Kaydırmalı kaydediciler (shift register)

[ReiS_]

Kaydırmalı kaydediciler (shift register)

A. Giriş: Kaydırmalı kaydediciler dijital devrelerde (hesap makinesi, bilgisayar, PLC vb.) yaygın olarak kullanılmaktadır.
Bilgi (data) kaydırma devrelerinin işlevini hesap
makinesi örneğiyle açıklayalım. Makineye 479 sayısını
girerken 4 tuşuna basınca display'de 4 sayısı görünür.
Ardından 7 sayısına basılınca 4 sola kayar, onun yerine
7 gelir. Son olarak 9 sayısına basıldığında 4 ile 7 birer
basamak sola kayar, en sağa 9 yerleşir. 479 sayısı hesap
makinesine girilirken dijital devre hem bilgi kaydetme
(bellek) hem de kaydırma (shift) yapmaktadır.
Kaydırmalı kaydedici devreleri flip floplardan oluşur.
Örneğin 8 bitlik veriyi (ikili sayı) kaydetmek için 8
adet FF kullanılır. İkili sayı bitleri kaydedilirken iki
yöntemden birisi kullanılır.
Birinci yöntem: Veriyi bir bit olarak tetikleme
sinyaliyle kaydırarak kaydetmek. Bu yönteme seri
kaydetme denir.

İkinci yöntem: Bütün veri aynı anda tetikleme
palsiyle kaydedilir. Bu yönteme paralel kaydetme denir.
Shift register'lerin sınıflandırılması

1. Bilgiyi kaydırma yönünden sınıflandırma
a. Sağa kaydırmalı kaydediciler (shift right register),
b. Sola kaydırmalı kaydediciler (shift left register),
c. Sağa-sola kaydırmalı kaydediciler
2. Kaydırmalı kaydedicilerin bilginin giriş ve
çıkışına göre sınıflandırılması
a. Seri giriş-seri çıkışlı kaydırmalı kaydediciler (SISO),
b. Seri giriş-paralel çıkışlı kaydırmalı kaydediciler (SIPO),
c. Paralel giriş-seri çıkışlı kaydırmalı kaydediciler (PIPO),
ç. Paralel giriş-paralel çıkışlı kaydırmalı
kaydediciler (PISO)