Peki bu kısmı anlaşıldı. Bir diğer sorum daha olacak; bu sefer redüktör kullanmadan sürücülü bir motoru ele alalım, 1.5kw lık bir motorun çıkış gücü 25 hzde de 50 hzde de 1,5 kw mıdır?
Güç 2 kat düşerken moment sabit kalıyor. Moment , devir , güç formülü de bu orantiyi doğruluyor.
http://web.firat.edu.tr/eemuh/download/laboratuvar/kontrol/clabexp9.pdf
2.3 Değişken Besleme Gerilimi ve Frekansının Asenkron Motorun Dinamiğine Etkisi: Bir asenkron motorun imal edildiği frekans dışındaki frekanslarda kullanılması durumunda diğer çalışma faktörlerini de göz önünde bulundurmak gerekir. Bu faktörlerden en önemlisi stator sargı empedansının kaynak frekansı ile değişmesidir. Statordaki her bir fazın empedansı aşağıdaki ifade ile verilir;
(9.2) Kaynak frekansının artması toplam sargı empedansının artmasına neden olacaktır. Sabit gerilimde bu durum akımın ve dolayısıyla çıkış gücünün azalması demektir. Kaynak frekansının azalmasıyla da sargı empedansı azalacağından sabit gerilimde bu durum motorun stator akımında bir artışa neden olacaktır. Akımdaki artış aynı zamanda çıkış momentinin artışı demek olduğundan bu, manyetik devrenin saturasyonuna, sargıların ısınmasına ve sargıların zarar görmesine neden olabilecektir.
Pratikte, akımın kaynak frekansı ile bu şekilde değişimi motorun gerilim-frekans oranının sabit tutulmasıyla engellenir. Yani; Gerilim(V)/Frekans(f) = Sabit
Eğer frekans ile orantılı olarak gerilim de değiştirilirse bunun sonucunda sabit bir motor akımı elde edilir. Bu oran aynı zamanda hava aralığı akısının bir ifadesi olduğundan sonuçta sabit v/f ile çalışma motorun sabit bir moment üretmesine sebep olacaktır. Yüksek frekanslarda motora uygulanabilecek maksimum gerilimin üzerine çıkılacağından dolayı v/f oranı sabit tutulamaz. Örnek olarak 50 Hz’lik bir motorun çalışma gerilimi 380 V iken bu motorun frekansı 75 Hz’e(1.5kat) çıkarıldığında gerilimi de v/f sabit tutmak için 1.5 kat artırılamaz. Arttırıldığı taktirde motor yanacaktır!!! Bu yüzden yüksek frekanslarda v/f oranı düşeceğinden, motora sağlanan akım azalacak ve dolayısıyla motorun üreteceği moment de azalacaktır. Diğer bir deyişle motor hızı senkron hızın üzerine çıktığında, motorun çalışması sabit moment bölgesinden sabit güç bölgesine kayacaktır. İkinci bir faktör ise, düşük frekanslarda motora uygulanan gerilim, v/f oranını sabit tutmak için azaltılacağından Denklem 9.2’den de görüldüğü gibi R stator sargı direnci üzerindeki gerilim düşümü (I*R) motora uygulanan gerilimin yanında ihmal edilemeyecek bir seviyeye ulaşır. Bu da sağlanan akımı azaltacağından motorun kalkış performansını etkileyecektir. Düşük hızlardaki bu dezavantajı gidermek için motora uygulanan gerilim stator sargı direncindeki gerilim düşümünü kompanze edecek oranda arttırılır (voltage boost).
