Ben bu konuda yazdığımı sanıyordum ya çok eskide kaldı yada yanlış hatırlıyorum.
Kısaca örneklemeye çalışayım: Bir presi sıcak yağ ile 220 Derece ısıtmak istiyorsunuz, yağı ısı merkezinde 250 Derece sıcaklığa getirdiniz. Pompa ile prese basacaksınız ve motorlu vana ile ısı kontrolü yapacaksınız. Preste ısıyı ölçen termokupl yüzer kontrollü (kontaklı) ve oransal kontrollü bir cihaza sıcaklığı bildirecek bu cihaz da motorlu vanayı kontrol edecek.
Cihazımızın yüzer kontak olmasındaki gerekçe " vanayı aç ve vanayı kapa " komutlarını vanaya gönderen 2 çıkış kontağının arasında ayarlanabilir bir boş bölge (yüzer bölge) olmasıdır. Şöyle ki 218 derece ile 222 derece arsında vanayı çalıştırma (açma kapama yapma) diyebilmeliyiz. Normal aç kapa mantığına göre vana hiç durmadan ya açma ya kapama yapmaya çalışacaktır. Kimi yüzer kontaklı cihazlarda set değeri kimilerinde renc (Range) değeri olarak bu boş bölge belirlenir. Sisteminizin hassasiyetine göre de aralık belirlersiniz. Bu örnekte 219,9 derecede yükselt 220,1 derecede düşür de diyebirsiniz ancak bu vananın karsız çalışmasına ve dişlilerin çabuk bozulmasına neden olur.
Oransal kontrolün gerekçesi ise: Bu presin ilk ısınmaya başladığında 220 dereceye gelmeden 150 dereceye kadar vananın devamlı ısıyı yükseltme konumunda çalışmasında bir sakınca yoktur, daha hızlı ısınacak ve zaman tasarrufu olacaktır. Eğer ki sıcaklık aşırı armış ise de soğut komutunu belirli dereceye kadar devamlı vermesi gerekmektedir. Bu durumda cihazda bir oransal bölge seçilir (bir çok cihazda bu % olarak girilir) ancak bu oransal bölge içinde cihaz türev ve integral (İ , İD , (PİD buradan geliyor)) matematiksel fonksiyonları kullanarak işlem yapar. Amaç istenilen sıcaklığa en az salınım ile ulaşmak ve sıcaklığı sabit tutmaktır.