Kaliteli Hoparlör Kabini Yapımı

25hz-32khz çok ciddi bir aralık güzelmiş
Eski seri diye almıştım öylesine zamanında. Güzel bir kabin yaparsak, nasıl ses verdiğini göreceğim inşallah.
Size gönderme yaptım zaten kontrplak demekle ben, bizim uğraşımız değil.
İç mekan tasarım evet bizimkisi. Bazen çam işliyoruz işte rustik tarz. Bazen ham MDF üzeri lake boyama, meşe kaplama MDF falan.
 
Merhaba hocam küçük bı konu daha vardı.bende 3 way kule tipi kabin yapiyorum crossoverlar çok pahalı hemde istediğin gibi bulunmuyor elimde 150 watt 4 ohm bass 70 watt midlle 4 ohm ve 40 watt civarı 4 ohm tweetrlar mevcut tsp bilgileri yok malesef.basslarin 200 Hz civarında kesmesini istiyorum.trafolarini kendim saricam 1.5 mm bakirla kaç tur spin sarmam lazım karkaslara mid tiz ve bass için hocam ?
 
Önce rezonans frekansı konusunda araştırma yapmalısın.
Özellikle L-C rezonans devrelerini ve kesim frekanslarını incelersen, nasıl gideceğini bilirsin.
Tabii ki bu iki elemanın değerleri doğrultusunda 200Hz kesim frekansı için bobin saracaksan hangi meteryal üzerinde kaç henry lik bobin için kaç tur sarman gerekeceğini de hesaplamalısın.
Ben de bu gibi hesaplamalar konusunda uzun süredir uğraşmıyorum.
Şu kadar yardımcı olabilirim.
Takribi 1.5 veya 1.8mH lik bir bobin kullanır da çıkışına yaklaşık 22uF kondansatör bağlarsan 200Hz civarı kesim frekansına yakın bir kesim frekansı elde edebilirsin.
 
ÖZEL BİLGİLENDİRME:
Arkadaşlar konumuzu okuyup da kabin yapmaya çalışan kişileri duyumlamaktayım.
Uyduruk araba sub hoparlörleri alıp ta ciddi bir hoparlör kabini yapmaya çalışan arkadaşlar bu açıklamalarımı dikkatle okusunlar.

Bir hoparlör kabini yapımındaki en temel unsur ses frekansının 300Hz e kadar olan bölgesidir. Bu frekanstan sonraki frekanslar diğer hoparlörler ile verilmektedir. Dolayısı ile kabin malzemesi olsun, kabin ölçüleri olsun 300Hz ten sonraki frekanslar ile hiç ilgisi yoktur.
Hatta bass sürücünün (hoparlörün) 100Hz'ten 300Hz e kadar olan frekansları düzgün verebildiği de göz önünde bulundurulursa, iyi bir kabin için en fazla 100Hz e kadar olan frekans bölgesinin önemli olduğu ortaya çıkacaktır.

Ancak kabin içi izolasyon ve kabin malzemesinin titreşim karakteristiği 300Hz e kadar etkin olduğu için kabin yapımında hem malzemenin hem de izolasyonun önemi bulunmaktadır.
Bu sebepledir ki kabin yapımında her akla gelen malzeme kullanılamaz denilmektedir. Özellikle kötü kalite MDF bu frekanslarda aşırı titreşmekte, aşırı uğultulu çalışmaktadır.
Kabin tasarımındaki ilk önemli unsur hoparlörün serbest havadaki rezonans frekansıdır (fo). Bu frekans bölgesinden sonraki alt frekanslarda bir hoparlör ciddi performans düşüklüğü göstermektedir. Dolayısı ile iyi bir kabin tasarımı fo frekansının biraz üzerindeki frekanstan başlar.
Eğer bir kabin tasarlanıp yapıldığında, fo frekansına ne denli yakın frekansa ulaşabiliyorsa, o kabin o denli doğru tasarlanmış demektir.
@Yunusgr ün konu içerisinde yapmış olduğu ve ölçerek grafiğini sunduğu kabinler bir örnek olarak konulmuştur. Bu grafikte işaretlenmiş bölgeler, bir kabinin tasarımındaki iyi ve kötü yönleri de göstermektedir.
Bu çizelgeye göre 85db/SPL referans için elde edilmiş olan grafiğin amatör bir tasarım için ne denli lineer olduğu görülmektedir.
35Hz fo özeliğine sahip bass hoparlörler için 40Hz frekans sadece 5db düşük elde edilmiş ise bile bu kabin oldukça iyi kalite demektir.
Ne yazık ki bu teknikleri bilmeyen bazı kişiler fo frekansı 60-80Hz civarında olan çin işi uyduruk hoparlörlerle 40Hz leri elde etmeye çalışmaktadır. Bu mantıksız ve tekniğe aykırı bir durumdur.

