Akım trafosu güç değeri hesap kriterleri

[CEVDET ÇALIK]

Arkadaşlar

Ekteki dokümanın 2 sayfasında konu ile ilgili örnek bulabilirsiniz.

 

[emodiyator]

Arkadaşlar

Ekteki dokümanın 2 sayfasında konu ile ilgili örnek bulabilirsiniz.

Kafama takılan bir nokta var sn.C.ÇALIK siz bu konuda ne dersiniz acaba?

Şimdi görüyoruz ki 10-15 va güç değerindeki akım trafolarında uygun kesit kullanılmadığında iletkenin çapı ve uzunluğuna bağlı olarak 3-5 va gibi değerlerde güç kaybı oluşuyor. Bu güç kaybı için 1600/5 akım trafosu için düşünürsek iletkendeki güç kaybı da 7 va olsun primer taraftan çekilen güce kıyasla eksik ölçme değeri 0,007x320 = 2,24 amper olur. Yani 1,45 kva yükü ölçmemiş olur 2,24x1,73*380=1,45 olur yanılıyormuyum.

 

[CEVDET ÇALIK]

Sn. emodiyator,

Üstadım, düşünülemeyenleri düşünebilme yeteneğine sahipsiniz. Olaylara farklı bakış açıları ile yaklaşabiliyorsunuz. Bu özelliğiniz sizi farklı bir noktaya taşımakta.

Mantık olarak dedikleriniz doğru. Kayıp güçten dolayı yanlış ölçümler olacaktır.

Vermiş olduğunuz örneği de şahsım adına doğru bulmaktayım.

 

[kral kobra]

Bu ölçüm hatalarına düşülmemesi için güç hesabı yapılıyor zaten. Akım trafosu primerden geçen akımın (üzerindeki değeri oranında) sekonderden geçer 100/5 akım trafosunda primerden 50A geçerse sekonderden 2,5A geçer. Ancak hata oluşmaması için sekondere bağlı cihazlar ve kullanılan iletken direnci toplamından kaynaklanan I²xR gücü de karşılaması gerir. Akım trafosu gücünün uygun seçilmesi gerekir, uzun mesafelerde x/1A akım trafosu tercih edilmelidir. Yapılması gerekli işlemlere uyulmaması durumunda oluşacak olumsuz durumlara takılmamak gerekir önemli olan doğru kurulum yapmaktır.
http://federal.com.tr/wp-content/uploads/2015/07/akim_transformator_con.pdf

 

[emodiyator]

Sn. emodiyator,

Üstadım, düşünülemeyenleri düşünebilme yeteneğine sahipsiniz. Olaylara farklı bakış açıları ile yaklaşabiliyorsunuz. Bu özelliğiniz sizi farklı bir noktaya taşımakta.

Mantık olarak dedikleriniz doğru. Kayıp güçten dolayı yanlış ölçümler olacaktır.

Vermiş olduğunuz örneği de şahsım adına doğru bulmaktayım.

Sn. C.ÇALIK Bu konuda çok deney ve araştırma yaptım.Tecrübelerimi sizinle de paylaşmak isterim.Şimdi koruma , ölçme ve kompanzasyon sistemlerinde 3 farklı sorun ile karşı karşıyayız aslında.Birincisi akım trafolarının hata oranı genelde ölçümde ve kompanzasyon sistemlerinde class 0,5 kullanılmakta yani yüzde 0,5 hata ile ölçüm alınmakta.İkinci problem 10-30 metre arası akım trafosu ve ölçüm yapan cihaz arası mesafeler ve burada meydana gelen güç kaybı sorunları ve ölçümde çok hatalı sonuçları görmekteyiz.Diğeri ise bağlantı yapılan cihazların hassasiyet hataları diğer bir deyişle eşik değerinden kaynaklanan problemler.

Mesela kompanzasyon panosunda yaklaşık 15 metre mesafede başıma şu olay geldi 25 kw çekilen fazda ki güç röle ekranında 25 watt olarak görüyordu ince kesitten dolayı başka bir trafoda %10-15 yük varken reaktifi hatalı algıladığını şahit oldum analizörle teyit ettim hatalı ölçümü.Özellikle entes rg3 12c lerde 50 miliamper gibi yüksek eşik değerine sahip rölelerde çoğu kez ufak kondansatör bağlamaya çalıştım ufak değerleri algılamadığını gördüm.

Hatta en son bir trafoda (daha doğrusu şönt reaktör gibi davranan trafo) ilginç bir şey gördüm.Trafo boşta iken 100 kvar civarı endüktif reaktif basıyordu sisteme arkadaşım gurup arge og. referanslı rölenin her çeşidinden tutunda piyasadaki tüm röleleri denemesine rağmen hiç bir şekilde reaktif değerleri tutturamadı.Arıza tespitini ben yaptım müşteriye trafoyu değiştirelim bunda ciddi sorunlar var dedim.Parasal yönünden kaçındığı için 50 bin tl ye yakın geçen yıl ceza ödedi.Geçen kontrol ettirdim OSOS üzerinden % 400 den yine cezada.Müşteri ısrarla aynı trafoyu kullanmayı tercih edince sorunu öyle bırakmak zorunda kaldık.

Bu anlattıklarımdan özetle akım trafolarının hata sınıfının 0,10 olması gerektiğini düşünüyorum.Bu ciddi miktarda ölçüm hatasını ve kayıpları azaltacaktır.Mesela çalıştığım kurumda genellikle 1600 kva trafolar kullanılıyor.Bazı ag. panolarına 500 metre mesafe ile enerji veriliyor yanlış projelendirme sonucu bende iletkende ki güç kaybını ölçeyim bakalım ne kadar günlük güç kaybı oluşuyor dedim.İki trafo üzerinde ölçüm aldım dedim en fazla günlük 5-10 kw iletkende ki güç kaybı çıkar hatta arkadaş gırgır yaptı çok ufak değerler çıkar uğraşma dedi.Bir gün sonra sayaç değerlerini aldığımda manzara korkunçtu trafonun birinde 400 kw diğerinde ise 85 kw sadece iletkende ki güç kaybından kaynaklı kayıplar söz konusu oldu.Bu trafoların aylık güç kaybı kabaca 14550 kw yani yaklaşık iki trafoda parasal olarak aylık 10 bin tl civarı kayıp söz konusu artı bunun gibi 7 trafo daha var güç kaybını bir düşünün milli servet boşa gidiyor.

 

[sami inci]

Yeni bazı rölelerde,akım girişi 1 amp. olanlar var.Uzun mesafeler için,kesit artırmaya ek olarak bu tip röleler kullanılabilir.Böyle durumlar için,akım trafosu gücününde iyi hesabı gerekir.
Önemli bir husus,kompanzasyon tesisi,
kompanze edilecek tesisin 15-20 metreden
daha uzakta olmamasıdır.50-100 gibi ra-
kamlar olması halinde,lokal kompanzas-
yonlu çözümlere yönelinmelidir.