dizel motorun çalışma prensibi

[mehmetybu]

merhaba ,dizel motorun çalışma prensibini anlatabilirseniz biraz detaylı olursa sevinirim

 

[binbaşı]

Dizel motorlar sabit basınç altında ve benzinli motorlardan yanma şekli daha farklı olarak taze dolgu (Benzin + hava karışımı) yerine sadece hava filtresinden çekilen temiz havayı alıp benzinlide 1/10 - 1/ 14'a kadar olan sıkıştırma oranından daha yüksek oranlarda 1/18 - 1/22 'lere kadar sıkıştırarak, silindir içine yakıt pompasından püskürtülen motorinin tutuşabilme sıcaklığına kadar, silindirlere alınan bu havayı ısıtmış olurlar. Çok soğuk havalarda bu işlem ilk çalıştırma kolaylığı açısından bir ısıtma bujisi takviyesiyle yapılabilir.

Silindirde motorinin tutuşma sıcaklığına kadar ısınan hava içerisine yakıt pompasından enjektörlere kadar gelen ve içinde hava bulunmayan motorin yakıtı bu enjektörlerden atomize olmuş olarak püskürtülünce kandiliüğinden alev alıp patlama (Yanma) oluşturur. Emme - sıkıştırma - yanma (iş) - egzoz (Dışa atılma) zamanı olarak 4 zamanlı dizel motorlar olabildiği gibi ayni 2 zamanlı benzinlilerde olduğu gibi 2 zamanlı dizel motorları (Genellikle hava soğutmalı) olarak vardır. Bunlarda çevrim 720 dercede değil 360 dercede gerçekleşir ve 4 zaman 2 zamana sıkışmış (İç içe geçmiş olarak) olarak ayni benzinli 2 zamanlı motosiklet motorlarında olduğu gibidir. Bunların soğutulması "blower" denilen birimle özel bir hava üfleme kanalından, motor silindir kanatçıklarının üzerini yalayıp geçen ve sürekli üflenip gelen bu hava akışı ile gerçekleşir. Hava soğutmalılarda ayrıca radyatöre gerek kalmaz. Ancak 4 zamanlı dizel motorlarda sıradan benzinlilerdeki gibi radyatör, soğutma fanı, soğutmada radyatör borularında cebri (devri-daim pompası veya su pompasıyla) sirküle eden ve ayrıca aşırı soğukta donmayan sıvısı (Antifriz) , termostat, vb. soğutma sistemi parçaları ayni şekliyle ve değişmeden yine bulunur.

Dizel motorlarında 3 zaman olan yanma zamanında yanma şekli diazel çevriminde her zaman sabit basınçta olur, benzinli motorlarda (Ottto çevrim,i denilen bu çevrimde ise) yanma sabit hacimdedir. Motor verimi bu nedenle benzinlilerde % 27- 29 dizellerde ise % 38- 40 civarında olmaktadır.

Önemli not: Dizel motorlarında ateşleme sistemi, kabloları, distribütörü ve bujileri hiç bulunmaz , ama motorin denilen yakıtın enjektörlere dağıtımı için yakıt distribütörü bu enjektörlerden önce mutlaka bulunur. Bir de sadece aşırı soğuk havalarda takviye amaçlı ni-krom rezistans telli bir ısıtma bujisi bulunur. Yanma işlemi sıkışmış hava içinde kendi kendine gerçekleşmiş olur. Benzinli motorlarda ise ateşleme sistemi buji kabloları distribütör ve bujilerle mutlaka olur, bu yanma işlemi kendiliğinden oluşmaz.

Motoru durdurma (stop) işlemi benzinlilerde ateşleme sisteminin besleme elektriğinin kesilmesiyle (Kontak anahtarının kapatılmasıyla) dizellerde ise motora giden motorinin bir jikle koluyla çekilmesiyle olur. Devrin çok yukarı ve çok yüksek değerlere kendiliğinden tırmanıp çıkmasını önlemek için de merkezkaç sistemle çalışan bir devir sabitleme sistemi veya devir stabilizasyon regülatörü mutlaka bulunur. Yoksa bu devir çok yukarılara tırmanıp çıkarak motor kendiliğinden dizginlenemeyen bu aşırı devir artışlarıyla kolayca abandone (Aşırı rezonansa gelip tamamen dağılması) olabilir. Kolay gelsin. Başarılar.

 

[mmetin]

Motoru stop etmek içinde ya hava manifoldundan gelen havayı yada mazotu kesmeniz gerekir.Zira diesel motor çalışmaya başladıktan sonra elektriğe ihtiyaç duymaz.

 

[binbaşı]

Dizel motorlarında; ayni silindir hacminden daha fazla güç elde edebilmek için egzoz gazlarının çıkış enerjisni kullanan ek bir sistem ilave edilmiştir. Bu sistemin adı türbo şarj (Süper şarj) sistemidir. Ayni sistem günümüzde OTTO (benzin) motorları çevrimine de kolaylıkla uyarlanabilmiştir.Bu sistem prensipte; Milleri ortak olan 2 adet türbini veya bir türbinle bir kompresörü ayrı ayrı içerir.

1. türbin egzoz manifoldundan çıkan gazların kinetik enerjisiyle dönerken ayni akuple mili üzerinden 2 . türbini veya kompresör olarak çalışacak olan 2. kısmı çevirir. Oluşan bu kompresyonla hava filtresinden çekilen temiz hava sıkışıp silindirlere daha büyük hacimde girmiş olur. Yani bir enerji ekonomisiyle kendi iç çevriminden atık enerji türbo şarj sistemiyle yakalanıp sağlanarak bu mevcut motor gücüne ekstra bir güç çıktısı daha ilave edilmiş olur. Ayni gücü elde edebilmek için daha büyük silindir hacimli benzin veya dizel motoruna oysa direk olarak da ihtiyaç vardır, yani bu oluşan ayni gücü elde edebilmek için. Benzinli motorlarda da mantık ayni şekliyle işler ve daha düşük silindir hacimli benzin motorlarından bu yolla çok daha artırılmış olan büyük güçleri kolayca almak mümkün olur.

Dizel ve benzin motorunun çalışma prensibini çok iyi kavrayıp bunları anladıktan sonra türbo-şarj sistemini, motorla bütünleşik veya birleştirilerek yapılabilen bu sistemi de bu bilgilerinize ilave edebilmeyi çok uygun gördüm. Kolay gelsin. Başarılar.