Dünya nüfusunun onda biri temiz suya erişemiyor. Bir grup araştırmacı bu soruna çözüm bulabilmek için kirli ya da tuzlu suları güneş enerjisi kullanarak arıtabilen düşük maliyetli bir yöntem geliştirdi. Yeni sistemde ihtiyaç duyulanlar ise güneş ışınları, kağıt, plastik ve karbon tozu gibi kolayca elde edilebilen malzemeler.
Gelişmekte olan ya da büyük doğal felaketler yaşanan bölgelerdeki insanlar için temiz suya ulaşmak hayati derecede önemli. Bu ihtiyacı karşılamak için geliştirilen sistemlerin kolay ulaşılabilir olması için düşük maliyetle üretilebilmesi gerekiyor.
Suyu güneş enerjisi kullanarak buharlaştırıp, oluşan su buharını temiz bir kapta toplayarak suyu saflaştırmak uzun yıllardır bilinen bir yöntem. Çünkü suyun içindeki kirletici maddeler çoğunlukla kolay buharlaşmıyor. Ancak yöntemin verimliliği çok yüksek değil. Örneğin bu yöntemle bir insanın günlük temiz su ihtiyacını karşılayabilmek için 6 m2 genişliğinde bir kap kullanmak gerekiyor.
ABD'deki New York Eyalet Üniversitesi ve Çin'deki Fudan Üniversitesi'nden araştırmacılar ise geliştirdikleri yöntemde suyu buharlaştırmak için güneş enerjisini % 88 verimle kullanmayı başardı.
Sonuçları Global Challenges dergisinde yayımlanan araştırmada bilim insanları, yüzeyini karbon tozu ile kapladıkları kağıdı polistiren (köpük bardakların üretildiği malzeme) blokların üzerine yerleştirdi. Suyun üzerine yerleştirilen sistemde karbon tozu tarafından soğurulan
güneş ışınları kağıt tarafından emilen suyun buharlaşmasını sağlıyor. Polistiren bloklar hem arıtma sisteminin suyun yüzeyinde kalmasına yardımcı oluyor hem de güneşten gelen ısı enerjisinin suyun tamamına yayılmasını engelleyerek buharlaşma sürecinin verimini artırıyor.
Bu yöntem sayesinde günde 3-10 litre temiz su üretmek mümkün. Geçmişte kullanılan aynı boyuttaki güneş enerjili su arıtma sistemleri günde 1-5 litre su arıtabiliyordu.
Geliştirilen yöntem, üretim maliyeti açısından da hayli avantajlı. Bu sistemin 1 m=sinin maliyeti 1,60 dolarken, buharlaştırma hızını artırmak için merceklerin kullanıldığı sistemlerin 1 m2'sinin maliyeti 200 dolar. (Dr. Tuba Sarıgül)
Alıntıdır.Kaynak:
Bilim ve Teknik, Aylık Popüler Bilim Dergisi, Haziran 2017, Yıl 50, Sayı 595, Sayfa 36-37, Güneş Enerjisi Kullanılarak Su Nasıl Arıtılır?
