CNC Router Yapımı - Fotoğraf Video ve Açıklamalı anlatım.

[prontobasso]

Selam, Arkadaşlar özel mesaj yoluyla birçok soru geliyor elimden geldiğince cevaplamaya çalışıyorum. Ama soruları buradan sorarsanız, belki hem soru hem de cevabı başkalarının da işine yarayabilir karşılıklı fikir alışverişi şeklinde devam eder konu. Benim bilmediğim yada yanlış-eksik cevapladığım şeyleri daha bilgili hocalarım cevaplandırır. Anlatım bittikten sonra ilk mesajı editleyip içindekiler bölüm koyacağım. her konu başlığının ayrı linki olacak bu nedenle konu dağılmamış olacak.

Şimdi montaja kaldığımız yerden devam ediyorum.

Sıradaki parça köprünün ayakları, buradaki dikkat edilecek unsur ise bu bölümün esneme payı. Diğer parçalara oranla en desteksiz ve çıplak alan burası, yanal binen kuvvetlerde, şekilde A ile işaretlenmiş yerlere binen kuvveti X eksenimiz 2 kat HDF'den yapıldığı ve toplam 12 civata ve silindir somun yöntemiyle köprülere bağlandığı için abzorbe ediyor ama B ile işaretlenmiş yerler yanal kuvvetlere karşı korumasız kalıyor.

Bu problemin üstesinden gelmemizin yollarından bir tanesi bu parçaları alüminyum L yada T profillerle boydan boya desteklemek. Tam X ekseniyle kesiştiği yere 6 civatayla uygulanan destek yatay kuvvetler sonucunda parçanın esnemesini azaltıyor.

İkinci destek ise köprü alt taşıyıcısıyla birleşen yerlerin hem silindir somun hem L profil ayak kullanılarak desteklenmesi. 2 sol 2 sağ tarafta.

Bunlar yapılmadığı taktirde X ekseninin hareketleri esnasında ve yanal binen kuvvetlerde buparçaların esnemesi daha fazla olacak bu da işlediğiniz malzemeye yansıyacaktır.

 

[prontobasso]

Gelelim tablamıza; tabla için 2 kat 18mm mdf üzerine 1 kat 12mm mdf kullandım yani tablanın toplam kalınlığı 48mm neden: birincisi işleyeceğimiz parçanın konacağı yüzey burası ikincisi en uzun parça bu ve elastikiyeti daha yüksek üçüncüsü x ve z eksenlerinizi taşıyan miller bu parçanın üzerine sabitlenmiş. Dolayısıyla bu parçamız esnemeye çok müsait bu esnemeyi azaltmak için ancak 5 cm kalınlığın yeterli olacağını düşündüm

ayrıca üstte duran 12mm mdf değiştirilebilir şekilde tasarlandı ve kolay malzeme montajı için üzerine m6 cıvata sabitlenebilecek 28 adet 10cm aralıklı zamak dübel yerleştirildi. Yanlışlıkla takımın bu parçayı zedelemesi durumunda dübeller sökülüp yeni bir tablaya yerleştirilebilir. Fotoğrafta görünen tırtıklı malzeme 1mm polistren (antişok) levha. tablanın daha uzun ömürlü olması için yerleştirdim.

 

[prontobasso]

tüm parçalarımız montajlandı sistemin tüm parçaları kontrol edildi gerekli ayarlamalar yapıldı sıra geldi sökmeye. Neden ?

HDF, laminant parkelerde kullanılan ve MDFye oranla daha dayanıklı bir malzeme olsa dahi yine de hava koşullarına ve neme karşı görece hassas bir madde, en nihayetinde ahşap bazlı bir mamül. Dolayısıyla bunun bir şekilde korunması gerekiyor.

