Enerji kablolarında damar renkleri

Katılım
1 Şub 2007
Mesajlar
208
Puanları
1
İzmir TEDAŞ Müessese Müdürlüğünce Yeraltı şebekesi yaptırılmakta olan Kemer altı Bölgesi’ndeki müşterilerden İstanköy Hamamı’na enerji verilirken, kazana hava temin eden fan motoru gövdesindeki kaçak sonucu gövdeye temas eden hamam çalışanı, elektrik akımına çarpılarak hayatını kaybetti.

Bilirkişilerce yapılan inceleme sonucu hamamın mevcut tesisatının yeterli olmaması ve korumanın bulunmayışına mukabil enerji verilirken dört damarlı kabloda mevcut olan renklerden mavi rengin nötr olarak kullanıldığı, geri kalan iki renk olan siyah ve kahverengi renkli damarların faz olarak kullanıldığı ve üçüncü faz olarak kabloda geri kalan yeşil ve sarı renkli damarın kullanıldığı ve bağlantıyı yapan piyasa elektrikçisinin, uygulana gelen sistemle sarı-yeşil damarı nötr olarak ve mavi damarı da faz olarak kullanıldığı tespit edildi.

Aslında İzmir TEDAŞ Müessese Müdürlüğü yürürlükte olan TSE standardına uygun uygulama getirmek istemiş ancak bu değişiklikten sektörde yer alan Üretici-Tüketici-Teknik Eleman ve elektrikçilerden çoğunun haberi olmadığı gibi bu elektrikçi de bu uygulamadan habersizdi.

Ülke genelinde ve TEDAŞ’a ait tüm Müesseselerde uygulanmakta olan yatırımlarda ve yeni tesisatlarda on binlerce metre kablo kullanılmasına rağmen, renk kodlarına ilişkin önemli özelliklerin olduğu ve tesisatta buna göre kullanılması gerektiği göz ardı edilmektedir.

Uygulana gelen TS 212 standardında kablo renkleri sarı-yeşil, mavi, siyah ve kahverengi olarak belirtilmiş ve yürürlükte olduğu 2001 yılına kadar, yeni standart TS 6429 renklerine rağmen, yürürlüğe girdiği 1989 yılından itibaren kargaşa devam etmiştir. Ancak TSE’nin TS 212’ yi 2001 yılında yürürlükten kaldırdıktan sonra tek standart olarak TS 6429 kalmıştır.

Uygulanması gerekli olan bu standarda göre AG sistemlerimde;

Faz renkleri : Gri-siyah-kahverengi

Nötr rengi : Açık mavi

Koruyucu-güvenlik hattı : Yeşil/Sarı

Oysa uygulamaya baktığımızda halen eski standart uygulanmakta ve bu değişiklikten Piyasa Elektrikçilerinin haberi olmadığı gibi, Teknik elemanların ve hatta TEDAŞ yetkililerinin bile haberi bulunmamaktadır. Ülkemizin Elektrik Sektörünün öncüsü ve uygulamacısı bulunan TEDAŞ Genel Müdürlüğü’nün uygulamaya el koyarak;

Toprak hattı ve güvenlik hattı kullanılmayan besleme kablolarında kesinlikle yeşil bantlı sarı renkli kablonun “kullanılmayacağını” belirtmelidir.

Bu uygulamayı yaparken değişiklik sonucu iş kazaları ve ölüm vakalarını önlemek açısından bu konu ile ilgili tüm resmi ve özel kişi ve kuruluşları bilgilendirmelidir. Kablo üretimini belirleyen TSE’nin çıkardığı standartlardaki karışıklığın daha fazla iş kazasına neden olmaması ve sonucun Kontrol Birimleri ile uygulamayı yapan Yüklenicilerin daha fazla mağdur olmasını önlemek için mutlaka bir şeyler yapmak gerekmektedir.

Anlattığımız iş kazasından gerekli derslerin alınacağını umuyoruz.

YÜKLENİCİLERİN DİKKATİNE
 
Topraklama ölçümü ister endüstriyel bir tesis ister bir ofis binası olsun her işletme için kritik bir öneme sahiptir.
Elektrik tesisatlarında seçilecek kablo kesiti genellikle kullanılacak güce göre çekilecek akımın hesaplanması ile belirlenmelidir.
Konuyu önemli buluyorum. Bu türlü üzücü olayların bir daha yaşanmaması için de sabitliyorum.
 
sayın Gultekinege söylediklerinize aynen katılıyorum fakat şöyle bir tezat oluşmakta TEDAŞ MYD -2003-006 A Şartnamesinde kablo renklerini tümüyle (L1,L2,L3siyah nört açık mavi toprak sarı yeşil yanmaz ve kotsis(Kodlama sistemi)olarak belirtilmiş eğer bir pano imalatı yapıyorsanız bu şartnameye uyma zorunluluğunuz doğmaktadır bu sebebten özellikle GEDİZ EDAŞ İZMİR BÖLGESİ bu konuda çok hassas.benim bahsetmiş olduğum pano sektörü için geçerli ama bu (kablo imalat ve işçilikle alalakalı değil)tamamıyle TEDAŞ şartnamesi aksi halde panolarınız kabul edilmez bu konuda bizler pano imalatçıları çok zor durumlarda kalıyoruz şartnameye uyduğunuz takdirde sizinde bahsetmiş olduğunuz bazı istenmeyen üzücü durumlar yaşanıyor bence bu TEDAŞ MYD 2003 006A tekrar gözden geçirilmeli 3 bölge haricinde zaten özelleşti onlarda yakında özeleşecek inşaallah bu konuyu tekrar gözden geçirirler.kolay gelsin
 
Son düzenleme:
Konuyu önemli buluyorum. Bu türlü üzücü olayların bir daha yaşanmaması için de sabitliyorum.

