Elektriği, jeneratörleri ve jeneratör yükünü anlamak.

Elektronik bölümündeki transistörleri anlamak konusunda yaptığım gibi, elektrik ve jeneratör olayına da dalmak istiyorum. Bu yüzden lütfen sabır gösteriniz

Jeneratör, elektrik ve elektrik yükü hakkında zaten bir miktar bilgim var. Fakat, puzzle bir türlü birleşmiyor. yine kritik noktadaki bilgi eksikliği


Öncelikle jeneratörlerle ilgili soru sormak istiyorum. Bu soruyu daha iyi izah edebilmek için de başımdan geçen bir olayı anlatayım.

Benim eski bir motosikletimin alternatörü 3 fazlı alternatif akım üretiyordu. normal kullanımda voltajı 70 - 90 volt arası oluyordu. Bir gün stator sargıları yandı... Çok bildiğimden ( ) söktüm, sargıları tur sayısı ve sarılma yönü, sarılma sıralaması, tel kalınlığı vs not alıp fotoğraflayıp, malzemeciye gittim. yalıtım bantları, ısıya dayanıklı ipler ve fırında kurumalı epoksi vernik alıp eve döndüm. Tel de orjinalinde 1mm iken, ben 1.05 mm tel aldım. Yine çok bilen birisinin tavsiyesi üzerine böyle 1.05 mm lik tel aldım. gerçekten bu kadarcık fark çok fark yaratır mıydı hiç bilmiyorum. Tam değerleri hiç hatırlamıyorum ama, orjinal sarımda bobinler 15 ohm ise, benim sarımlarımda 12 ohm filan yapıyordu.

Maksimum özen ve işçilik ile çalıştığım halde, statör yine yandı. orjinal statör dandikliğinden yanmıştı. Ama benim yaptığım, muhtemelen regülatör devresi veya bu ohm farklılıklarından yanmış olsa gerek.


Şimdi gelelim jeneratör sorularıma

1 - Jeneratörlerin çalışmıyorkenki sargı dirençleri, ona bağlayacağımız yüke uygun olmak zorunda mı? Bu aslında doğrudan temel elektrik sorusu bi yerde. Enerji sağlayan güç kaynağının iç direnci yükün direncinden düşükse ne olur, yüksekse ne olur.
Eğer bu jeneratörün çalışmıyorkenki direnci önemli ise, Nasıl olmalıdır.
a = Yük ile eşit mi olmalıdır( hangi dünyada yaşıyoruz, zilyon çeşit yük, milyon çeşit jeneratör var demi )
b = Yüke göre daha düşük bir dirence mi sahip olmalıdır
c = Yükten daha yüksek bir dirence mi sahip olmalıdır?

d = bütün bunları sormam çok saçmaysa, sürekli direnci ve çektiği enerji değişen bir yük bağlayınca oturup ağlamalı mıyız?


2 - Bu çoğunuza komik gelebilir. ama bilmeyince bilinmiyor. İnternette biraz araştırdım sonuç bulamadım.
Bir jeneratörü, boşta çalıştırınca ne olur? ucuna hiç yük bağlamazsak.
Şimdi indüksiyon ocaklarında, metal etrafında oluşan manyetik alan yüzünden, metal içinde bir yerlere deşarj olamayan akımlar oluştuğu için metalin zort diye ısındığını biliyorum.
Jeneratörde durum nedir? Benim gördüğüm ve ilgilendiğim jeneratör türleri, dönen daimi mıknatısın yarattığı manyetik alan içindeki bir bobinden oluşuyorlar. Bu jeneratörün uçlarına bir yük bağlamaz ve uçlarını açık bırakırsak, manyetik alan yine de bobinlerde bir enerji hareketi oluşturmuyor mu? indüksiyon benzeri bir etki ile enerji açığa çıkıp, ısıya dönüşe dönüşe jeneratörü yakabilir mi? yoksa uçları açık olduğu sürece jeneratör boşta ne kadar çalışırsa çalışsın hiç bişey olmaz mı?
Bu ikinci sorunun doğru bilgi olması benim için çok önemli.

Fırçalı ve fırçasız, daimi mıknatıslı dc motorlar aynı zamanda alternatör gibi çalışabiliyor. bunları elle döndürdüğümüzde uçları açıkken kolayca dönmesine rağmen, uçlarına bir yük bağladığımızda veya kısadevre yaptığımızda dönmesi çok zorlaşıyor. Buradan yola çıkarak, uçları açıkken jeneratörün bobinlerinde herhangi bir enerji hareketi oluşmadığını, dolayısı ile jeneratörün başına bişey gelmeden günlerce boş boş çalışabileceğini düşünüyorum. Ama bir bilenden duymak gerek


Örneğin, Arabamın tekerine bir dc motor bağlasam, şöyle kuvvetlisinden. ( Kendi ağırlığından kaynaklanan ataletini yok sayıyoruz )

Bir devre vs yapsam, frene basmıyorken, dc motorun uçları açık olsa, benim anladığıma göre araca hiç bir yük getirmeyecek ve sürerken bir de motorun içinde oluşan manyetik zımbırtılar yüzünden aracı zorlamayacak. frene bastığımda devre, motor uçlarını kısa devre yaparsa, teker bu sefer dönen manyetik alandan dolayı oluşan akımları bastırmak için enerji harcayıp yavaşlamaya yardımcı olacak. ve bu arada sönümlenen enerji motorun sargılarında ısıya dönüşecek. ( sora da bu arabayla biraz yardırınca dc motoru kucağımıza alacağız )



3. soru, jeneratörlerden bağımsız, aslında jeneratör içerisinde de sordum, ama yeniden bağımsız soru olarak sormak istiyorum.

Enerji kaynağının çalışmıyorkenki direnci konusu, Bu iç direnç nedir? bu, bir devrenin, yükün yada güç kaynağının elektrik yokkenki direnci midir? Nedir bu? jeneratörle yük arasında böyle bir ilişki var mıdır?