Boyamak buna bir çözüm olabilir ama bu maddeler yapıları gereği üzerlerine değen her sıvıyı içlerine sünger gibi çekerler. Ya yüksek viskoziteli epoxy karışımlı macun kıvamında bu iş için özel tasarlanmış uygulandığında boyamak yerine kaplama şekline gelen bir materyal kullanmalısınız ya da kullandığınız boyanın ahşabı kabartmasına seyirci kalmalı. Bu kabarmayı siz farkedemeyebilirsiniz ama zamanla ahşap içten içe kabarır.
MDF Termomekanik olarak odun veya diğer lignoselüozik hammaddelerden elde edilen liflerin, sentetik yapıştırıcı ilavesiyle belirli bir rutubet derecesine kadar kurutulduktan sonra oluşturulan levha taslağının sıcaklık ve basınç altında preslenmesiyle elde edilen bir üründür (TEŞEKKÜRLER Wikipedia) bu sentetik yapıştırıcı madde, kullandığınız boyadaki kimyasallar tarafından çözülür bu da malzemenin yapısını ve sertliğini bozar. Bunu kesinlikle istemiyoruz. Boyayacağınız şey mobilya olsaydı bu çözünme çok fazla problem yatarmazdı ama burada makine yapmaya çalışıyoruz o yüzden maddenin bütünlüğünün az bile olsa bozulması kabul edilemez.

E n'apıcaz o zaman. Dış etkenlere dayanıklı PVC dış mekan folyosuyla kaplayacağız.

Cihazın tümüne yaklaşık 2.5 metrekare folyo harcandı. Dış etkenlere Tam koruma sağlamak için bağlantı yerlerine ve cihazın tüm köşelerine 2mm kalınlığında plastik L profil döşendi.Toplamda 11 metre profil harcadım. Bu profillerin amacı hem daha sıkı bir hava
koruması sağlamak hem de cihaza çarpacak ve zamanla folyoyu zedeleyecek irili ufaklı parçaları engellemek.

Ayrıca folyo kaplama parlak beyaz lake görünümüyle bence şık durdu, sizce ?

 

[prontobasso]

Sıradaki bölüm Kontrol kutusu, tüm elektronik aksamın içine yerleştirildiği yer. Bunu bugün anlatmaya çalışacağım ama açıkçası yoruldum, fotoğraf çek, düzenle etiketle internete yükle biraz zaman alıyor. Biraz mola.

Görüşmek üzere.

 

[prontobasso]

Kontrol kutusu önemli parçalardan bir tanesi elektrik tesisatımız bu kutunun içinden geçiyor. Yanmaz ya da alevlenmeye dayanıklı bir malzemeden yapılması gerekiyor. Isınmaya karşı havalandırma delikleri tercihen fan bulundurmalı. Elektrik kutuları için en uygun malzeme her zaman düzgün boyanmış metaldir. Bu nedenle metalden yaptım.
Üzerine ışıklı bir ana şalter, bir spindle kontrolü, bir aksesuar kontrolü, bir de emergency stop yerleştirdim.

Spindle kontrol şalteri, tezgahın altına saklanmış bir topraklı prize gidiyor dolayısıyla spindle üzerindeki düğmeye dokunmadan spindle’ı çalıştırabiliyorsunuz.

Arka kısmında Paralel ve manual port çıkışları ve güç girişi öntarafında ise motor bağlantı jackları bulunuyor.

Motor bağlantılarını görüldüğü gibi XLR jacklar kullanarak yaptımki istenildiğinde rahatça sökülebilsin diye. Aynı bağlantıdanTezgahın üstünde de var.

 

[prontobasso]

Kolay anlaşılabilmesi ve kafa karışıklığına neden olmasın diye tüm bağlantılar ve düğmeler hem kontrol panelinde hem tezgah üzerinde stickerlar ile açıklandı.

Estetik durması açısından kabloları mümkün olduğunca saklamaya çalıştım makinaya önden baktığınız zaman çok fazla ordan burdan sarkan kablo görmüyorsunuz herşey arkalarda olup bitiyor.

Motor kablolarını korumak için ise Fotoğrafya görünen kablo kanallarını kullandım. Bunlar hem ucuz hem de esnekler. Bunun için satılan tank paleti şeklinde kablo taşıyıcılar var onlar da kullanılabilir.

Benim için cihazın işlevselliğinin yanında estetik de çok önemliydi yapım aşamasında. Düzgün çalışıp kötü gözüken bir makine yapmak istemedim ve buna olabildiğince dikkat ederek yapmaya çalıştım.

Kontrol kutusu ve kablolamada bu şekildeydi. yarın spindle konusunu açıklayacağım, tüm makinaya genel bir bakış yapıp anlatımı sonlandırmayı planlıyorum.

