arkadaşlar su trübünü akarsu gibi yerlere konuluyor. peki bir sorum olacak. bizim iş yerinin önünden bir köye 40 km mesafeden yeraltından boru ile su götürüyorlar.bu boruya evlerdeki su sayacı gibi su trübünü koysak ve bu sudan elektrik üretsek ne gibi sorunlar olur. nehirdeki trübünden tek farkı kendi basınçlı olduğu için yükseklik şartı yok.bir de trübünden çıkan suyu tekrar boru hattına vermek lazım. böyle bir sistem nasıl olur. suyun basıncını bilmiyorum yalnız su 40km mesafeden dağdan kendiliğinden geliyor ve saniyede 20 litre su akıyormuş.cevapalrınızı bekliyorum
Su türbinlerinde verimli kullanılan başlıca 3 tip vardır:
1.Pelton türbini:Kepçelerine yandan gelen basınçlı su huzmesiyle(Jetleriyle)tepkiyle çalışır.
2.Francis türbini:Kısmen eksenel,kısmen radyal gelen su debisini mekanik dönme gücüne dönüştürür.
3.Kaplan(Uskur)türbini:Yalnızca eksenel gelen su debisini mekanik dönme gücüne çevirir.
Suyun debisi ve düşüsü(Yüksekliği) alınacak elektrik gücünü ve enerji verimliliğini yükseltir.Yalnızca kaplan türbinini(Zaten su ve doğalgaz sayaçlarında ancak bu sistemle geçen sarfiyat ölçülür.)bu 40 mt.lik borunun bir kesitinde kullanabilirsiniz.Elektrik üretiminde en verimli olan türbinler,HES'lerde kullanılan Francis tipinde olanlarıdır.Çünkü suyun hem radyal,yani ağırlığı dolayısıyla oluşan enerjisinden(Düşü),hem de yandan su huzmesiyle gelen kinetik enerjisinden,ayni anda verimli olarak faydalanılır.Enerji üretmek için türbin bir jeneratörü çevirirken,şebekede yüklenme olduğunda,frenleme etkisi oluşur ve kaplan tipi türbinin kanatları bu nedenle suyun hızını yavaşlatır,düşürür.Bu enerji kaybının suyun ulaştığı yerdeki yüksek katlara çıkabilmesi için ek bir basınçlandırıcıya(Hidrofor,su pompası gibi.)ihtiyacı vardır.Yani elde ettiğiniz güç kadar gereksinimi sonradan karşılamanız gerekecektir.Bu ayni kendi harcadığından daha fazla enerji üretmeye çalışan bir "devri daim makinesi" örneğine de benzetilebilir.Su örneğinde de aynidir.
Suyun belirli bir yükseklikteki potansiyel(Düşü) enerjisi ve miktar olarak da geçerken bir debisi(Dakikadaki lt. olarak akış miktarı) vardır ve içinde saklı olan gizli enerjisi de sabittir,bir yerden eksilttiğimizde,diğer yerden ayni enerjiyle yeniden ayni şekilde almamız imkansızdır.Bunu telafi etmek için yine enerji verir ve güç harcarız.Enerji kanunlarında da toplam enerji miktarı her zaman sabittir,verim yüzde yüzden her zaman daha düşüktür,eşit olamaz ayrıca da arttırılamaz.Suyun boru içinde;
a)Sürtünme kayıpları
b)Düzensiz(Girdaplı)akış kayıpları
c)Boru branşman kayıpları(T; köşe gibi)
d)Yapışkanlık(ağdalılık) kayıpları,viskozitesine,sıcaklığa,su sertliğine bağlı kayıplar
e)Türbin yataklarındaki mekanik kayıplar gibi pek çok kayıp toplam enerji verimini ayrıca azaltır.
Kolay gelsin.