Binaların yangından korunması hakkında yönetmelik

[Alçak Mühendis]

a) Konutlar hariç, kat alanı 400 m2’den fazla olan iki kat ile dört kat arasındaki bütün binalarda,
b) Konutlar hariç, kat sayısı dörtten fazla olan bütün binalarda,
c) Konutlar dâhil bütün yüksek binalarda."

yönetmelikde fabrika ve konut diye ayırım yapmamış. Başka bir yönetmelikde varsa onu bilmiyorum

Burada konutlar haric dahil vs diye yaziyor. Ben mi yanlis anladim acaba

 

[ancestors' blood]

benimde bir sorum olacak. yönetmeliğin madde 75 de şu ifade var.
"Aşağıda belirtilen binalarda yangın uyarı butonlarının kullanılması mecburidir:
a) Konutlar hariç, kat alanı 400 m2’den fazla olan iki kat ile dört kat arasındaki bütün binalarda,
b) Konutlar hariç, kat sayısı dörtten fazla olan bütün binalarda,
c) Konutlar dâhil bütün yüksek binalarda."

peki 1 katlı ve alanı 5000 m2 olan bir fabrikada yangın butonu koymak şart değilmidir ? ben yukarıdaki ifadeden bunu anladım ve bu da bana çok saçma geldi . yanlışmıyım

Yönetmeliğe göre dediğiniz doğrudur. Yani sorunuzun cevabı; verdiğiniz örnekte alarm kornası ve butonu yapma mecburiyeti yoktur. Ancak;
Alarm korna sisteminin amacı acil durumu binanın tüm kullanıcılarına zamanında uyarıda bulunmaktır. 150 m.kare taban alanı olan 5 katlı bir bina düşünelim. Toplam m.karesi 750 olan bu binada yönetmeliğe göre alarm korna buton sistemi mecburiyken, 5000 m.kare alanı olan bir yapıda insanları uyarmak için bağırmak yerine alarm kornası ve butonu kullanmak herkesin kabul edebileceği bir gerçektir.
Bu yüzden yönetmeliğin önlem olarak daha azını kabul ettiği yerlerde mantık olarak gerekli görülüp tasarımcı tarafından son kullanıcıya önlem olarak tavsiye edilmesinde bir sakınca olmadığı kanaatindeyim.
Sözlerimden yönetmeliğin mantıksız olduğunu düşündüğüm anlaşılsın istemem çünkü verdiğiniz örnekte binanın soğuk hava deposu veya kuru yiyecek deposu gibi insan kullanımının yoğun olmadığı bir kullanım amacı olduğunu varsayalım. Böyle bir yapıda da alarm korna buton sistemi yapmak çok gerekli olmayabilir.

 

[ancestors' blood]

Arkadaşlar yönetmeliğin son (2015) düzeltmeleri yapılmış hali ektedir.

 

[aslan1905]

merhaba,
Yangın pompaları
MADDE 93-(4) Yedek dizel motor tahrikli pompa kullanılmadığı takdirde, yangın pompalarının enerji beslemesi güvenilir kaynaktan ve binanın genel Elektrik sisteminden bağımsız olarak sağlanır.

Yukarıda ki madde de belirtilen yangın pompalarının ikisininde elektrikli olması durumunda ,
Asil pompa için jeneratör ve ana panodan FE 180 kablo çekiliyor, yedek pompa içinde yine anapano ve jeneratörden fe180 kablo çekmeye gerek var mı ?

 

[kral kobra]

merhaba,
Yangın pompaları
MADDE 93-(4) Yedek dizel motor tahrikli pompa kullanılmadığı takdirde, yangın pompalarının enerji beslemesi güvenilir kaynaktan ve binanın genel Elektrik sisteminden bağımsız olarak sağlanır.

Yukarıda ki madde de belirtilen yangın pompalarının ikisininde elektrikli olması durumunda ,
Asil pompa için jeneratör ve ana panodan FE 180 kablo çekiliyor, yedek pompa içinde yine anapano ve jeneratörden fe180 kablo çekmeye gerek var mı ?

Evet yangın pompa kabloları FE180 olacak. Totalde 2 farklı kaynak olacak.
1)Şebeke 2)Jeneratör
1)Şebeke 2)Dizel gibi...

Beslemeleri şebeke ve jeneratörde transfer öncesinden (Jeneratör ve trafo)direk çıkıştan alınması gerekiyor buna dikkat ediniz.

