USTA çok güzel anlatmışsın anlatmak için bile sabırla B.sayarın başına geçip yazmak bile insana yük getirdiği için vede aynı şiddet de de sabır gösterdiğin,Bilgiyi saklamayıp paylaştığın için emeğine sağlık Allah razı olsun sizden çok ama çok teşekkür ediyorum ve devamınıda sabırla bekliyorum.saygılarımla...
Herkese Selam, Bugün motor türleri ve sürücüleriyle alakalı yazıcam. Yalnız bu kadar yazı bir işe yarıyormu bilmiyorum pek ilgi yok gibi. Neyse devam ediyim ben.
Motor Seçimi:
Tezgahınızın büyüklüğü, işleyeceği malzeme, istenen hız ve kullanılan tahrik sistemi gibi değişik parametrelere göre boyut ve gücünü seçmeniz gereken komponentlerden biri motorlar. 2 alternatif var Servo ve stepper.
Stepper motorlar çeşitli boyutlarda. Boyutlar büyüdükçe güç ve gereksinim duyduğu akım miktarı dolayısıyla maliyet artıyor. Boyut olarak nema 17, nema23 ve nema 34 en çok kullanılan ölçüler.
Bu 3lü içinde en çok kullanılan model amatör uygulamalar için fiyat performans açısından en verimlisi olduğu için nema 23 modeli. Ben de kendi sistemimde bu modeli kullandım 2.2nm torku sağlayabilmek için 3.0A akıma gereksinim duyuyor.
Step motorların ucuz yaygın ve kolay kullanımlı olması gibi avantajları olduğu gibi dez avantajları da var. Dez avantajlarının başında adım kaçırma geliyor doğru güçteki motor doğru sürücüler kullanılarak doğru akımla doğru hızlarda kullanılmazsa ne yazık ki adım kaçırabiliyor.
Adım kaçırmanın sonuçlarını kısaca ve basitçe şöyle açıklayabilirim. Motor bilgisayarla kontrol ediliyor ve bilgisayardan bir komut alıyor. Bilgisayar komutu verdiği zaman motorun ve dolayısıyla eksenin verdiği komut doğrultusunda hareket ettiğini varsayıyor. Eğerki motorunuz yukarıdaki saydığım nedenlerin doğru planlanmamış olmasından ötürü adım kaçırmışsa, iş motorunuz bilgisayarın öngördüğü konumdan farklı bir konumda hareket eder hale geliyor, dolayısıyla ortaya çıkan iş sizin programda tasarladığınızdan farklı, yani hatalı bir iş oluyor.
Adım kaçırma 30 saniye süren yaklaşık 500 satırdan oluşan bir komut bütününde çok gözle görülür bir hataya neden olmasa bile 4-5 saat süren ve 1 milyon satırı bulan komplike yada uzun süren parça kesimlerinde kabul edilmeyecek düzeylere ulaşabiliyor.
Servo motorlar ve bunlara ait sürücüler ise oldukça pahalı sistemler aynı güç ve akım gereksinimindeki servo kontrollü bir sistemi stepperlara oranla yaklaşık 10 katı daha pahalıya bir araya getirebiliyorsunuz.
Servo motorlar oldukça güçlü ve hızlı olabiliyorlar ve adım sistemi yerine dijital numerik bir sistem kullanıyorlar. Stepper motor 1 turunda 200 adım çevirirken Servo motorun 1 tur dönmesi için bilgisayar 1 milyonun üzerinde pulse gönderiyor. Stepperlara oranla cok daha yuksek RPM’e (dakikada donus hizi) cikabiliyorlar.
Servolar üzerlerinde bir sistem bulunduruyorlar (encoder) ve bu sistem sayesinde bilgisayar motorun ve dolayısıyla bağlı bulunduğu eksenin tam olarak nerede olduğunu algılayabiliyor. Dolayısıyla stepper motorlarda olduğu gibi varsayımla değil dijital güvenilir veriyle çalışıyorlar. Bu da bitmiş üründe hata olmamasını sağlamış oluyor.
Amatör kullanım amacıyla üretilen bir hobby tezgahı için biraz lüks bir sistem kendisi.
Şimdi iki motor türünü ve çeşitli özelliklerini karşılaştıralım.
Not: Yukarıdaki tablo Stepper vs Servo Motors adresinden alınmış ve tarafımca Türkçeye çevirilmiştir. Aksi bu şekilde bildirilmediği sürece yazdığım hiç bir yazı alıntı ya da çeviri değildir.
Herkese Selam, Bugün motor türleri ve sürücüleriyle alakalı yazıcam. Yalnız bu kadar yazı bir işe yarıyormu bilmiyorum pek ilgi yok gibi. Neyse devam ediyim ben.
Yaramaz olur mu, lütfen devam edin.