4 damarda sarı/yeşil bulunmamalıdır ifadesi kanımca hatalıdır.Çünkü kumanda panoları ile makina üzerindeki motorlar arasındaki irtibat kablosunda bulunması gereken; 3faz rengi +sarı/yeşil toprak kablosu olmalıdır.Bu irtibat kablosunda bulunmaması gereken renk mavidir.Bir fazlı motorlar içinse Faz rengi+mavi+sarı/yeşil'dir
3faz motorlarda şayet toprak kablosu haricen çekilecek ise 4x kablo yerine 3X kablo çekmek ve bunda da mavinin bulunmaması hem iktisadilik hem de güvenilirlik açısından daha uygundur.
Sorun eski standartlarda mavi faz iletken rengi iken yeni uygulamada nötr iletkeni olması faz rengininse gri olduğu gerçeğinin henüz yeterince yerleşmemesi ile ilgilidir.
Bu güne kadar montajını yaptığım tüm yabancı ülke kaynaklı makinalarda uygulama bu şekildedir.Türkiye'den temin ettiğimiz makinalarda ise motor kablolarında mavinin faz,grinin toprak olarak kullanılmasına alıştık.Bu sebeple değiştiriyor veya değiştirtiyoruz.
Konu önemlidir.Ve görev-kimselerin memnun olmadığı-meslek odalarına düşmektedir.
 
4 damarda sarı/yeşil bulunmamalıdır ifadesi kanımca hatalıdır.Çünkü kumanda panoları ile makina üzerindeki motorlar arasındaki irtibat kablosunda bulunması gereken; 3faz rengi +sarı/yeşil toprak kablosu olmalıdır.Bu irtibat kablosunda bulunmaması gereken renk mavidir.Bir fazlı motorlar içinse Faz rengi+mavi+sarı/yeşil'dir
3faz motorlarda şayet toprak kablosu haricen çekilecek ise 4x kablo yerine 3X kablo çekmek ve bunda da mavinin bulunmaması hem iktisadilik hem de güvenilirlik açısından daha uygundur.
Sorun eski standartlarda mavi faz iletken rengi iken yeni uygulamada nötr iletkeni olması faz rengininse gri olduğu gerçeğinin henüz yeterince yerleşmemesi ile ilgilidir.
Bu güne kadar montajını yaptığım tüm yabancı ülke kaynaklı makinalarda uygulama bu şekildedir.Türkiye'den temin ettiğimiz makinalarda ise motor kablolarında mavinin faz,grinin toprak olarak kullanılmasına alıştık.Bu sebeple değiştiriyor veya değiştirtiyoruz.
Konu önemlidir.Ve görev-kimselerin memnun olmadığı-meslek odalarına düşmektedir.

4 damar deniyor. 3 damar artı faz damarı değil.

örn: 4x25 dört damarlıdır fakat 3x25/16 3 damar artı 1 zayi damarı olarak geçer. üretimdede bu şekilde kullanılır..
 
Son düzenleme:
rengin bence fazla bir önemi yoktur neden derseniz...
3x25/16 ifadesinde 16 ince olan damardıre oda nötrdür fabrika ne renk yapmış yada yapmamış.. ne farkederki.
 
rengin bence fazla bir önemi yoktur neden derseniz...
3x25/16 ifadesinde 16 ince olan damardıre oda nötrdür fabrika ne renk yapmış yada yapmamış.. ne farkederki.

Normalde bu söylediğiniz doğru. Ama buna uymayan arkadaşların da olduğunu her zaman düşünmek gerekli.
Daha önce karşılaştığım bir olay sonucu nötr iletkenini rengine göre aramamam gerektiğini kanısına vardım:
Arkadaşlar bütün kablolardaki mavi renkli iletkenleri nötr olarak bağlamışlar. Buna 3x16+10 mm[SUP]2[/SUP] NYY kablo da dahildi. Fakat burada mavi renkli iletken 16mm[SUP]2[/SUP] olandı. 10mm[SUP]2[/SUP] olan sarı-yeşili faz iletkeni yapmışlar...
 
dikkat etmek lazım diye düşünüyorum...
 
Bilirkişilerce yapılan inceleme sonucu hamamın mevcut tesisatının yeterli olmaması ve korumanın bulunmayışına mukabil enerji verilirken dört damarlı kabloda mevcut olan renklerden mavi rengin nötr olarak kullanıldığı, geri kalan iki renk olan siyah ve kahverengi renkli damarların faz olarak kullanıldığı ve üçüncü faz olarak kabloda geri kalan yeşil ve sarı renkli damarın kullanıldığı ve bağlantıyı yapan piyasa elektrikçisinin, uygulana gelen sistemle sarı-yeşil damarı nötr olarak ve mavi damarı da faz olarak kullanıldığı tespit edildi.


dikkatimi çekti ,4 damar tamam ,ama anlatımda 3 damar geçiyor , burasını anlayamadım , mavi haliyle nötr ,geriye kalan 3 renkte faz olacak .bunun standartı budur biliyorum , sarı yeşil veya düz sarı ,bu zaten bulduğun yerden topraklama üzerinden çekiyor ,ben bu şekilde yorumladım yazdığınızı .doğrusu pek anlayamadım .
 
Bence Dünya standartları ve Renkler ne olursa olsun,böylesi hayati bir konuda hiç kimseye güvenmeyip,kendi kontrollerimizi yapmalıyız.
 

Forum istatistikleri

Konular
129,693
Mesajlar
929,052
Kullanıcılar
452,399
Son üye
alilin

Yeni konular

Geri
Üst