne gerekiyor direncin düşmesi gerekli. Bu noktada akımı yükseltmesine engel olmamız için ne gerekiyor devredeki eşdeğer toplam direncin yükselmesi lazımki çekilen akımı sabit tutmaya çalışalım. Bu noktada seri düşük omajlı direnç çok güçlü olması ve ayarlı olması anlık değişkenliği tepki vermesi gerekir. Bunu sabit dirençlerle yapmak zordur. Bu nedenle yarı iletkenlerle bir devre kurup bir nevi ayarlı reosta görevi gören devremizle motoru seri akım kontrolünü sağlamış oluruz.
Bu noktada size karşılaştırıcı bir devre lazım ve bu karşılaştırıcı devre seri direnç üzerinde düşen gerilim akım limitinize ulaştığında çıkışı 1 yapıp röleyi tetikleyerek motorunuzu durduracak.
Elimden geldiğince basit anlatmaya ve bilgim elverdiğince anlatmaya çalıştım.
