Selamun Aleyküm
Hoş geldin Sayın ÜmitKazan
Hem zihni bu konularda arşiv gibi olan insanların doğru yönlendirme yapabilmelerine ortam hazırlamak hem de inceleyenlerin sistemin özelliklerini anlamasını sağlamak için; sistemin ne amaçla nerede kullanıldığını, ne kadar ağırlık kaldırdığı, açma kapama gibi bilgilerini sunmak gerekir.
Birçok bilinenler içnde bir hayli çözüm bulunmaktadır. Silindir ile kurulu bir sistemde doğrusal hareket girişiyle,
Elektrik motoru ile kurulu bir sistemde dönme hareketi girişi ile sistem kurulabildiği gibi sistemin hareket ettirdiği aksamı üzerinden de (hareket sağlanması açısından vb) fikir yürütülebilir.
Mesela basınçlı havanın olduğu bir ortamda, bu sistemin (varsa) kaldırması gereken ağırlık (günlük hayat bilgisine göre) ağır sayılmazsa havalı(pnömatik) bir silindir-piston çalıştırmak düşünülebilir. Ağırlık fazla ise ve çıkış hareketi sabit isteniyorsa silindir küçük bir hidrolik sistemle sürülebilir.
Sonsuz dişli ve dişli çarkı (worm and worm gear) ile dönme hareketi menteşe biçimindeki parçalardan hareketli kısımda olana verilebilir. (Bağıl hareket mantığı ile aslında hareketin birbirine göre hareket eden kısımlardan hangisine verildiği önemli sayılmaz) Sonsuz dişli tabir edilen vida ve dişli gibi olan bu parçalardan vida biçiminde olan diğer dişliyi döndürür. (Elektrik motoru vidaya bağlanır) Dişlinin motorun dönmediği halde hareket edemediği bu mekanizmada sistem durduğunda(elektrik motoruna enerji verilmezken ve ya frenlenmezken) ağırlık vb etkisine rağmen sistem son halde kalıp hareket etmemiş olur. Elektrik motoruna bağlanması gerektiğini ifade ettiğimiz vidanın döndürdüğü dişli ise menteşe kısmından hareketli (büyük parça) olan kısma sabit olarak monte edilebilir.
(Harekete göre dişli yarım, çeyrek vb ölçüde biçimlendirilebilir.)
Diğer taraftan 12 V ile kullanılan hidrolik sistemler kullanılmakta. Eğer yük vb zayıf sayılırsa hidrolik gereksiz gibi görülebilir ama işe uygun silindir yapılması ve uygun bir elektrik motoru kullanımı zor değildir. Tabi eğer küçük debili bir pompa gereksinimi duyulursa işe uygun hidrolik pompa özellikleri ile incelenmelidir.(Yapılması basit olarak düşünülebilse de uygun olmayabilir.)
Yine hazır havanın bulunmadığı durumlarda havasını üreterek çalışan bir sistem de zor sayılmaz. Araç tekeri şişirme kompresörü gibi bir sistemin (belki küçük bir depo ile) kullanımı düşünülebilir.
Sistem minyatür olarak uygulanır ise, belirli bir ağırlığı kaldırması gerekirse ağırlığa ters yönde etki eden bir kuvvetin sistemde devamlı olarak bulunması sistemin stabil çalışması açısından gerekebilir. Bazalarda bulunan amortisör diye hitap edilen silindirler gibi devamlı uygulanan ters kuvvet, ağırlık(yük/yükler) ile denge haline yakın olursa sürücü sistem daha uzun ömürlü vb özelliklerde olabilir.
Birçok çözüm bulunmaktadır. Genelde en az enerjiyi direk bağlı mekanik sistemler harcar ama buradaki dişli sisteminde teoride diğer dişli çiftlerinde(teorik yuvarlanma hareketli) olmayan bariz bir sürtünme etkisi düşünülür. (Bir kısım (belki) uygun olmayan sonsuz dişli bağlantısında sıklıkla arıza ile karşılaşılır.)
Uzun ömürlülük kolay bakım ve mantık uygulaması/geliştirilmesi gibi yönleriyle hidrolik de ön plandadır.
Sistemin kapanma ve açılma sınırlarında durması, gerek limit switchleri ile gerekse de motordaki zorlanma tesbiti ile (bu durumda sıkışma anında da durma sağlanmış olur) sağlanabilir.
Bahsettiğimiz gibi yazılan yazılamayan fikirler çoktur, uygun bilgiler ile sonuca gidilebilir. Tasarımda mekanik vb çokça ilgilenilmesi gereken özellik bulunmaktadır. Belki buralardan basitçe bilgi paylaşımı yapıyor sayılırız.
Belki sadece bu soru için üye olunmuştur ama takip edenler ile birlikte bilgi paylaşımının sağlanması ve bilgi verenlerin bilgilerinin nasıl sonuçlandığının görülmesi açısından geri dönümler yapılarak KAOG(Konuyu Açanın Ortada Görünmediği) hallerine sebep olunmaması tavsiye olunur.
Başarılar dileriz.