şimdi nevtonun 3 hareket yasası var 1 eylemsizlik . 2 hareket ki bu dinamiğin temelidir 3 etki tepki.
şimdi sürtünmesiz bir ortamda bir hareket sonsuza kadar sürer . o halde sabit hızla dışarıdan etki tepki almayan bir cisim sonsuza kadar sabit hızla gider ... şimdi bir de etki tepki kanunu var kuvetler çift olurlar çünki kuvetler iki cisim arasındaki etkileşimlerdir. bu noktadan sabit hızla giden bir cisim eylemsizdir . o zaman duruyordur . ozaman sabit harekete hareket etmiyor demek yanlıştır aslında eylemsizdir.
dünde dediğim gibi aslında merkez kaç kuveti deye bişi yoktur bu nevtonun fizik yasalarına aykırıdır .
nevton
Kütle Çekim Kuvveti
İki kütlenin birbirine uyguladığı eşit büyüklükte ve zıt yönlü kuvvete çekim kuvveti denir. Genel çekim kanunu da denmektedir. Bu kuvvet doğadaki en zayıf kuvvettir. Büyüklüğü cisimlerin kütlelerin çarpımı ile doğru aralarındaki uzaklığın karesi ile ters orantılıdır.
| \overrightarrow F_1 |=| \overrightarrow F_2 |= G.{M.m \over d^2 }∣F1∣=∣F2∣=G.d2M.m
G= Gravitasyon sabitidir ve G=6.67.10^{-11} Nm^2/kg^2G=6.67.10−11Nm2/kg2 olarak kabul edilir.
şimdi G BURADA gravity yani yer çekimini ifade eder. g sabittir normalde 10 olarak kabul edilir 9 olarak kabul edilir bilemiyorum değişik tartışmalar var bu konuda ... ama
formule edince h=1/2 gt2 olursa o zaman cismin yerçekiminin her nesneye boyuna kilosuna bakmaksızın eşit şekilde müdahale ettiğini görürüz . serbest düşüm yani 1km yüksekten 1gramda bıraksan 1 tonda bıraksan aynı zamanda yere düşer . ikisini 1gramla 1tonu aynı anda bıraksan ikiside aynı zamanda düşer . buda tamam ..
şimdi dünyanın sabit bir hızla döndüğünü varsayarsak dünya newtona göre eylemsiz sayılabilirmi . şimdi dünyanın iki türlü hareketi var bir güneşin etrafında bir kendi etrafında buna hareket dersek bu hareket sabit yörüngelerde sabit hızlarla hiç durmadan değişmeden aynı şekilde devam ediyorsa ozaman dünya eylemsizdir deyebilirmiyiz. deyemeyiz. de deyenlerde var ben bilmiyorum henüz olayı çözemedim.
şimdi o halde nevton ne dedi merkez kaç kuveti deye bişi yoktur bu yanılsamadır at arabası sağa döndüğünde hızla herkes dışa doğru savrulduğunu zanneder ama bu yanılsamadır olayın içinde oldukları için öle sanırlar olaya dışarıdan bakmak gerekirki haraketi anlıyalım .
ozaman biz dünyada olsuğumuza göre biz bir yanılsamadayız deyebilirmiyiz . yoksa dünyanın hızına doğru bir savrulma olması lazımdır . ama biz savrulmuyoruz dengedeyiz . çünki eylemsizlik durumundayız . . o halde bizim bir vektörümüz var kütlemize göre bir enerji sarfediyoruz .
buda joule cinsinden verilir
yani 1 newton kuveti 1 saniyede 1metre yukarı kaldıran güç 1 joule olarak kabul edilir ..
ozaman uzaydan bakarsak yane uzay tepe noktasından dünyanın ve tüm gezegenlerin bir etkileşim haklinde olduğunu görürüz ve burada bir enerji olmalı kütle varsa çekim varsa o zaman enerjide olmak zorunda buda e e=mc2 dir birde uzayda zamanın eğilmesi var . şimdi ozaman zaman bizim zaman bildiğimiz zaman değildir zaman değişkenlik gösteren bir kavramdır . göreli bir kavram . tamam biz saat yaptık dakika dedik saniye dedik bunlar farazi şeyler . tıpkı bizim r s t gibi devir yönü gibi .
şimdi iş ve enerji olması için formulde zaman ki bu ışık hızı ile belirtilmiştir zaman newton zamanı olarak kullanıyoruz . newton herşeyi hesapladı ama merkür sapıyordu .burda copernic decart newton uğraştı . merkürün sapması zamanın olmadığını düz olmadığını bağımsız olmadığı algı bu yanlış . libnes diyor neden sonuç ilişkilerin içinde sonuca kadar süre . yada algılayabildiğimiz gibi . ama einstain diyorki hop beyler o öle olmuyor .. zaman sizin varsaydığınız değişebilen bişi izafi . ama dünyada tek sabit zaman ışık hızı oda 300.000..000 km saniyede
ozaman kütle enerji deik madde dedik herşey enerji dedik . ozaman akla şu soru geliyor .
her ne oluyorsa zaman içinde oluyor . ozaman zaman herşeyin öznesi ve temeli . değilmi.
elma buyuyecekse zaman içinde buyüyor akım akacaksa zaman içinde akıyor voltaj zaman içinde ölçülüyor . eylemsiz likten çıkması için zaman ihtiyaç dudyor .
ozaman made 3 boyutlu beş boyutlu diyemeyiz gerçek boyutıu var zaman .. zaman olmazssa heç bişi olmaz deyebilirmiyiz. filmlerde zaman duruyorya . işte orda artık ne hareket ne çarpışma ne kısa devre ne kaçak akım açması ne akım akması ne sigoeta atması ne çocuk ağlaması ne rüzgar esmesi hiç bir şey olmuyor .
şimdi ışık ızı hep sabit hiç değişmiyor diğer hızlar değişir değişirde zaman göre değişir yani izafiyet teorisine göre . yan yana 60 km giden araba aslında birbirine göre 0km hızla gidiyordur dünyaya göre saatte 70 km birde dünyanın hızı var onu nereye koyacağız . birde karşıdan gelen adam var saatte 70 km hızla bunların arasındaki fark ise 140 km yapmazmı yapar .
şimdi ozaman çok uzun bu mevzular az daha araştırmam lazım anlamadım halan
izleyin baba