Özellikle kısıtlı imkanlarla ortaya makine çıkarmak isteyen amatörler (benim gibi) için güzel bir kaynak oluyor.
Pratik ipuçları, karşılaştığınız ve çözdüğünüz problemleri de yazının sonuna eklerseniz memnun olurum...
Eksen Kontrol Kartı: Bu çok önemli
Motorlarımızı ve bağlı bulunduğu eksenleri bilgisayarla iletişim halinde tutan Elektronik devre. Piyasada en yaygın kullanılan devre kartı Toshiba TB6560 çipli kontrol kartları. Ama en çok tavsiye edileni değil. Amerikan Gecko Drive firması çok kaliteli ve güvenilir sağlam garantili kartlar üretip satıyor tabii Toshiba kartlara oranla 8 kat daha pahalı bir fiyata. Ama bunu kullanırsanız cidden hiç problem yaşamazsınız. Şu an için benim bütçemi aştığından ben bu kart yerine Toshiba kart kullandım şöyle ki;
Toshiba tabanlı kartın farklı farklı versiyonları var. Şu an piyasada çokça bulunan modeli 2. Nesil tb6560 kart.
Bu kartlar ne yazık ki birçok dizayn yanlışıyla dolu. Bu kartı kullananların kurduğu bir yahoo group bile var yurtdışında ve bu grup vasıtasıyla kartı nasıl daha iyi hale getirebileceklerini tartışıp sonuç olarak daha verimli ve sorunsuz bir hale getirebilmeyi başardılar.
Bu başarının ardından 3. Nesil tb6560 kartları piyasaya sürmeye başladı çinli kardeşlerimiz.
Yeni nesil tb6560 bu eski nesildeki birçok problemi barındırmadığı için daha verimli çalışan problemsiz denebilecek bir kart haline geldi. Tabii ki fiyatı da doğru orantılı olarak arttı.
Bendeki Devre kartının üzerinde yazan model 6B6560 3V4 (evet T değil 6)
Eski kartta karşılaşılan problemler şunlardı kart kimi zaman 24v desteklemiyordu, mikrosteplerinin hiçbiri düzgün çalışmıyordu, motorlara bağlandığında motorlarda hava sesine benzer bir ses gelebiliyordu. Devreler korumasızdı vs. vs.
Yeni versiyonda bu problemler ortadan kaldırıldı bulabilirseniz bu yeni versiyonu edinin. Ben bu yeni kartı kullanıyorum.
Full, 1/2, 1/8, 1/16 mikrostep kontrol edilebiliyor, limit swich emergency stop ve spindle kontrolü üzerinden sağlanabiliyor. Optik izolasyon sayesinde herhangi bir voltaj değişikliğinde bilgisayara zarar gelmesini engelliyor Ve en önemli özelliği kullandığı bir sistem sayesinde motorlar çalışmazken yada düşük güçte çalışırken motora giden akımı azaltıp motorun fazla ısınmasını engelliyor. (Yukarıdaki tablodaki Durum)
Bir diğer alternatif , kontrol kartı + sürücü devresi ikilisi. yukarıda bahsettiğim tümleşik sistem 3.0 Amper motorlara kadar güc sağlayabiliyor eğer 3.0 amperin üzerinde bir motora ihtiyacınız varsa eksen kontrol kartı ve stepper motor sürücülerini ayrı ayrı almalısınız.
Doğruyu söylemek gerekirse ikinci alternatif 3.0 amperi geçmeyen bir motorunuz olsa bile daha sağlıklı bir yöntem ama ne yazık ki duygusal nedenler bazen seçimlere etki edebiliyor.
Eksen Kontrol kartı: Motor Sürcüsü: Her eksen için 1 adet bu srücüden gerekli.
Yurt dışında da tümleşik üniteleri kullananların sayısı hiç azımsanacak oranda değil. Ama madem iyisi hangisi onu yazıyoruz bunu da belirmeden geçmeyeyim dedim.
Buraya kadar piyasada bulunan hazır malzemeleri anlattım. Parayı verip alıyorsunuz. Yarın Montaj konusunu anlatacağım. çok fazla hata yapılan ve sistemin genel performansını herşeyden çok etkileyen en önemli noktalardan bence ilki.
Yaramaz olur mu, lütfen devam edin.
Özellikle kısıtlı imkanlarla ortaya makine çıkarmak isteyen amatörler (benim gibi) için güzel bir kaynak oluyor.
Pratik ipuçları, karşılaştığınız ve çözdüğünüz problemleri de yazının sonuna eklerseniz memnun olurum...
Aslında yazının içlerine yer yer onları gizlemeye çalıştım, avantajlar ve dezavantajlar kısımları bunun için esasen. Yarınki montaj bölümünde daha fazla olacak ipuçları.