Elektrik Soru Deryası

CVP 1.1
Transgormatör ,generatör gibi güç kaynakları alıcıların karakteristik özelliklerine göre verimleri değişen devre elemanlarıdır.Reaktif güç tüketimi fazla olan yüklerin miktarı güç kaynağının verimini etkiler dolayısı ile görünür güç değeri baz alınır.Motorlar gibi alıcıların ise reaktif güç tüketimleri bellidir ve bu sebeple aktif güçle ifade edilir.

CVP 1.2
Asenkron motorlarda yüklenme durumu ,gerilim değeri (düşük yada aşırı) ,hat akımı ve hatların cosØ değeri gibi elektriksel etkiler ve mekanik zorlanmalar ,sürtünme ,yataklar ve yağ durumu gibi mekanik etkiler motor verimini dolayısı ile gücünü etkiler.Bu sebeple sabittir diyemeyiz.

CVP 9.9
1-Doğrudan topraklama;

Aşırı gerilimleri sınırlama yönünden en uygun bir topraklama metodudur. Seçici bir koruma sağlanır ve uygulamada zorluk arz etmez. Bununla birlikte; büyük arıza akımları oluşur. Teçhizata zarar verir. Arızanın devamı süresince, insan hayatı için tehlikelidir. Bu nedenle yüksek gerilimli şebekelerde kullanılmaz.

2-Reaktör üzerinden topraklama;

Reaktör üzerinden iki çeşit topraklama dizayn edilir:
a)Peterson bobini ile topraklama: Bazen yüksek gerilimli şebekelerde uygulanır. Endüstriyel tesislerde ise nadiren tesis edilir. Toprak koruma röleleri, rezidüel akıma karşı hassastır ve seçiciliği sağlamak için kullanılmalıdır.

b)Akım sınırlayıcı reaktanas;
Yapılan araştırmalarda, reaktans üzerinden yapılan topraklamaların, tehlikeli boyutlarda geçici aşırı gerilimlere neden olabileceği neticesine varılmıştır.
Bunun için küçük değerli empedans kullanılabilir.

c)Omik direnç üzerinden yapılması, çok uygulanan faydalı bir metottur. Reaktör veya direnç arasında bir seçim yapmak; şebekenin gerilim seviyesi, yapısı ve yüklerin özelliği gibi faktörlere bağlıdır. Birincisi, aşırı gerilim sorununa uygun bir maksimum empedans tespit etmek, ikincisi ise, alıcı yükleri ve şebekenin uygunluğunu araştırmak gerekir.

Şimdilik bu kadar yeter......

CVP 561.
Sistem üzerinde dengesiz çok fazlı büyüklükleri simetrili bileşenlere bölme metotlan ve bilhassa StokvisFortescue metodu ile devamlı ve yavaş transituar rejimlerde dengesiz çalışmaların etütdü de yapılabilir.Fourier serisine açınımlar metodu vasıtasiyle sinüsoidal olmayan rejimlere ait problemlerde çözülebilmektedir.

CVP 37. 37.
BUHOLZ KORUMA

Tanım: Güç trafolarında tesis edilen en önemli, en süratli ve basit bir mekanik elemanıdır. Trafoların koruma dizaynının da çok eski tarihi vardır. Basit ve emniyetli olması nedeniyle güç farkı gözetmeksizin bütün yağlı tip trafolarda kullanılır.

Yapısı: Buholz elemanı yağ kazanı ile genleşme kabı arasına monte edilir. Bu montaj sırasında ek yönünü kaba doğru olmasına dikkat edilmelidir. İçinde iki takım kontak bulunur. Normal şartlarda trafo tankı ve Buholz elemanı tamamen yağla doldurulur. Normal işletme şartlarında Buholz rölesi içindeki alt ve üst kontaklar açıktır. Üst kontak kapağında alarm, alt kontak kapağında ise açma yaptırılacak şekilde elektriki bağlantılar yapılır.

Arızalarda çalışması: Buholz rölesinin çalışmasını şöyle sıralayabiliriz.

a) Trafonun içinde lokal bir arıza başlaması veya trafoya iyi vakum tatbik edilmemesi neticesinde doldurulan yağın içinde biriken hava kabarcıklarının zamanla ısınma tesiri ile Buholz rölesinin üst kısmında birikip yağı aşağı doğru itmesi, üstteki kontakların kapanmasına sebep olur ve trafoda Buholz alarm sinyali alınır. Böyle bir durumda biriken gaz, bir balona alınıp yanıcı olup olmadığına bakılır ve ona göre değerlendirilir.
b) Gerilim altında çalışan bir trafonun sargıları arasında veya sargılarla kazanı arasında bir kısa devre olduğunda meydana gelen ark trafo yağında gaz üretir ve yağdaki ani genleşme,trafo içindeki genleşme kabına doğru hızlı bir akış sağlar ve Buholz ünitesinde alt kontakların kapanmasını sağlayarak kesiciyi açtırır, trafoyu servis dışı bırakır.
c) Buholz ünitesi ve bunun trafo ile genleşme kabına bağlayan boru gelişi güzel bir şekilde seçilemez. Literatürde buna ait misaller vardır. Kullanılacak borunun çapı yatayla yaptığı açı, trafo dizaynı ile ilgilidir. Eğer alt kontaklar belli bir basıncın altında kapanıyorsa ve eğer trafo cebri soğutmalı ise yağ pompalarının devreye girip çıkması anındaki darbelerde meydana gelen geçici yağ sirkülasyon değişimleri Buholz kontaklarının kapanmasına sebep olabilir. Mesela MVA’ nın üstündeki trafolar için boru çapı en az 7.5cm, yağ akış hızı da ortalama olarak 110cm/sn değerinde Buholz kontağı kapanacak şekilde trafo dizayn edilmiş olmalıdır.
d) Çok soğuk havalarda yağın büzülmesi ile de Buholz içindeki kontaklar kapanabilir.

