3 fazlı sistemde nötr kablosu niçin incedir

[seskaljin]

şim di eğer firmaların hepsi binalarda nötr kablolarını ince kullanmışşa yazık. ama eğer tedaş ta buna göz yumuyorsa yine vay halimize.

ben kendi dairemin faz ve nötr kablolarına baktım ikiside 6 mm2 gayet güzel. nötürün ince olduğu kablolar trifaze yüklerde kullanıyor. motor, rezistans falan neticede bu trifaze yüklerin nötürle işi olmaz o ince kabloda toprak için kullanılıyor. ama ben 4. kablonunda tamamen maliyet esaslı olarak daha ince yapıldığını düşünüyorum. neticede nerden çalarsak kardır diyorlar. yani heryerden çaldıkları gibi oradanda çalıyorlar. bunada çok güzel teknik kılıflar uyduruyorlar ve bizde burada buna kafa yorup anlamaya çalışıyoruz.

Mesela eski arabaların çamurluklarını bir kaportacı düzeltmek için 1 hafta çekiçlerdi şimdi plastikten yapıyorlar. Önceden arabalar tam şase iken şimdi yarım şase ve kaza yapınca iç,ndekileri çıkaramıyorlar. yani süslü ama içi boş esas neden bu. kolay gelsin iyi günler.

 

[bindvori]

monofaze sistemlerde giden akım gelen akıma eşittir yani faz için 2.5lik kablo kullanıyorsanız notr içinde 2.5lik kablo kullanmanız gerekli. 3 fazlı sistemlerde ise mesela bizim şantiyede fazların herhangi birinden faz alıp noturden döndürerek monofaz kullanım yapıldığı için notr'un 3 faza göre az kesitli olması sakıncalı. arkadaşlarında belirttiği gibi ancak dengeli sistemlerde akım sıfır olur ki yok öle bir vektörel durum ben hiç dengk gelmedim illaki akım var.

 

[altar67]

buoyancher arkadaşım harika bir noktaya temaz ettin.Umarım yazdıklarını okuyan çokca olur.Anlamsız nötr hasarlanmalarının çoğunda bu sebeb yatıyor ama bulmak ölüm..Teşekkürler

 

[Mesut D]

Kötü hali düşünün: Sadece bir fazda yüklenme var ve diğer fazlar bomboş, sıfır yük. O zaman fazdan geçen akım tamamen nötrden de geçer. Bu durumda faz ile nötr kesitlerinin eşit olması durumu söz konusu olacağından 4x kablo kullanmak gerekir. Yüklenen fazın gerilimi düşecek, boş fazların gerilimleri yükselecektir.

Ancak pratikte bu durum neredeyse olmaz ve diğer fazlardaki en küçük yükler dahi nötrden akım akmasına neden olur. Bu akım vektörel bileşen olarak nötr akımını azaltıcı, fazlardaki gerilimleri düzenleyici görev alırlar.

Bir arıza sonucu nötr kablosu koparsa, monofaze yükler zaten akım yolu kesileceği için devreden çıkar. Trifaze yüklerin ise dengeli yüklenmişse nötrle işleri yoktur.

Dengesiz yüklenme durumunda bina girişindeki nötr noktası topraklanmışsa fark akımı nötrden toprağa akar, faz gerilimleri çok oynamaz (Teoride hiç oynamaz). En kötü halde bu akımın faz akımına eşit veya küçük olacağını söylemiştik. Eğer nötr noktası topraklanmamışsa fark akımı diğer fazlardan geçer, faz gerilimleri akım farkına göre vektörel olarak yüksüz fazlarda artar, yüklü fazlarda azalır. Topraklanmış Nötr kablosunun kopması durumunda oluşacak en kötü hal de budur: Bir faz kısa devre, nötr kopuk, kısa devre olan faz gerilimi "0", diğer iki faz gerilimleri 380 Volt, ancak nötr kopuk olduğu için monofaze yükler kesik. Sigorta ve kaçak akım koruma ekipmanları yükleri şebekeden ayıralı yıllar geçmiş

Özellikle çok sayıda alıcılı sistemde nötrün faza eşit kesitte olmasının çok anlamlı olmayacağını hiç hesaba girmeden bir ampermetre ile de görebilirsiniz.

 

[snowguard]

Bu Konuyu açmak için foruma girdim ve araştırmalarımın sonucunda bu konuyu buldum bu yüzdende bu konuya cevap vermek istedim.
Fabrika yaparsın yada trifaze güç gerektiren tesis kurarsın fazlasıyla motor vardır o zaman kabul nötr'den yük geçmez.

Benim Sorum ise Şöyle:

Bütün arkadaşların cevap vermiş olduğu sadece trifaze güç gerektiren tesis yani motor yoğunluğu olan iş yerleri için geçerli bu durumda cevap veren bütün arkadaşlar şimdi kalın yazı ile belirticeğim şekildede uygulama yapmak doğru olucak (halbuki yanlış bir uygulama).

Bir daire yaptığımızı farzedelim daire içerisinde bulunan mevcut prize 1x2.5 faz için + 2x1.5 nötr ve toprak için çekmek uygun'dur!

15 dairelik bir apartman yaptığımızı varsayarsak ve binanın toplam gücüne bedel olarak 3x35+25 kesitinde kablo çektik. Apartmanın panosundan R-S-T-'yi 5'er daireye böldük bütün fazlarda eşit yük var sözde. Yanlız düşünülmeyen birşey var 5'er daire için verilen fazlara eşit yük hiç bir zaman binmez! örnek vericek olursak R fazına 1-4-7-10-13 nolu daireleri bağladık bunlarda ise kettle elektrikli ısıtıcılar çalışmakta.apartmanda oturan 2-3-5-6-8-9-11-12-14-15 nolu daireler yük harcamıyor sadece gerekli tüketimi olan ampul tv ve pc harcıyorlar. Bu durumda R fazına yüklenilmiş ve yetersiz kalıcaktır.