Bu günlük bu kadar

 

[prontobasso]

Son olarak gelelim olayın Spindle kısmına. Öncelikle söylemeliyim ki bu işin tam olması için gereken şey gerçekten bu iş için tasarlanmış kendine özel invertörü olan (VFD Veriable Frequency Drive(değişken frekans sürücüsü)) bir spindle. Ama bunlar pahalı be kardeşim.

Bu nedendendir ki hobby CNC yapımında yurt dışında da bunları kullananların sayısı az.

Peki ne kullanıyorlar, Freze makinaları kullanıyorlar. Yalnız şuna dikkat etmek lazım, kalıpçı taşlama ve freze makinaları arasında farklar var. Data sheetlerini inceleyiniz, forumları okuyunuz, bir bilene danışınız. Ucuz diye gidip taşlama almayınız yatay güçlere dayanımları çok azdır, anlık yatay güçlere dirençlilerdir sürekli yatay kuvvetlere dayanamazlar, çok daha fazla boşluklu çalışırlar. Her ikisi de döner evet ama frezeler frezeleme için yani yatay kesim için tasarlanmış makinalardır taşlamalar ise zımparalama için tasarlanır o yüzden kullanılan rulmanlar frezelerdeki kadar boşluksuz değildir çünkü gerek yoktur. Bu makinalarda en önemli parça kullanılan rulmandır ve fiyatı en çok etkileyen budur. Spindle larda kullanılan kaliteli bir NSK rulman'ın fiyatı 380 dolar. 4cm çapında tek bir rulman. bu yüzden 1600 euro fiyatlı 1.5kW lık spindle lar var. Frezelerle kalıpçı taşlamalar arasında çok fiyat farkı yok 80-100 lirayı buradan kesmeyin.
Freze makinalarının CNC camiasında en çok kullanılanları Porter Cable 690LR, Hitachi M12VC ve Bosch PR20EVSK (Colt). Bu 3 marka arasında Bosch kullanım yoğunluğu bakımından birkaç tık önde. Hatta öyleki artık firmalar bu model için CNC bağlantı aparatları yapar hale geldiler son zamanda. Binlerce kullanıcı hiç sorunsuz yıllardır metal kesimine kadar kullanıyor.

 

[prontobasso]

Ben ne yaptım bunu kullanmadım.
Öncelikle Türkiyede araştırdım bulamadım. Sirkeciyi, Bayrampaşayı, Perşembe Pazarını gezdim dolaştım yok. Çok benzeyen (dış görünüş olarak) başka bir model gösteriyor herkes ama onda da hız kontrol yok. Dimmer kullanarak hız ayarlanabilir evet ama elektrikçiden alınmış dimmerla tork düşermi acaba diye cesaret edemedim. Bu olmayınca inceledim araştırdım okudum datasheetleri kurcaladım sonra baktım Makita RT0700C yi keşfettim. Bundan da herkes oldukça memnun ve farkettim ki genel kanı CNC kullanımına Boschdan daha uygun olduğu.

Neden; Alt rulmanları Bosch’unkinden daha büyük (17 x 35 x10) vs (15x32x9), ve maximum free play değeri (yani rulmandaki boşluğu) bosch dan daha düşük. motor gücü 0.25 beygir daha fazla, 1.25 hp. (0.93kw) rulmanlar direk alüminyum ana gövdeye sabitlenmiş, elektronik devir sabitleme kontrolü var; bu kontrol cihazın yük altında bile sahip olduğu devri korumasını sağlıyor dolayısıyla siz düşük devirde bile çalıştırsanız makina zorlandıkça yavaşlamıyor. Bu bence çok önemli bi nokta.
Keseceğiniz malzeme için 17.000 devire ihtiyacınız olduğunu hesabettiniz, kesime başladınız ama takım malzemeye değer değmez yavaşladı oldu size 13.000 devir. oldu mu? olmadı.
Makina kesim yaparken çıkan sese dikkat edin eğer talaş kaldırırken makinanın sesi değişiyorsa elektronik devir kontrolü yoktur demektir.

