Anahtarlar,röleler,kontaktörler ve sigortalar
Elektrik anahtarları(Siviçleri) birincil (Primer) prensiple çalışan 2 karşılıklı kontaktır,yani direk elimizin mekanik kuvvet uygulaması sonucu,karşılıklı iki kontağın bir mekanik kuvvetle kapanmasıyla,direk olarak çalışarak bir elektrik devresini kapatırlar.Seçilen anahtarın etiketindeki kadar bir anma akımını ve anma voltajını güvenle iletebilirler.Eğer bu sınır aşılırsa kontakları zarar görür.
Röleler kontaktörlere göre daha basit ve küçük yapıdadır.Daha küçük güçleri (akımları) üzerinden geçirip elektrik devresini tamamlarlar.Ancak karşıklı iki kontağının çalışması ikincil (Sekonder) prensipledir.Yani ancak bobinlerinden bir elektrik akımı geçtiğinde,karşılıklı kontaklarını birleştirip devreyi tamalarlar.Normalde açık ve normalde kapalı olarak,bağlantılarda bu seçime bağlı 2 seçenekleri vardır.Röleler 220 volt ac .yerine çok daha küçük gerilimlerle ve daha küçük kontak akımlarını ileterek çalışır.
Kontaktörler rölelere göre daha büyük akımları taşımak için dizayn edilmiştir,karşılıklı kontakları daha büyük akımları taşıyabilir.Çalışma prensipleri yine ikincil (Sekonder) prensiplidir.Yani ancak bobin elektrikle enerjilendiğinde karşılıklı kontakları yay kuvvetine yenilip birbirine yapışırlar,elektrik kesildiğinde bu yaylar, kontakları yay kuvvetiyle yukarı tekrar eski konumlarına geri iterler.Çalışma prensibi trafoda kullanılan saçlar gibi,ancak "E" ve daha kısa "E" saçlarının grup halinde ve ayrı nüve (Çekirdek) şeklinde birleştirilmesi ve arada kalan uzun bir yay kuvvetiyle,bu kontaklardan belirli bir uzaklıkta durmalarıdır.Bobin 220 volt ac. şebeke elektriğiyle enerjilendiğinde,bobinin mağnetik alanı,içinde bulunduğu "E" nüvesinde kuvvetli mağnetik akı çizgileri oluşturur.Bu çizgiler bobinin üst tarafında bulunan bu daha kısa "E" nüvesi içinden geçerken kontaklar tarafına doğru kuvvetle çekilerek (Yayları sıkıştırarak) mağnetik devreyi kapatmış,arada kalan boşluğu da tam kapatmış olur.Bu da yayların ezik,sıkışmış haldeyken kontakları birbirine sıkı temas ederek,kontaklardaki elektrik akımının geçerek dış elektrik devresini ikincil olarak çalıştırması sağlanmış olur.
Sigortalar büyük ac/dc gerilimli veya küçük ac/dc gerilimli devrelerin,mağnetik prensiple veya direnç etkisinde kalıp eriyen ince kesitli tellerle,yani 2 ayrı prensiple çalışıp koruyan, devrenin emniyetli çalışması ve gerektiği anda da kesilmesini sağlama elemanlarıdır.Her ikisi de aşırı akımda düşerek veya klasik tipte olanları teli yanarak asıl devreyi aşırı akımlardan,kısa devre akımlarından korumuş olur.Kolay gelsin.
