armut lambalar için herhangi bir voltaj sınırlandırması söz konusu mu. yani örneğin 1v 100 amperle ya da 100v 1 amperle de yakabilir miyim. ya da 100watt'lık bir lambaya 50wattlık güç versem yanmaz mı yoksa yanar da sönük mü yanar. sonuçta bu lambalar direnç diye düşünüyorum???
Merhaba.Bu lambaların ışık veren akkor telleri,saf tugsten (Wolfram) metali teli olup,çift helezon,küçük sargılardan oluşan telle,tekrar ikinci helezon sargı şeklinde çift sarılmış yapıda) bir nevi omik dirençtirler zaten. (Ocak rezistans telinden farkları da onlarda tek sargı,bunda ise çift iç sargı yapısıdır sadece,bir de malzemesi ısıtıcı rezistans tellerinin çok kaliteli olanlarında sadece ni-krom,ampülde ise tungsten metali telidir.)
Şimdi 100 watt,0.45 amper,220 volt ac etiketli (Omik direnç olduğundan 220 volt dc. ile de ayni yanar bu arada bu armut (Arkandesen lamba,yani akkor flamanlı ampül) lambanın değişik volt ve gerilimlerle beslenme durumlarını hep birlikte incelersek eğer;
Ampülün flamanının bu direnç değeri; R=V/I'dan R=220/0.45 R=488.88 ohm. olur.
Şimdi bu ampüle 100 volt 1 amper verirsek ne olur? Amper değeri çok uygun olduğundan yarı ışık verecek kadar da kızarır,yani 110 volt ac. de yandığına çok yakın,hemen hemen ayni parlaklıkta yanar.
1 volt 100 amper verdiğimizde ne olur? Amper değeri çok yüksek,volt değeri çok düşük olduğundan I=V/R'ya göre I=1/488 I=0.0020 A akım geçer ohm kanununa göre.Bu akım ampülde hiçbir kızarıklık yapamayacak kadar da çok düşük geçen bir amper değeridir çünkü.
100 watt.lık lambaya 50 watt.lık gücü (Volt * amper şeklinde) verirken örneğin 50 volt 1 amper,35 volt 1.3 amper,25 volt 2 amper olarak verdiğinizde sırasıyla kızarıklığı sırayla düşen bir yanma şekli de görülür bu armut ampülde.
Ama örneğin 1 volt 50 amper (Güç=50*1=50 watt.) olarak verirsek,voltaj 220 'ye göre çok düşük volt değerinde de kalır,geçen I değeri 1 amper 100 volt örneğinde olduğu gibi çok düşük bir amper değerinin telden de geçebilmesi şeklinde olur.Çünkü hem volt,hem de amper çok düşük kaldığı için ampül yine de kızarıp yanamaz.Ama içinden bu çok düşük akım (Multimetre ile de ölçülebilir bu geçen düşük değerli akım) yine geçecektir.
Voltaj sınırlandırılması:
220 volt ac.'lık bu ampül 230-240-250-265 volt ac. de de bozulmadan çalışabilir.Belirli bir voltajdan sonra (genellikle de %50 fazla voltajdan sonra) ampül teli erime riskine de kolayca girecektir,işte kopma sınırı bu %50 artırılmış yüzde değerinden hemen sonra da başlamaktadır.Ampül telini ömründen çok önce koparan,ani şok dalgası şeklinde anahtardan,bazen ani açılma sırasında gelen ani atma (Pik) değerleridir.220 ac den inildikçe ampülün parlaklığı da gittikçe azalır,en sonunda belirli bir voltaj değerinde de,bu ampül teli hiç yanmaz durumuna da gelir,ama içinden ohm.kanuna göre (I=V/R'ye göre) az da olsa amper (akım) yine de geçer,ama ışık olarak asla onu göremeyiz,tek farkı da bu olur.Kolay gelsin.