Merhaba arkadaşlar. Müzik setini memlekete götürecegim , 2 hoparlör var müzik seti pionerr in. Ev müstakil olduğundan sesin dibine vurasım var
Arkada mandallı 2 çift giriş var 2 hoparlör bağlı şu anda (30w) . Ben bu müzik setine 2 hoparlör daha bağlasam paralel ses artar mı yoksa sadece 4 e mi bölünür ? Şimdiden tesekkurler kandiliniz mübarek olsun
Müzik setine (yani amfiye) bağlama kapasiteniz (Bağlanacak max. hoparlör sayısı) hem müzik setindeki amfinin çıkış empedansına (Ohm değerine) hem de 2 adet stereo olarak bağladığınız hoparlörlerin empedansına (Omajına) direk olarak da bağlıdır.(4 veya 6,daha çok kanallı amfi çıkışları için de bu ayni şekilde geçerlidir)
Size anlaşılır olabilmesi için ayrıca sayısal örnekler de vermeye çalışayım isterseniz.
Elinizde yalnızca 2*8 ohm bağlantı çıkışlı bir amfinizin bulunduğunu düşünelim.Sizin elinizde de 4 ohm.luk 4 adet 30 watt. net çıkışlı hoparlör bulunduğunu farzedelim.Bunları 2'şerli grup halinde 2 ayrı çıkışa bağlayabilirsiniz,seri bağlantıda R=R1+R2 R=4+4=8 ohm.yani her iki koldaki hoparlörler de ayni eşdeğer empedansa karşılık olarak gelirler ve bu şekliyle,mevcut amfi gücünden ve elinizdeki hoparlörlerden azami şekilde yararlanılmış olunur.
Bir de elinizde 4 ohm.luk empedans çıkışında ve 2 kanal (Stereo) bir amfinin bulunduğunu yine 2. varsayımımızda bir düşünelim.Bu defa da elimizde 8 ohm net ses gücü empedanslı yine 4 adet hoparlör bulunsun.Seri bağlarsak ne olur bakalım; R=8+8=16 ohm empedans olur,yani empedansı her iki kanal da bu gruplamayla daha aşağı değerlere düşürdük,olmadı,hesap seri bağlantıyla hiç de tutmadı,yeniden baika çözüm deneyelim.
İki hoparlörü paralel olarak bu defa bağlayalım,bakalım sonuçta değerlerde lehimize bir dönüş olacak mı?
Paralel bağlı 2 adet olan 8 ohm.luk hoparlör eşdeğeri;1/R=1/8+1/8 R=4 ohm oldu.(Kanal başına 4 ohm,evet bu bizim genel hedeflediğimiz (Amfinin de asıl ideal gücünü verebileceği asıl bağlantı empedansı idi.) bir sonuçtu.
2 adet kanala bu 2. varsayımızda seri değil,paralel hoparlör bağlantısı sağlayarak,bu bağlantıyla hedefimize tam ulaştık,bağlantı problemini böyle çözdük değil mi?
Amfi gücünüz diyelim 2*30 watt (Ama yalnızca 4 ohm. empedans hoparlör bağlantısı şartında,bu husus zaten datasheetinde bize tablolar şeklinde gösterilip bize uyarıyla da ayrıca belirtilir.)ve elinizde 30 watt. güçte ve 4 ohm. empedanslı 4 hoparlör var.ikisini bağladım,diğer ikisini de seri bağlarsam veya paralel kendi aralarında 2'şerli grupla bağlarsam ne olabilir diye de sorabilirsiniz tam bu noktada.Seri bağlarsam ben R=4+4=8 ohm. olur.amfi yalnızca 4 ohm. da 30 watt güç dışarıya verebilirdi,datasheetine bakarım,8 ohm. da yine 30 watt. alabilirmiyim,hayır alamam,tablo bana 8 ohm. da yalnızca 15-20 watt. alacağımı söylüyor.Bu durumda dördünü ikili seri grupla bağlamam da benim aleyhime değil mi?Evet.
