O.G XLPE Kablolarında Kesit Hesabı ve Gerilim Düşümü Kontrolleri

[scorpion eyes]

dostum gerilim düşümünü % 7 olarak almışsın % 5 olması gerekmiyormuydu?

Sevgili meslektaşlarım sizden rica ediyorum lütfen yönetmeliklerimizi açıp okuyun önemli kısımları not alın !

Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliğinden;
3) Kısa devre dayanımı:
Kablolar kullanılacakları şebekelerde oluşacak kısa devre akımlarına dayanmalıdır. Kabloların kısa devre dayanıklılığı hesapla gösterilmelidir. kısa devre sonucunda kablo iletken sıcaklığı PVC yalıtkanlı kablolarda en çok 160°C, XLPE yalıtkanlı kablolarda en çok 250°C olacaktır.
Özellikle tek damarlı kablolarda kablo tutturma parçaları, kısa devrenin neden olacağı kuvvetlere dayanacak boyutta seçilmeli ve aralarında yeterli açıklık olmalıdır.
4) Gerilim düşümü:
Kabloların gerilim düşümü hesaplanırken omik dirençten başka endüktif empedans da gözönüne alınmalıdır.
Gerilim düşümü indirici trafo merkezlerinin sekonderinden itibaren yüksek gerilim dağıtım şebekelerinde %7'yi aşmamalıdır. Ancak ring şebekeler için ayrıca arıza hallerinde ringin tek taraflı beslenmesi durumu için gerilim düşümü tahkikleri yapılmalıdır. Bu durumda gerilim düşümü %10'u aşmamalıdır.
Alçak gerilim tesislerinde gerilim düşümü %5'i aşmamalıdır. Kendi transformatörü bulunan tesislerde, transformatörlerin AG çıkışından itibaren gerilim düşümü bakımından en kritik durumda olan tüketiciye kadar olan toplam gerilim düşümü aydınlatma tesislerinde %6,5, motor yüklerinde %8'i aşmamalıdır. Ring olması halinde yüksek gerilim için yukarıdaki açıklamalar aynen geçerlidir.

 

[kertenkelebek]

scorpion eyes arkadaşıma çok teşekkür ediyorum. mümkünse tablolarıda ekleyebilirmisin.
Kısadevre hesabı önemli demişsiniz. örnek için kısadevre hesabı yapabilirmisiniz. sağolun.
Ayrıca xlpe 240 lık kablo için elektrobank kitabında K ve C katsayıları yok 185 lik kabloya kadar verilmiş. 240 lık kablo için K katsayısı nedir acaba.

İnternette aradıysamda bulamadım bu konular hakkında yardımcı olabilirmisiniz. yer altı XLPE kabloları için örnek bir kısadevre hesabı çok yardımcı olur.

 

[syıldıran]

İnternette aradıysamda bulamadım bu konular hakkında yardımcı olabilirmisiniz. yer altı XLPE kabloları için örnek bir kısadevre hesabı çok yardımcı olur.

Sn. kertenkelebek ,
Önceki mesajlarınızda belirttiğiniz 15 MW. güç için enerji müsadesi aldınız mı ? Aldıysanız bu güç size çok büyük ihtimalle TEİAŞ. trafo merkezinden verilebilecektir. OG. tesisleri malumunuzdur ki projesi olmadan yapılamaz , eğer projeyi yapacak iseniz okul hayatınızda kısa devre hesaplarını öğrenmiş ve yapmış olmanız gerekir. Kısa devre hesaplarının yapılması forumda verilebilecek kısıtlı bilgilerle ve basit birkaç formül ile yapılabilecek kadar basite indirgenebilecek bir şey değildir. Öncelikle enerjinin tahsis edildiği trafo merkezindeki 154 veya 380 kV. enterkonnekte sistemin kısa devre gücünü ve trafo merkezindeki indirici trafo/trafoların güçlerini ve kısa devre gerilimlerini öğrenerek buradan sistem empedansını hesaplamanız , daha sonra tesis edilecek hat ve/veya kablonun kilometrik rezistif ve endüktif reaktanslarınından faydalanarak alıcı noktasından hatta bakıldığında toplam sistem empedansını hesaplamanız ve buradan da kısa devre akımını ve kablo ve tüm teçhizatın kısa devre dayanımını hesaplayıp kontrol edebilirsiniz. Selamlar . .

