Harmonik filtre

[JuniorElektrikci]

Merhabalar, p= %7 harmonik filtre kullanmam gereken yerde p= %14 kullanırsam ne olur ?

 

[fgencal]

Sıfırdan yapıyorsanız uygun gerilimli kondansatör kullanmız gerekir yok mevcuttaki bir yapıyı ise yani %7 yi söküp %14 takıyorsanız ve kondansatörlerde %7 ye göre hesap edilip 440V olarak seçilmişse %14 taktığınızda kısa vadede kondansatörleri bozarsınız çünkü %14 filtreden dolayı artık kondansatör uç gerilimi 465V a yükselmiş olur.​

 

[AG Mehmet]

Ben de merak ettim, biraz araştırdım, işte sonuç:

Rreaktörün reaktansı ile kapasitörün reaktans oranı p faktörü olarak tanımlanır.

p% = XL / XC

fr = 134 Hz için p = %14
fr = 189 Hz için p = %7
fr = 210 Hz için p = %5,64

Temel frekansın tam sayı katları olmadığı durumlarda (ara harmonikler) geçerlidir.
Buna "DETUNE" Akortsuz Filtre denir ve bu filtre harmonikleri filtrelemek yerine sadece reaktif güç kompansasyonu sağlamaktadır.

Bunu yaparken de şebekede varolan herhangi bir harmonik veya ara harmonikle paralel rezonansı engellemekte ve harmonik filtrenin demeraj akımını düşürmektedir.

Ancak daha yüksek filtreleme, bazı durumlarda aşırı kompanzasyona neden olabilir.

Özetle, sistemde uygun harmonik çalışması yapmadan sadece p=%7 p=%14 değişimi doğru değildir.
Aşırı kompanzasyon, sistemin aşırı indüktif veya kapasitif hale gelmesine yol açabilir, bu da rezonans durumlarına ve gerilim dalgalanmalarına sebep olabilir.

 

[jampol]

Ben de merak ettim, biraz araştırdım, işte sonuç:

Rreaktörün reaktansı ile kapasitörün reaktans oranı p faktörü olarak tanımlanır.

p% = XL / XC

fr = 134 Hz için p = %14
fr = 189 Hz için p = %7
fr = 210 Hz için p = %5,64

Temel frekansın tam sayı katları olmadığı durumlarda (ara harmonikler) geçerlidir.
Buna "DETUNE" Akortsuz Filtre denir ve bu filtre harmonikleri filtrelemek yerine sadece reaktif güç kompansasyonu sağlamaktadır.

Bunu yaparken de şebekede varolan herhangi bir harmonik veya ara harmonikle paralel rezonansı engellemekte ve harmonik filtrenin demeraj akımını düşürmektedir.

Ancak daha yüksek filtreleme, bazı durumlarda aşırı kompanzasyona neden olabilir.

Özetle, sistemde uygun harmonik çalışması yapmadan sadece p=%7 p=%14 değişimi doğru değildir.
Aşırı kompanzasyon, sistemin aşırı indüktif veya kapasitif hale gelmesine yol açabilir, bu da rezonans durumlarına ve gerilim dalgalanmalarına sebep olabilir.

Anlayamadığım şey şu reaktif güç kontrol rölesi, endüktif reaktif güce göre kademeleri çektirmesi lazım. Dolayısıyla, ihtiyacı kadar kapasitif reaktif güç sisteme basarak, sistemi dengeliyor değil mi? Eğer reaktif güç kontrol rölesinin çalışma mantığı bu şekilde ise ihtiyaç anında ihtiyacı kadar kademe çekmesi lazım. Bu durumda sistem nasıl aşırı endüktif ya da kapasitif olabilir. Diyelim ki sistem kapasitif oldu SVC uyumlu bir röle ve sürücü ile sürülen şönt reaktörler ile sistemin asırı kapasitif olmasını engelleyemez miyim?

Sıfırdan yapıyorsanız uygun gerilimli kondansatör kullanmız gerekir yok mevcuttaki bir yapıyı ise yani %7 yi söküp %14 takıyorsanız ve kondansatörlerde %7 ye göre hesap edilip 440V olarak seçilmişse %14 taktığınızda kısa vadede kondansatörleri bozarsınız çünkü %14 filtreden dolayı artık kondansatör uç gerilimi 465V a yükselmiş olur.​

Yeni kuruyoruz 525v agir hizmet tipi sectim o yuzden tesekkurler

 

[fgencal]

Şebeke gerilimi 400V üzerine çıkmıyorsa 525V kondansatör seçimi ekstra maliyet artışından başka hiçbir işe yaramaz. 480V kondansatör kullanabilirsiniz. Böylelikle hesap edilen kompanzasyon gücünü karşılayabilmek için kullanacağınız toplam kondansatör sayısını da azaltmış olursunuz. Daha az kondansatör demek; daha küçük bir pano, daha az kontaktör ve ilgili ekipman kullanımı yani daha düşük maliyet demek. Ama diyelimki şebeke gerilimi geceleri 400V ların üzerine çıkıyor o zaman 525V kondansatör kullanmak gerekebilir.

 

[fahri yetiş]

Bilgi.

 

[AG Mehmet]

Anlayamadığım şey şu reaktif güç kontrol rölesi,

Harmonik filtre ve mevcut kapasitörler ile sistemin Harmonik Rezonansa gelmemeleri gerekir.
Onun için güç kontrol rölesindeki bütün eleman değerlerinin herhangi bir kombinasyonda rezonansa gelmemeleri için dikkatli olmak, harmonikle ilgili bütün hesaplamaları yapmak gerekiyor..

Şebeke harmonik analizi ve simülasyonu için kullanabileceğiniz çeşitli programlar var.
Mesela:

MATLAB / Simulink: MATLAB, geniş kapsamlı mühendislik ve bilimsel hesaplamalar için kullanılan bir yazılımdır. Simulink ise MATLAB'in bir uzantısı olup, dinamik sistemlerin modellemesi ve simülasyonu için kullanılır. Harmonik analiz ve simülasyon için MATLAB üzerinde birçok araç ve fonksiyon bulunmaktadır.

ETAP (Electrical Transient Analyzer Program): En çok kullanılan
ETAP, elektrik güç sistemlerinin tasarımı, analizi ve simülasyonu için kullanılan bir yazılımdır. Harmonik analiz de dahil olmak üzere birçok farklı analiz türünü destekler.

PSCAD (Power Systems Computer Aided Design)

DIgSILENT PowerFactory

PSS®E (Power System Simulator for Engineering): Siemens Harmonik analiz ve çeşitli diğer analizler içinde kullanılır.

CYME (CYMDIST): CYME, elektrik dağıtım ve iletim sistemlerinin analizi için kullanılan bir yazılımdır. Harmonik analiz modülleri de bulunmaktadır

Modelleme ve simulasyon için:
https://www.youtube.com/@powersystemmodelingandsimu6139