 

[aslan1905]

O zaman 1 asıl + 1 yedek pompamız var ise, toplamda 4 adet FE 180 kablo çekmemiz gerekiyor.
Her pompanın kendine ait kumanda panosunda giriş yaparak transferi pano içerisinde yapacağız.

Peki yangın pompalarından bir tanesi dizel pompa ise,
Pompa besleme kablolarının FE 180 olmasına gerek yok diye düşünüyorum.
Pompa besleme hattını ana panodan çekmek yerine en yakın panodan çeke bilirmiyiz ?

 

[kral kobra]

O zaman 1 asıl + 1 yedek pompamız var ise, toplamda 4 adet FE 180 kablo çekmemiz gerekiyor.
Her pompanın kendine ait kumanda panosunda giriş yaparak transferi pano içerisinde yapacağız.

Peki yangın pompalarından bir tanesi dizel pompa ise,
Pompa besleme kablolarının FE 180 olmasına gerek yok diye düşünüyorum.
Pompa besleme hattını ana panodan çekmek yerine en yakın panodan çeke bilirmiyiz ?

2. Kaynak jeneratör ise bunun kendi ATS sistemi olur. Beslemeler trafo ve jeneratör çıkışından beslenir hiç bir şalter çıkışından alınamaz.
Dizel motora kablo mu çekmeyi düşünüyorsun
4 adet kablo nereden çıktı 1 asıl 1 yedek toplamda 2 motor var !

 

[aslan1905]

2. Kaynak jeneratör ise bunun kendi ATS sistemi olur. Beslemeler trafo ve jeneratör çıkışından beslenir hiç bir şalter çıkışından alınamaz.
Dizel motora kablo mu çekmeyi düşünüyorsun
4 adet kablo nereden çıktı 1 asıl 1 yedek toplamda 2 motor var !

MADDE 93-(4) Yedek dizel motor tahrikli pompa kullanılmadığı takdirde, yangın pompalarının enerji beslemesi güvenilir kaynaktan ve binanın genel Elektrik sisteminden bağımsız olarak sağlanır.

Yukarıda belirtilen yerden benim anladığım. Her pompa için güvenilir kaynak (Jeneratör) ve binanın genel elektrik tesisatından bağımsız ( ana pano şalter girişi) sağlanır olarak anlıyorum.

Bu sebeple asıl pompa için jeneratör ve şebekeden besleme çekilmeli, yine yedek yangın pompası içinde jeneratör ve şebekeden besleme çekilmeli diye düşünüyorum.

Dizel pompaya kablo çekmeyi düşünmüyorum. Dizel pompanın yanında bulunan elektrikli pompa için beslemenin FE 180 olması gerekmediğini belirtmek istedim.

 

[kral kobra]

@hearthief rumuzlu üyenin saygısız ve terbiyesiz ifadesinden dolayı paylaşımlarıma son verdiğimi belirtmiştim ama sorunuzun havada kalmaması için son mesajım size olan cevabım olacaktır.

Yedek motor, motorun yedeğidir buna ayrı hat çekilmez. 1 Şebekeden 1 jeneratörden yangın pompa ATS'sine kablo çekilir. Yangın pompa sistemi motorları panosu hazır set olarak satılır.

Yangın pompası besleme kaynağı

Yangın pompasını besleyecek kaynağımızı seçmemiz gerekir. Projemizin durumuna ve imkanlarımıza göre nasıl bir enerji kaynağından besleme almamız gerektiğini tespit etmek gerekir. Sadece şebeke bağlantısı yeterli mi? Jeneratör gerekli mi? Dizel sürücülü pompanın etkisi var mı? gibi sorulara cevap bulunabilir.

Öncelikle gerek EN 12845’de gerekse NFPA-20’de yangın pompasını besleyen kaynağın sürekli olması, NFPA-70 ve FMDS 3-7’de de ise güvenilir (reliable) olması istenmektedir.