Bunların haricinde tamamı alüminyum gövdeye sahip olması, japon malı olması, alt devrinin bu cihazlarda pek rastlanmayan ama CNC kullanımında çok işe yarayacak 10.000 devir gibi düşük bir devire kadar inebilmesi (üst devir 30.000rpm). Kolay takım değiştirmek için değiştirme kilidinin bulunması. Kendi tutucusu sayesinde hassas yükseklik ayarının üzrindeki vida yardımıyla kolaylıkla yapılabilmesi ve tutucusunun üzerine bağlanabilen elektrik süpürgesi bağlantisinin olması gibi değişik nedenler bu cihazı seçmemi sağladı denebilir.

 

[prontobasso]

Sonuç olarak makine 2 ay gibi bir sürede toparlandı ayarları yapıldı ve son şeklini aldı.

Tabla boyutu 500mmx 850mm. Y eksenini boydan boya 4.8 saniye gibi bir sürede gidebiliyor. 11.000mm/dk hıza kadar çıkabiliyor tabii bu hızda bu iş motoruyla ancak strafor fotoblok dekota gibi hafif malzemeler kesilir herhalde. 11.000mm/ dakika hızında ahşap yada MDF gibi sert malzeme kesmeniz için 5-6 kw belki daha fazla güçlerde bir spindle’a ve komple çelik tercihen döküm bir konstrüksiyona ihtiyacınız var. bu boyutlar hobby cnc den çıkıyor ve şimdilik benim bilgimi aşıyor yorum yapamayacağım.

Bu hız nerede işinize yarar takım iş üzerinden kalkıp yana kayıp işe devam edeceği ana kadar geçen bekleme süresini azaltır. Uzun bir işte bu anların toplamı dakikaları bulabilir. Hafif malzemeyle yada ince pasolarla çalışıyorsanız, engraving fln yaparken hızın avantajlarını kullanabilirsiniz.

İşleme hızı, devir, spindle gücü, takım cinsi, paso derinliği, lubrikasyon ve soğutma konusu ise apayrı bir konu bu 7 bileşeni doğru armoniyle kullanmak için 16 ay süren kurslar var.

 

[prontobasso]

Evet arkadaşlar bu dizinin son mesajı buydu. Başta da söylediğim gibi anlatmaya çalıştığım şeyler benim kendi tecrübelerimdir ve uslup kimi yerlerde oraya kaysa da, bu en iyi böyle olur başka da olmaz şeklinde bir iddiam yoktur.
Bu bir yapım kılavuzu değildir, bu nedenle detaylı çizimler, montaj şemaları, hesap formülleri ve malzeme listeleri içermemektedir.
Sadece bir CNC Router yaparken nerelere dikkat edilmesi gerektiğini açıklamaya çalışan ve genel hatlarıyla bir CNC Router’ı bir araya getirmekte kullanılan malzeme alternatiflerini ve bunların kullanım şeklini -benim penceremden- kısaca özetleyen ve potansiyel amatör CNC kullanıcısının kafasında bir resim oluşturmayı amaçlayan, hayli eksik bir yazı dizisi niteliğindedir.

Çok daha iyi sistemler tabii ki vardır ve bundan sonra da olacaktır. Bu en nihayetinde evde kendi imkanlarımla kimseden fiziksel yardım almadan en komplike alet olarak bir Dremel, bir matkap, kumpas ve hesap makinası kullanarak yaptığım bir ev projesidir ve tabii ki kusursuz olması söz konusu değildir.

Yurt dışındaki forumlarda buna benzer yapım hikayeleri ve yol gösterici konular çokça mevcut. Amerika ve Avrupa’da binlerce hobi tutkununun evinde garajında atölyesinde bir CNC tezgahı yer alıyor. Bu kadar yaygınlaşmasını sağlayan şey ise yapılan paylaşımlar ve fikir alışverişleri, sadece bu konu üzerine inşa edilmiş internet siteleri.
Bizim ülkemizde ise bu tip konular genelde sır gibi saklanıyor. Bu başlık umarım, amatör hobi CNC konusunda, ne yazık ki varolan Türkçe kaynak eksikliğini bir nebze de olsa doldurabilmiştir.

Okuduğunuz ve yaptığınız yorumlar için teşekkürler.

Herkese iyi çalışmalar

Mert