İç İçe, Konsantre Sarım (Concentric Winding)
Genellikle büyük güçlü trafolarda ve özellikle çekirdek tipi "üç fazlı" trafolarda kullanılır.
Bu yöntemde, alçak gerilim (AG) sargısı çekirdeğe yakın bir konuma, yüksek gerilim (YG) sargısı genellikle çekirdeğin en dışına sarılır.
Bu tür sarımın avantajları şunlardır:
Mekanik Stabilite sağlar, sargılar arasında mekanik olarak daha kararlı bir yapı sağlar ve kısa devre kuvvetlerine karşı dayanıklıdır.
Isı Dağılımı: Isı daha verimli bir şekilde dağıtılabilir, bu da soğutma için avantajlıdır.
YG ve AG sargıları arasındaki elektriksel yalıtım, iç içe sarımda daha güvenilir olabilir.
Üst Üste, Sndviç Sarım (Sandwich Winding)
Genellikle küçük güçlü trafolarda ve bazı özel uygulamalarda kullanılır.
Daha kompakt bir tasarım sağlar, bu da küçük boyutlu trafolar için idealdir.
BÜretimi daha kolay ve maliyet açısından daha uygundur.
Üst üste sarımda ısı dağılımı daha eşit olabilir, bu da soğutmayı iyileştirebilir.
Tek faz trafolarda iç içe sarım, özellikle yüksek güçlü uygulamalarda tercih edilir.
Yüksek gerilim sargısının dışta, alçak gerilim sargısının içte yer alması, aynı şekilde mekanik stabiliteyi artırır ve elektriksel yalıtımı iyileştirir.
Bununla birlikte, küçük güçlü ve daha basit uygulamalarda üst üste sarım tercih edilebilir.
İç içe sarım ve üst üste sarım, trafo tasarımında farklı avantajlar sunar ve seçim, uygulama durumuna göre yapılır.
Büyük güçlü trafolarda ve çekirdek tipi üç fazlı trafolarda iç içe sarım daha yaygındır.
Tek fazlı trafolarda ise uygulamanın güç gereksinimine ve mekanik stabilite ihtiyacına göre her iki yöntem de kullanılabilir.
Mekanik stabilite terimi, trafonun yapısal bütünlüğünü ve dayanıklılığını ifade eder.
Trafolarda mekanik stabilite, çeşitli faktörlere bağlıdır ve genellikle şu şekilde açıklanabilir:
Kısa Devre Kuvvetlerine Dayanıklılık: Kısa devre sırasında oluşan elektromanyetik kuvvetler, sargılar üzerinde büyük mekanik gerilimler oluşturur. İç içe sarımda sargılar daha sıkı bir şekilde sarıldığı ve yerleştirildiği için bu kuvvetlere karşı daha dayanıklı olurlar.
Bu, sargıların deformasyonunu ve hasar görmesini önler.
Titreşim ve Darbelere Karşı Dayanıklılık: Trafolar, çalışırken titreşimlere ve dış darbelerden kaynaklanan mekanik şoklara maruz kalabilir.
Mekanik olarak stabil bir tasarım, bu titreşim ve şokların sargılar ve diğer bileşenler üzerinde oluşturduğu zararı minimize eder.
(Birkaç yazıdan derlemedir)