Kaynağın sürekli olmasından 7/24 emre amade olduğunu anlıyoruz. Mesela tesis tatile girdiğinde Elektrik kaynağı off konuma getiriliyorsa burada süreklilik yoktur. Ancak günümüzde zaten elektrik şebekesinde süreklilik esastır. Kaynağın güvenilir olması ise farklı bir kriter. Güvenilirlik biraz subjektif bir husus. Ancak burada FMDS 3-7 güvenilirliğe bir kriter getirmiş:

Güvenilir güç kaynağının çevresel yada insan kaynaklı sebeplerden dolayı ender olarak kesintiye uğrar. 12 aylık geçmiş periyot içinde 3 veya daha fazla sayıda 8 saatlik kesinti yaşamış bir kaynak güvenilir sayılmaz.Ayrıca kısa süreli de olsa sık sık kesinti yaşamış kaynak da güvenilir sayılmaz.

Eğer normal kaynağımız sürekli ve güvenilir değilse alternatif bir kaynağa ihtiyacımız var demektir. (Bakınız NFPA70 Art. 695.3)

Yangın pompası hattı üzerine ayırıcı ve aşırı akım koruma cihazı konulması

Daha sonra kolon hattı üzerine ayırıcı ve aşırı akım koruma cihazı koyabilme şartları yer almaktadır. Aşırı akım cihazının seçimi standart elektrik kurallarından burada ayrışmaktadır. Hangi yükü hangi süreyle tolere edebileceğine kadar detaylı bilgi verilmektedir. Yani, zaman zaman duyduğumuz “Yangın pompa hattında trafodan itibaren NFPA’ye göre bir Sigorta, şalter olmayacak” ifadesi doğru değildir. Hattın üzerine ayrıcı, aşırı akım koruma cihazı bazı şartlar gözetilerek konabilir ama o şartları sağlamakla uğraşacağına hiç bir ayırıcı koymamayı tercih edenler de olabilir.(Bakınız NFPA70 Art. 695.4)

Güç Kablolaması ve Gerilim düşümü

Yangın pompasının güç kablosunu çekerken dikkat edilmesi gereken hususlar diğer kablolamadan farklıdır. Mesela yangın pompa kablosunu diğer kablo demetinden bağımsız olarak götürmek, yangına dayanıklılığını sağlamak gibi koşullar vardır.

Yangına dayanıklı kablo (örn. N2XH FE 180) kullanımı yönünde direkt bir zorunluluk olmasa da söz konusu besleme kablosunun en az 2 saat yangına dayanıklı hale getirilmesi şart koşulmuştur. Yani NYY türü bir kablo kullanıp bu kabloyu 2 saat yangına dayanıklı bir bölmenin içinden götürmek de NFPA’ye uygunluk açısından yeterlidir.

Ayrıca kesit seçiminde yük akımı olarak pompanın tam yük akımının %125ine, jokey pompa ile diğer pompa aksesuarlarının tam yükünün ilave edilerek bulunması istenmektedir. Gerilim düşümü hesabı yaparken ilk çalıştırma anında pompa klemenslerinde nominal gerilimin maksimum %15 düşmesine, normal çalışmada ise nominal akımının 1.15 katı esas alınarak maksimum %5 düşmesine müsaade edilir. (Bakınız Güç Kablolması için NFPA70 Art.695.6 , gerilim düşümü için NFPA 70 Art.695.7)

https://www.csemag.com/articles/selecting-fire-pumps/
http://www.emo.org.tr/ekler/3152d0d822ca52c_ek.pdf?dergi=1114
http://www.metaspm.com/mekanikelektriktesisatcom/TSEN12845.pdf
http://www.metaspm.com/mekanikelektriktesisatcom/BYKHY.pdf
http://www.metaspm.com/mekanikelektriktesisatcom/NFPA20Section9.pdf
http://www.metaspm.com/mekanikelektriktesisatcom/NFPA70Art695.pdf
https://sterling-kansas.com/DocumentCenter/View/146/National-Electric-Safety-Code-2011?bidId=

 

[Pratiko]

2 TANE 37 KW (asil ve yedek), 1 tane jokey motor dan oluşan yangın söndürme sistemine besleme hattı çekmemiz isteniyor. Teknik servis elemanları ısrarla ana şalter girişinden her motor için ayrı ayrı hat çekeceksiniz diye ısrarcı (30 metre mesafeden; asil ve yedek motorlar için 4*25+16 mm, jokey motor için 4*2,5 mm) ayrıca iki motor için 125 A, JOKEY motor için de 25 A lik 4 Kutuplu Sigorta isteniyor. Mantıklı gelmedi bana, açıklamalarınız net aslında ama bu konuda uygulamada karşılaştığınız çözümler var mı. Teşekkürler