Avrupa'da 1970'li yıllardan beri hem konutlarda hem de endüstriyel yapılarda yoğunlukla uygulanan yerden ısıtma sistemleri, ülkemizde bilinirliği artan ve yükselen bir değer olarak
karşımıza çıkıyor.
Enerji verimliliği günümüzde devletlerin enerji politikası haline geliyor. Bu politika özünde enerji kayıplarını önlemeyi, mevcut enerjiyi verimli kullanmayı ve yeni enerjiyi verimli şekilde üretmeyi hedefliyor. Ülkemizde de enerji verimliliğini teşvik etmek amacıyla oluşturulmuş yasalar söz konusu. Yerden ısıtma sistemleri, kullanıcılarına enerjiyi verimli şekilde kullanarak ısınma imkanını sunuyor.
Konutların toplam enerji ihtiyacının % 70 -% 75 ' lik kısmının ısıtmaya ayrıldığı düşünüldüğünde buradan sağlanacak bir tasarrufun en büyük getiriyi sağlayacağı anlaşılıyor.
YERDEN ISITMA SiSTEMLERi iLE GELEN AVANTAJLAR
Enerji tasarrufu sağlar
Yerden ısıtma ve geleneksel radyatör sistemlerinin ısı transfer prensipleri arasında temel farklılıklar bulunmaktadır. Radyatör uygulamalarında ısı transferinin büyük bölümü konveksiyon, yani havanın ısıtılarak mahal içerisinde taşınması ile gerçekleştirilirken, yerden ısıtma sistemlerinde transferin büyük kısmı radyasyon, yani ışınım ile gerçekleştirilir.
Diğer yandan radyatör sistemlerinde uygun oda sıcaklığını sağlayabilmek için kazan suyu sıcaklığının 70 -90 santigrad derceye ulaşması gerekirken, yerden ısıtma sisteminde kazan suyu sıcaklığı maksimum 50 derece olmalıdır. Zira radyatörle ile ısıtmada, radyatör panellerinin sıcaklığı 55-60 santigrad dereceye kadar ulaşırken, yerden ısıtma sistemlerinde konforlu bir ısınma için zemin sıcaklığı 27 -29 santigrad derecedir.
Radyatör uygulamalarında havanın taşınması söz konusu olduğundan ve hava hareketinin konfor sıcaklığını yükseltmesi sebebi ile hedeflenen mahal sıcaklıkları yerden ısıtma sistemi ile hedeflenen sıcaklıktan 1 -2 santigrad derece daha yüksek olmaktadır. Bu sıcaklık farkı sağladığı yıllık % 6 -10 enerji tasarrufu sebebi ile küçümsenmemelidir.
Konforlu ısınma sağlar
Mekan içerisindeki sıcaklığın hem yatay, hem de dikey eksende homojen dağılması sayesinde konforlu bir ortam sağlar. Odanın her yanı eşit ısınır. Radyatör sisteminde yaşanan; petek-
Iere yakın yerlerin sıcak, uzak yerlerin serin olması problemi yoktur. Yerden ısıtma sistemlerinde elde edilen sıcaklık dağılımı grafiğinin, ideal dağılıma çok daha yakın olduğu görülmektedir.
Özel kollektör sistemleri ve oda termostatlarıyla birlikte, arzunuza göre, evinizi ister komple, ister kat, isterseniz de oda bazında sıcaklığını kontrol edebilir, istediğiniz sıcaklık
değerlerine ayarlayabilirsiniz. Zamanlama modülü ile evde olmadığınız zamanlarda sıcaklıkları düşürür, eve dönüşünüzden evvel mekan sıcaklığının istenen noktaya ulaşmasını sağlayabilirsiniz.
Çevre dostudur
Yerden ısıtma uygulamaları söz konusu düşük sıcaklıklar sayesinde enerji tasarrufu sağlarken, yer ısısı ve güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanan enerji verimli sistemler ile de kolayca kombine edilebilir. Yenilenebilir enerjili sistemleri tamamen doğal kaynaklardan yararlanırken kullanıcısına doğal gaz ve mazot gibi fosil yakıtların fiyat
değişimlerinden bağımsızlık sağlar. Aynı zamanda karbon salımını azaltarak çevrenin korunmasına da katkıda bulunur.
