Manyetik Alan konusunda forumda bir arkadaş 1,5 luk kablo 35 amper taşır diye yazmıştı cevaben hangi kabloymuş o diye yazdım sonra konu başka olduğu için cevabın bu kısmını sildim . Arkadaşımızın eski bir EMO ajandasından baktığını yada aklında kaldığını sanıyorum doğrudur aynen 35A yazar (dı).
Aynı kesit için farklı markaların farklı akım değeri verdiği, Farklı kitaplarda farklı akımların yazdığı, farklı kataloglarda, ajandalarda, hatta aynı kataloğun farkı tarihlerinde farklı değerlerin yazdığı vakadır. Bazen yer altından döşenen ile havadan döşenen kabloların akımları yer dahi değiştirir.
Pratik olarak mm2 başına 5A, 7A yada patik olarak tel sayısı çarpı şu kadar Amper gibi hesaplarda vardır. Ancak akım taşıma kesitle doğrusal katsayıda artmadığı için bu hesaplar 2-3 kesit sonra şaşar. Örneğin 2.5 luk kablodan 25A geçebilir Ama 10 katı olan 25 lik kablodan 250 Amper geçemez. 6 lık kablodan (5x6) 30 Amper geçer de 240 lık kablodan (5x240) 1200 Amper asla geçemez. Bu kadar farkın doğru ve yanlış nedenleri vardır en basit doğru örnek kullanılan bakırın içindeki katkı oranlarının (demir vs) firmadan firmaya farklılık göstermesi en basit yanlış örnek te bu katkı oranlarının üretim sırasında doğru kullanılmamasıdır.
Eeee ne olacak şimdi herşey yanlışsa. Bir ben doğru olma gibi iddam olmadığını formu takip eden arkadaşlar bilir. Ancak "bence" diye başlayıp tecrübe edebildiğim kadarıyla bence:
Öncelikle kataloglardan bakarak her kesit için bir ortalama değer oluşturun. Örneğin 50 lik kablo için 120 A altında ve 220 A üstünde değere kolay kolay rastlamassınız. Ben 50 lik kablo için 150-160 A gibi düşünürüm. Sonra kabloyu nerede ve ne sıklıkta döşeyeceğinize bakın. Eğer kablo boru içinden sıkışık gidecekse yani hava almayacaksa akımı düşürün. Bir kanaldan yada tavadan döşenecekse sıkışıklığa göre yine düşürün. Güneş görüp ısınacaksa yine düşürün. Çekildiği ortamda ısınmasına ilave olacak birşeyler varsa yine düşürün. Ancak ve ancak soğumasına katlıda bulunacak ortam ve etkilede akımı arttırabilirsiniz. Yine de kataloglarda yazan alt ve üst sınırların dışına çıkmayın. Hatta üst sınıra daima %10 tolerans ile yaklaşın. Sonra kablonun yükünün ne olduğuna dikkat edin reaktif yüklere dikkat edin özellilkle kapasitif yüklerde yanılmayın örneğin 100 kVAR bir kompanzasyon panosunu besleyeceksiniz yaklaşık 140 Amper 50 lik kablo rahat rahat yeter demeyin. Acaba yetermi deyin yada 10-15 kVAR bir ilave olursa ne olur diye düşünün. Makinalar için pik akımlarını hesaba katın. Uzun mesafelerde mutlaka gerilim düşümü hesabını yapın. Abatmayın ama tedbiri elden bırakmayın.
Ve en az kablo kesiti kadar önemli bir husus gevşek bağlantıya dikkat edin. Sürtme, kıvrılma, zedelenme, sıkışma olmamasına özen gösterin. (kablo bağı ile aşırı sıktığı için izoleyi zedeleyip 200kVAR lık panoyu havaya uçuran Sami abinin kulakları çınlasın
)