Kademe Buholzu

Yük altında gerilim kademesi değiştirilebilen güç trafolarında kademe kontakları arasınsa meydana gelecek arızalarda bu tertibi korumak için kullanılır. Genel olarak açma verdirecek şekilde bağlantı yapılır. Ayrı bir ünitededir. Çalışma prensibi trafo buholzunda anlatıldığı gibidir.

10.2. ANİ GAZ BASINÇ RÖLESİ

Genleşme kabı olmayan trafolarda kullanılır. Prensip olarak buholz rölesinin fonksiyonunu yapar. Şekil-2’ de gösterildiği gibi trafo kazanının altına monte edilen bir yastıkta kazandaki yağ mevcuttur. Delik vasıtasıyla her iki bölmedeki yağ basınçları normal şartlarda eşit olduğundan kontak açıktır. Kazan içindeki arızadan hasıl olacak arkın yarattığı ani basınç değişimi diyaframı patlatacak değere ulaştığı anda kontaklar kapanıp kesici açtırılır. Buna benzer bir diyafram (şekilde gösterilmedi) kazanın üst kısmına konur. Yavaş gaz toplamalarında yukarıdaki tapa açılır ve yine kontak sistemi kapatılıp alarm verdirilir.

BUŞİNG BUHOLZU

Sistemimizde bulunan 380kV büyük güçlü trafolarda kullanılmaktadır. 380kV buşinglerin yağı ve genleşme kabı trafonunkinden tamamen ayrıdır. Buholz ünitesi bu kapla buşingleri bağlayan müşterek boruya bağlanmıştır. Çalışma prensibi trafodaki gibidir. Açma ve alarm verdirilir.

CVP 17. 17.
Asenkron makinaların başında yer alan a harfi senkron olmayan anlamında kullanılır.Bunun sebebi asenkron makinalarla senkron makinalar arasındaki en büyük farkı oluşturan etken yani kaymadır (s).
Asenkron makineleri senkron makinelerden ayran en büyük özellik, dönme hızının sabit olmayışıdır. Bu hız motor olarak çalışmada senkron hızdan küçüktür. Makinenin asenkron olusu bu özelliğinden ileri gelmektedir. Asenkron motorlar genel olarak stator ve rotor olmak üzere iki kısımdan yapılmışlardır. Stator, asenkron motorun duran kısmıdır. Rotor ise donen kısmıdır. Asenkron motorun rotoru, kısa devreli rotor (sincap kafesli rotor) ve sargılı rotor (bilezikli rotor) olmak üzere iki çeşittir. Asenkron motor, rotorun yapım biçimine göre bilezikli ve kafesli asenkron motor olarak tanımlanır.

CVP 34.34.
Yar altı kablo kanallarında baklonun tamamı ince kum içinde kalacak şekilde döşenir.Bunun en büyük sebebi kumun yumuşak oluşu ve hareket kabiliyeti vermesi sebebi ile kablonun çizilme vb. sebeplerle dış kılıfının zarar görmesini önlemek ,diğer bir sebebi de su ve nem tutma özelliği çok az olduğundan suyun alta doğru süzülmesini sağlaması ve nem oranını düşük tutmasıdır.

CVP 36. 36.
Kısa devre hesaplarında kullanılan başlıca varsayımlar

a-Kısa devre hesapları yapılırken kısa devrenin meydana gelemesine tesir eden kaynaklar önem arz eder.
1-Enterkonnekte şebeke
2-Senkron Makinalar (Jenratör ,Motor ,senkron kapasitör)
3-Asenkron Makinalar
b-Maksimum ve minimum kısa devre akımlarını bulmak için c faktörü kullanılır c=1,1 maksimum kısa devre akımı hesaplanırken ,c=0,95 minimum kısa devre akımı hesaplanırken kullanılır.
c-Hattın gerilim kademesine dikkat edilir.Hat yüksek gerimimli bir sistemse omik dirençler ihmal edilir ,reaktanslar dikkate alınarak kısa devre hesapları yapılır.
d-Kısa devre tipi önem arz eder.
Üç faz kısa devre,faz faz kısa devre ,faz toprak kısa devre ,iki faz toprak kısa devre vb.
e-kullanılan devre elemanlarının empedans hesaplarında bazı kabuller ve ihmaller yapılır.
f-kısa devre yerine göre jeneratör yakın yada uzak kısa devre hesaplarında farklılıklar olur.