 

[kertenkelebek]

Ben sadece öğrenmek istiyorum örneğin 154/34kv indirici 50mva gücünde bir trafomuz olsun. bu trafo 2 adet fideri beslesin örneğin fiderlerden bir tanesinde kısadevre hesabı yapmak istiyorum. biliyorum çok fazla veri gerekiyor ben sadece örnek bir hesap varsa nasıl yapıldığını öğrenmek istedim. Burda aldığım bilgiler ile bir tesis kurma niyetinde değilim zaten. benimkisi merak . internette de orta gerilim kablolarının hesaplamaları ile tatmin edici bir bilgi bulamadım. Elinde örnek bir kısadevre hesabı olan arkadaşım buraya koyar ve açıklar ise sevinirim.

 

[syıldıran]

Ben sadece öğrenmek istiyorum örneğin 154/34kv indirici 50mva gücünde bir trafomuz olsun. bu trafo 2 adet fideri beslesin örneğin fiderlerden bir tanesinde kısadevre hesabı yapmak istiyorum. biliyorum çok fazla veri gerekiyor ben sadece örnek bir hesap varsa nasıl yapıldığını öğrenmek istedim. Burda aldığım bilgiler ile bir tesis kurma niyetinde değilim zaten. benimkisi merak . internette de orta gerilim kablolarının hesaplamaları ile tatmin edici bir bilgi bulamadım. Elinde örnek bir kısadevre hesabı olan arkadaşım buraya koyar ve açıklar ise sevinirim.

Sn. Kertenkelebek ,
Mesajımdan alındığınızı anlıyorum , eğer incitici oldu isem affınızı dilerim. Forumdaki bilgileri yaptığınız tesisler de doğal olarak kullanabilirsiniz. Mesajımda anlatmak istediğim kısa devre hesapları apayrı bir konu olup , üniversitede Elektrik Tesislerinde Koruma dersinin asıl konusudur. Kısa devre hesabını yapabilmek için işin mantığını bilmeniz ve gerekli doneleri (elektriksel parametreleri) temin etmeniz gerekir. Bu konuya merak sardıysanız Elektrik Mühendisleri Odası yayını olan OG. Transformatör Merkezlerinin Tasarımı adında bir kitap var , orada örnekleriyle kısa devre hesabı anlatılmış , o kitaptan faydalanabileceğinizi düşünüyorum. Bulunduğunuz yerdeki EMO. birimlerinden temin edebilirsiniz. Selamlar . .

 

[kertenkelebek]

Teşekkürler temin etmeye çalışacağım.

 

[gundy]

Kısa devre akımı genel olarak
işletme gerilimi=U
kısa devresi istenen noktaya kadar olan iletknin direnci=R
dersek
kısa devre akımı I= c.U/R diye biliriz..
c katsayısıda gerilim değerine göre değişkenlik gösterir...

 

[yusufx]

selam arkadaşlar 3kva lık guckaynanda kac kesitlik kablo kulanmalıyım

 

[Fari]

Aslında örnekler gayet güzel ve açıklayıcıydı ancak siz herhalde uğraşmak istemediniz !
P = 15MW = 15000000W

U = 34,5 kV

L = 5 km

CosQ = 0,98 sinQ = 0,19
CosQ = P/S
S=15/0,98
S=15,306MVA

Akım Kontrol Hesabı

S = √3 x U x I
I= 15306000/ 1,73 x 34500
I= 256,14 A


3(1x95/16) mm2 XLPE bakır kablo toprakta 363 A akım taşımaktadır.
Toprak termik direnci 2,5Cal.m/w 30°C derece toprak sıcaklığında toprak kanal içinde akım düzeltme faktörü değeri ilgili cetvellerden 0,75 çıkar. 40°C derece toprak sıcaklığında bu değer 0,68’dir.
(30°C derece)Düzeltilmiş kablo yüklenme akım değeri: 363x0,75=272,25A çıkar
(40°C derece)Düzeltilmiş kablo yüklenme akım değeri: 363x0,68=246,84A çıkar

246,84 A < 251 A olduğundan kesit uygun değildir.

Not: Tam yüklenme gerçekleşmeyecekse ve toprak ve mevsimsel hava sıcaklıkları özelliklerine göre düzeltme faktörü gerçek değeri yüksek çıkarsa 95’lik kesit kullanılabilir aksi taktirde 120’lik kesit uygulanmalıdır.



Gerilim Düşümü Hesabı (Yöntem-1)

%e = SxLxKx(10)-4
Birimler: S=kVA, L=Km
K:0,239 ilgili tablodan

%e = 15306x5x0,239x(10)-4
%e= 1,82 < % 7 olduğundan kesit uygundur.