Toz yapmaz
Mekan içerisinde uçuşan tozların sebebi ortamdaki hava akımıdır. Hava akımının ise sebebi, mekandaki sıcak hava ile soğuk havanın yer değiştirmesidir. Yani ortamdaki sıcaklık farkı ne kadar çok olursa, uçuşan toz miktarı da artacaktır.
Yerden ısıtma sisteminde, mekan içerisindeki sıcaklık farkları radyatör sistemi ile karşılaştırıldığında çok daha düşük olduğundan, oluşacak toz da bu oranda az olacaktır. Günlük yaşamdan da bilinmektedir ki radyatörlerin bulunduğu camların perdeleri islenir. Bunun sebebi radyatörlerin ortamla aralarındaki sıcaklık farkının sebep olduğu hava hareketleridir.
Estetiktir / güvenlidir
Yerden ısıtma sistemleri döşemenin altında kaldıkları için mekanların dilenildiği gibi dekore edilmesine imkan tanır. Herhangi bir alan ya da hacim kaybına sebebiyet vermediği gibi,göze hoş gelmeyen radyatör panellerini saklamak için de harcanacak zaman va paradan da tasarruf sağlar. Özellikle çocuklar için sakatlanma ve kaza riski doğuran radyatör panellerinin olmaması önemli bir avantajdır.
Varis yapmaz
Günümüz standartlarına göre ve doğru bir şekilde uygulanmaları durumunda yerden ısıtma sistemlerinin insan sağlığına herhangi bir zararı bulunmamaktadır. (TS EN 1264)
Yerden ısıtma uygulamalarında genel alanların sıcaklıklarını 29 santigrad derece ile sınırlandırmıştır. İnsanın sahip olduğu ortalama 37 derecelik vücut sıcaklığı ve 33 derecelik ayak sıcaklığı göz önünde bulundurulduğunda, 29 derece mertebesinde bir zeminin bacak
damarlarında bir genişlemeye sebep olup varis meydana getirmesi mümkün değildir.
Yerden ısıtma sistemleri ve uygulamaları hakkında yeterli bilgisi olmayan kimselerin, radyatör sistemi için yapılmış kazanları yerden ısıtmada aynen kullanıp, zemin sıcaklığını çok yüksek (>37 santigrad derece) seviyelere ulaştırmaları nedeniyle, zaman içinde bu tür bir yanlış önyargı oluşmuştur.
Yüksek hacimli mahallerde uygulanabilir
Yerden ısıtma sistemleri tüm zeminden yukarı doğru homojen bir ısı dağılımını sağladıkları ve yaşam mahallerini ısıttıkları için yüksek hacimli mahallerde (cami, kilise, havalimanı, lobiler vb.) kullanıma son derece uygundurlar. Radyatör uygulamalarında ise artan yüksekliğe paralel olarak hava hareketlerinin mahalin ısınması üzerindeki olumsuz etkileri büyüyecek ve önemli bir dezavantaj oluşturacaktır.
Çok farklı uygulama seçeneği söz konusudur
Yerden ısıtma sistemlerinin duvardan veya tavandan uygulamaları söz konusudur. Duvardan yapılan uygulamalar ıslak yani sıvalı uygulamalar olabildikleri gibi, plakalar içinden yapılmış
hazır uygulamalar da söz konusudur.
Asma tavanıarda yapılan uygulamalar ise asma alçıpan plakaların içinde döşenmiş hazır modüllerle gerçekleştirilmektedir. Bunun dışında hangarlar, depolar, fabrikalar gibi alanlarda uygulanan endüstriyel yerden ısıtma, beton ısısı kontrolü sistemi, futbol sahalarının buzlanmasını engellemek için uygulanan çim saha yerden ısıtması, açık alan yerden ısıtması ve buz pateni soğutması literatürde sıkça karşılaşılan diğer uygulamalardır.
Mak.Müh.Oğuzhan ÇALIŞIR (MEKTES ENERJİ LTD.ŞTİ.)
Alıntıdır. Kaynak:
Bülten, TMMOB, Makina Mühendisleri Odası, Kayseri Şubesi Yayını, Sayı 56, Sayfa 26-27, Sektörel Yazılar, Mektes Enerji İle Yerden Isıtma Sistemleri