Bence Fabrika ve trifaze güç gerektiren tesislerde 3x35+25 kesitli kablo problemsiz bir şekilde yükünü alır
Ama Apartmanlarda yada konutlarda 3x35+95 veya 3x35+120 çekilmesi gerekmektedir yani her bir faz için nötr kesiti artmalı.

İşin özü işi alan firmaların hiç birisi bu nötr için çekilen kablo kesitini hesaplamıyor düz mantık kablo kesiti 3x35 ise nötr olarak 25'lik kulllanıyorlar.Düşünen varsa bile maliyet artmaması için hiç dile getirmiyor.

Eskiden binalar ve apartmanlar bu şekilde yapılıyordu evet, fakat şimdi R-S-T fazları daire içlerinde eşit dağıtılıyor. Ama yinede fazla dairelere heterojen olarak dağıtılsa bile hiç bir zaman nötr kablosundan faz kablolarından daha fazla akım geçmez. Sadece R fazı çalışsa ve üzerinden 5A akım geçse nötr'den de 5A geçer S fazı devreye girip oda 1A çekse nötr'den 6A geçmez tam tersine küsürlü olarak 4A geçer. 10 katlı bir apartman içinde düşünecek olursak sadece R fazını kullanan dairelerin akım çekmesi ihtimali çok düşük olduğundan daha doğrusu böyle bir şeye ihtimal verilmediğinden nötr kablosu daha ince olmakta. Tabi dediğim gibi yeni projelerde bunun önüne geçilmiş, fazlar dairelere bölünmek yerine, her daireye R-S-T fazlar verilip daire içinde dağıtılma yapılmış. Böylece tek bir fazın kullanılma ihtimali daha da düşürülmüştür.

 

[DGN FRT]

Eskiden binalar ve apartmanlar bu şekilde yapılıyordu evet, fakat şimdi R-S-T fazları daire içlerinde eşit dağıtılıyor. Ama yinede fazla dairelere heterojen olarak dağıtılsa bile hiç bir zaman nötr kablosundan faz kablolarından daha fazla akım geçmez. Sadece R fazı çalışsa ve üzerinden 5A akım geçse nötr'den de 5A geçer S fazı devreye girip oda 1A çekse nötr'den 6A geçmez tam tersine küsürlü olarak 4A geçer. 10 katlı bir apartman içinde düşünecek olursak sadece R fazını kullanan dairelerin akım çekmesi ihtimali çok düşük olduğundan daha doğrusu böyle bir şeye ihtimal verilmediğinden nötr kablosu daha ince olmakta. Tabi dediğim gibi yeni projelerde bunun önüne geçilmiş, fazlar dairelere bölünmek yerine, her daireye R-S-T fazlar verilip daire içinde dağıtılma yapılmış. Böylece tek bir fazın kullanılma ihtimali daha da düşürülmüştür.

r s t fazını her daireye dağıtmak mantıklı...ama r s t fazını her daireye dağıtılsa bile yine de dengesizliği ortadan kaldıramayız diye düşünüyorum.. mesela r fazına bağlı cihazlar çalışırken bir dairede s fazına bağlı cihazlar boşta kalabilir. bu durumda da yine bir dengesizlik olmaz mı? yoksa ben mi yanılıyorum...

 

[eser45]

yaa arkadaşlar eve sensörlü lamba takıcam 4 tane ve hıc bı bılgım yok nasıl baglamalıyım buat tan 220 alıp trafoya gırıp trafo cıkısına 4 lambayı paralel baglasam olurmu? yardımcı olurmusunuz

 

[DGN FRT]

yaa arkadaşlar eve sensörlü lamba takıcam 4 tane ve hıc bı bılgım yok nasıl baglamalıyım buat tan 220 alıp trafoya gırıp trafo cıkısına 4 lambayı paralel baglasam olurmu? Yardımcı olurmusunuz

trafoyla işin yok kardeş...sadece sensörlü lambaya bir faz bir nötr girecek hepsi bu..4 tane bağlayacaksan her birine bir faz bir nötr gireceksin...yani her birine 220 v girecek...anladın?

 

[eser45]

anladm kardesımde her bırıne buattan ayrı ayrımı cekıcem yoksa 1. lambanın gırıs cıkısından 2. ye 2. den 3. ye 3. den 4. yemi gireyım paralel baglasam olurmu yanı

- - - Updated - - -

trafoyla işin yok kardeş...sadece sensörlü lambaya bir faz bir nötr girecek hepsi bu..4 tane bağlayacaksan her birine bir faz bir nötr gireceksin...yani her birine 220 v girecek...anladın?

anladm kardesımde her bırıne buattan ayrı ayrımı cekıcem yoksa 1. lambanın gırıs cıkısından 2. ye 2. den 3. ye 3. den 4. yemi gireyım paralel baglasam olurmu yanı

 

[nacak_68]

yaa arkadaşlar eve sensörlü lamba takıcam 4 tane ve hıc bı bılgım yok nasıl baglamalıyım buat tan 220 alıp trafoya gırıp trafo cıkısına 4 lambayı paralel baglasam olurmu? yardımcı olurmusunuz

arkadaşım anladığım kadarıyla elektrik bilgin yok.
ustanın işini ustaya bırak ve işini bir elektrikçiye yaptır