Paralel 2'li, grup yapalım bakalım o zaman ne değişecek;1/R=1/4+1/4 R=2 ohm.oldu.Amfi çıkış empedansımız da zaten 4 ohm.du.Zaten bu değer kesin olarak da üzerinde ayrıca yazılmıştı,peki ben bu 2 ohm.luk grupla yaptıklarımı bağlarsam bir şey olur mu?Evet olur,amfimiz düşük empedansla karşılaşınca çok fazlaca ısınıp bozulabilir.Bunu ancak,amfinin datasheetinde,eğer 2 ohm.luk hoparlör bağlantı alternatifi datasheet hoparlör bağlantı tablosunda böyle bir seçeneği varsa bağlarım ve 30 watt yerine örneğin 50-60 watt. bile alırım ben bu amfiden.Ama tek çıkış seçeneği bu 4 ohm. değeri kanun gibi karşımda duruyorsa,ben ancak tam 4 ohm.luk veya seri bağlı 2 adet 8 ohm.luk hoparlörleri grup yaparak kullanabilirim,başka bir çözümü bu noktada maalesef yoktur.Bunu en baştan ben kabul ederek tüm bağlantıları başarıyla da tamamlayabilirim.
SONUÇLAR:
1.Paralel hoparlör bağlantılarında,devreye paralel olarak bağlayıp da empedans uyuşturmada kullandığımız hoparlörlerin hepsinin de eşit omajlı olması gibi bir şartı da yoktur.Farklı omajlı (Empedans) olanları da (4,8,3.2 ohm.gibi) eğer bağlantı sonunda istediğim omajı direnç formülüyle de sağlıyorsa hiç sıkıntı yoktur.Yukarıda sözü geçen bu 4 ohm.luk bir amfiye,bu yolla denkleşen paralel hoparlör gruplarını da ben gönül rahatlığıyla yine bağlayabiirim.
2.Seri yapılan hoparlör bağlantılarında ise,örneğin seri devreye bağlanan iki hoparlörün empedansları da eşit olmalıdır.Olmazsa eğer, "direnci az olanından en büyük akım geçer" ohm. kanunu prensibiyle,hoparlörlerden geçen akım şiddetleri (Dışarı verilecek güçleri de) de eşit olmayacaktır.Yani seri bağlantıda,çıkışta eşit güçlerin alınması mutlaka da gerekiyorsa,hoparlörlerin hem güç,hem de omaj değerleri birbirinin tam eşiti olmak zorundadır.
3.Hoparlörlerin toplam eşdeğer toplamı (Seri,paralel veya karışık) hiçbir zaman bir amfinin datasheetinde veya müzik seti üzerinde yazan amfi güç değerine karşılık gelen empedans (omaj) değerinin altında girilemez,üstünde ise emniyetle de girilebilir.Ancak çıkış gücü bu artan omaj değeri ölçüsünce de daha düşük olur.
4.Amfiye omaj değerinin çok altında kalmamak ve ayni omaj (Empedans) değeri korunmak şartıyla,gücünün bir miktar üzerinde watt. çıkış gücünde olan hoparlör bağlantıları da yapılabilir.Bu davranış,çıkış sesindeki toplam ses bozulmalarını (Toplam distorsiyonu,harmonik distorsiyonu,vb.) azaltması bakımından belirli bir ölçüye kadar yararlı da olabilir,bu seçim kişlerin kendi inisiyatifine de ayrıca bağlıdır.
5.Eşit güç ve omajdaki hoparlörlerle,paralel bağlantıda daha fazla güç,seri bağlantıda ise daha az bir güç çıkıştan alınacaktır.
Önemli Not:Multimetreyle yapılan hop. omaj ölçümleri,çok net bir değer de vermeyebilir.Çünkü siz neticede dc. akıma karşı bir omaj ölçümünü yapmış olursunuz,oysa hop.gerçekte ac. akımda bir ac. akıma karşı gösterilen empedansla gerçek omajı (Empedansı) ölçülüp bu değer de hop.üzerine yazılır.Bu nedenle asıl etiket değerini referans almak şarttır.Bu nedenle de dc. akım vermek yoluyla yapılan bu tür ölçümler bizi biraz yanıltabilir.Kolay gelsin.