Gerilim Düşümü Hesabı (Yöntem-2)

3(1x95/16) mm2 XLPE bakır kablo için; R = 0,193 ohm/km , L = 0,69 mH/km
X=2xpixfxL
X=0,216ohm/Km

%e= (Roxcosfi + Xxsinfi)xSxLx100 / U²
%e= (0,193x0,98 + 0,216x0,19)x15306000x5x100 / 34500²
%e= 1,48 < % 7 olduğundan kesit uygundur.

Yöntemler farklı olsada Hesap sonuçları arasında farklılık oluşmamaktadır. Yöntem-1’de tablodan alınan K değeri cosfi:0,8 için sabit alınan değer. Yöntem-2’de cosfi:0,8 sinfi:0,6 konulduğunda %e değerinin 1,82 çıktığı görülür.

Üzerinden Elektrik akımı geçen her iletken bu akıma karşı bir direnç gösterir.Bu direnç iletkenin 2 ucu arasındaki gerilimin düşmesine neden olur.Bu nedenle kullanılacak güce göre uygun kablo seçimi için gerilim düşümü hesabı yapılır. İç tesisat yönetmeliklerinde gerilim düşümü hesabı oldukça detaylı ve karışıktır.Biz özetle anlatacak olursak ;

-Aydınlatma ve priz linyelerinde %1.5 i , z

-Motor beslemelerinde %3 ü geçmemelidir.

-Orta gerilim ve Yüksek gerilim tesislerinde %5 ile %10 arasında değişmektedir.

Tek fazlı sistemlerde gerilim düşümü ;

%e = 100 xL x P yada %e = 0.074 L x P
.........K x S x U²............................S

Üç fazlı sistemlerde gerilim düşümü ;

%e = 200 x L x P yada %e = 0.0124 L x P
.........K x S x U².............................S

Orta gerilim tesislerinde gerilim düşümü ;

%e = RxcosQ+XxsinQ) xPxL......... %e < % 10 olmalıdır.
..................10xU²

UYGULANMIŞ PROJEDEN ÖRNEKLER

1- 500 kW güç 70 mt. Mesafede ki Ana Dağıtım Panosundan beslenecektir.Müsade edilen gerilim düşümü %1.5 dur.Gerekli kablo kesiti ;

% e = 0.0124 L x P
.................... S

S = 0.0124 70 x 500
.................... 1.5

S = 289.3 mm² olarak bulunur ve en yakın kesit 300 mm² olduğundan 3x300+150 mm² kesitli kablo kullanılır.

2- 70 kW güç 200 mt. Mesafeye 3x150+70 mm² lik kablo ile taşınacaktır.Gerilim düşümü ;

% e = 0.0124 L x P
.................... S

%e = 0.0124 200x70
.................... 150

%e = 1.15 < 1.5 olduğundan kesit uygundur.

3- 35 kV XLPE izoleli, çelik tel zırhlı, üç damarlı, bakır iletkenli kablo için;

Trafo gücü = 3x2000 kVA

Trafo max. yükleme katsayısı = 0,8

P = 6000x0,8 = 4800 kVA

U = 34.5 kV

L = 1.4 km

CosQ = 0,8 sinQ = 0,6

Akım Kontrol Hesabı

P = √3 x U x I

I= 4800
...1.73 x 34.5

I= 80.4 A

3x95/16 mm2 XLPE bakır kablo 313 A akım taşımaktadır.

313 A > 80.4 A olduğundan uygundur.

Gerilim Düşümü Hesabı

%e = (RxcosQ+XxsinQ) xPxL
............... 10xU²

3x95/16 mm2 XLPE bakır kablo için; R = 0,193 ohm/km , X = 0,099 ohm/km

%e = (0.193 x 0.8 + 0.099 x 0.6) x 4800 x 1.2 = 0.1
................... 10 x (34.5)²

% 0.1 < % 10 olduğundan kesit uygundur.

Kablo kesitinin büyük seçilmesinin nedeni elverişsiz zemin ve alt yapı problemlerine karşı mukavemetli olmasıdır.

Mehraba

%e=100 x L x p
K x S x U 0,0124

Gerilim Düşümü Hesabından ben bir türlü 0,0124 çıkartamıyorum,
kaç ile kaçı çarpmam gerek 0,0124 çıkarta bileyim.

Çok teşekürler

 

[sami inci]

Yazdığınız formül yanlış.Doğrusu üzerinde
k=56,U =380 (380×380 olacak ) korsanız,
aradığınız değeri bulursunuz.