CVP 40. 40
Silikajeller nem tutusu olarak trafolarda kullanılırlar ve yağın nemlenmesini önlerler.Silikajellerin nem durumuna göre belirli bir ömürleri vardır.Mavi olan silikajel nem oranı arttıkça pembeleşir.Pembeleştikten sonra artık görevini yapamıyor anlamına gelir ve değiştirilir.

CVP 84. 84.
Ark boynuzları aşırı gerilimlere karşı koruma amaçlı bir devre elemanıdır.izolasyon sevyesi düşük yapay bir devre oluşturulması prensinine göre yapılmışlardır.iki madeni çubuk arasında hava bulunur ve meydana gelen aşırı gerilimlerin bu iki madeni uç arasındaki havada meydana gelen atlama ile ilk boşalmanın oluşması başlar ve devre izolasyonu korunmuş olur.

Sonra devam ederiz...

sayın rakani bazı soruların cevaplarını bildiğim halde cevaplama girişiminde dahi bulunamazdım. Sizi tebrik ederim. Bu dünya için +pop öbür dünya için de Allah razı olsun. (bence daha önemli +++ )
teknikadam41 üstadım orjinal metni buldum word belgesi aşağıdan indirilebilir saygılar

CVP 29.29
Bir manyetik alan içerisinde bulunan dairesel bir iletkenin döndürülmesi ile iletken üzerinde bir emk oluşur yada tam tersi durumda manyetik alan içerisinde bulunan iletkene enerji verilmesi durumunda dairesel bir hareket oluşur.İlk durum generatörlerin ikinci durum ise motorların temel çalışma prensiplerini oluşturur.Bu yasaya faradayın indüksiyon yasası denir.

CEVAP 1.1* Elektrik motorlarının etiketinde belirtilen güçler mekanik güç yani mil gücüdür çoğu zamanda HP(Horse power) Beygir gücü olarak verilir. 1HP=0,736W 'dır. Bu yüzden motor etiketindeki güçler kw olarak verilir. Trafo gücü elektriksel güçtür Görünür Güç olarak verilir S görünür güçün P aktif ve Q reaktif güç bileşenleri vardır.

CEVAP 17.17* Endüksiyon motorları asenkron motorlar olarak anılır. Stator döner manyetik alan hızıyla rotor hızı arasında fark vardır bu farka elektrikte s kayma denir* s= (ns-nr)/ns* [ns=stator döner manyetik alan hızı nr=rotor hızı ]* senkron kelimesi önündeki a harfi olumsuzluk eki olup kaymadan dolayı senkron olmayan manasına gelir.

CEVAP 60.60 Değişmez. formülü yukarıda verdim.

CEVAP 96.96

selim ay hocam efsane olduğunu yine gösteriyor bu sorularıyla.kendisinin lakabı hazreti selim ay'dır okulda.bilgili olduğu kadar insanlığı,öğrencilerine olan iyi yaklaşımıyla da gönüllerde taht kurmuştur.selim hoca verdiyse sorular kesinlikle işe yarayacaktır

öncelikle soruları bizimle paylaşstığı için edremit arkadaşımıza teşekkür ederim usta cok saol gercekten cok yararlı olacak.ayrıca rakani sanada teşekkürler abi şunların tümüne cevap bulsakta bize yani yeni başlayanlara cok daha yararlı olsa.hepinize teşekkürler

c.106
yüksek gerilim hatlarında 1 fazlı sistemler kullanılmaz bundan dolayı nötr iletkenine gerek yoktur. Alçak gerilim hatlarında ise 1 fazlı sistemler kullanıldığından nötr iletkenine gerek vardır.Yanlışım varsa söyleyin

elektronik67 ' Alıntı:

c.106
yüksek gerilim hatlarında 1 fazlı sistemler kullanılmaz bundan dolayı nötr iletkenine gerek yoktur. Alçak gerilim hatlarında ise 1 fazlı sistemler kullanıldığından nötr iletkenine gerek vardır.Yanlışım varsa söyleyin

Genişletmek için tıkla ...

Şu şekilde daha doğru olur; Genellikle Tarafoların yüksek gerilim tarafları üçgen bağlıdır üçgen bağlantıda nötr olmaz. Alçak gerilim tarafları yıldız bağlıdır, yıldız noktası nötr olarak kullanılır.

selim ay gerçekten aşmış bir insandır.Hem Elektrik konusunda neredeyse her sorunuzu cevaplayabilecek seviyededir hem de insan olarak da çok kıymetlidir.Hocamız sınavlardan önce bize çukulata bile dağıtır sagolsun

sorular konusuna gelince de herkes bildiği şeyleri yazarsa gerçekten cok güzel olurdu.Aşırı faydalı bir kaynak olurdu.