Yani gerçekte bass seslerin alt frekanslarını veremeyen bir hoparlör kullanıp da iyi bass ses elde edebilmek için kabin yapmaya çalışmak tamamen yanlıştır. Çünkü hoparlörün kendisi zaten istenilen frekansları verememektedir.
İdeal ve iyi bir hoparlör sistemi 32Hz frekansı lineer bölgede verebilmelidir. Literatürde bu frekans 20Hz olarak verilmiş olsa da insan kulağının duyabileceği alt frekans 32Hz tir. Üstelik bu frekansın sağlıklı bir kulak ile duyulabilmesi için bile en azından 100db/SPL gibi yüksek ses şiddetine sahip olması gerekmektedir.
Gel gelelim 32Hz i lineer verebilecek bir hoparlörün fo frekansının en azından 25Hz olması, uygun kazanç ile 32Hz e ulaşabilen çoğu hoparlörlerin de servet değerinde olduğu hesaba katılırsa, bu frekansa inebilmek çoğularımız için olanaksız olmaktadır.
Kıyaslama için bir ürün.
https://www.teknohifi.com/urun/heco-victa-elite-702-kule-hoparlor
1000$ üzeri nispeten belli kalitedeki bu ürün bile Hi-Fi tekniği için yeterli değildir.
https://heco-audio.de/media/84/25/66/1674462215/HECO - Sales Deck_VictaElite_EN.pdf
Home-Cinema uygulamaları için üretilmiş bu ürünün teknik verileri incelendiğinde 25Hz alt frekans bölgesini verebildiği ifade edilmiştir.
Ancak 25Hz frekansları kaç db kayıpla verebildiği belirtilmediği için bu hoparlörle bile 32Hz frekansları ne kadar duyabileceğimiz şüphelidir.
Yunus'un kabinlerinde yapmış olduğu ölçümün 15Hz ten itibaren olduğu dikkate alınırsa, Yunusun hoparlörleri için 15Hz ten 25kHz e kadar olduğunu ifade etmek yanlış olmayacaktır.
Üstelik aynı ürün için üretilmiş subwoofer un kesim frekansının minumum 50Hz bölgesinde olduğunu da hesaba katarsak, bu hoparlörün 50Hz frekanslarda bile yeterli lineriteyi sağladığına şüphe ile yaklaşabiliriz.

Ancak 40Hz bölgesini uygun fiyatlı ve Yunus'un yaptığı kabinler gibi bir sistem ile düşük kayıpla (-5db) elde edebilmişsek ideal bir tasarım yapmış oluruz.
 
Hocam bass hoparlörünün fo frekansı cidden kritik bir konu. Kabinin bass karakteristiği anında değişiyor. Tabii ki hoparlörün rezonans frekansının alt seviyelerde olması yetmiyor bir de kutuya konulduğunda o frekans bölgesinin kayıplara karışmaması da gerekiyor.

Konu içerisindeki amacımız olan belirli bir bütçe ile kaliteli bir ses alabilme hedefimize ulaştık bence.

Bu arada ölçümleri ne kadar tekniğe uygun şekilde yapmaya çalışsamda ne yazık ki o zamanlar elimde bulunan ve oldukça amatör araç gereçlerle tamamlayabilmiştim. Bass bölgesindeki bazı iniş çıkışlar kabinden daha çok odada bulunan cam zeminlerden veya duvarlardan dolayı böyle ölçülmüş olabilir mi? Çünkü farklı yerleşimlerde özellikle bass seslerde değişimler oluyor. Tabii test için kullandığım mikrofonun da karakteristik özellikleri bu sonuçlara etki etmiş olabilir, bilmiyorum.
 
Orada akustik etkenler çok önemlidir.
Eğer mümkünse balkon gibi bir yerde açık havada bir ölçüm daha yap.
İniş çıkışların daha azaldığını görmelisin.
 
Banyoda ölçüm yanıltıcı mı olur hocam
Banyo veya hamam gibi yerlerde aşırı yansımalar olduğu için EKO yapacaktır.
Yansıyan her frekans ölçü aletine farklı faz ve gecikme ile ulaşacağı için tüm frekanslar birbirine girecek, ölçümdeki lineerite tamamen kaybolacaktır.
Çünkü farklı yerleşimlerde özellikle bass seslerde değişimler oluyor.
ÖNEMLİDİR:
Duvar veya cam gibi aşırı yansıma yapan yüzeylerden yansıyan alçak frekanslı bileşenler, farklı fazlarda ölçüm noktasına ulaşırsa, daha düşük seviye, aynı fazda ulaşırsa, daha yüksek seviye ölçülür.
Örneğin senin ölçümündeki bazı frekansların yüksek, bazı frekansların ise düşük ölçülmesi bu teknik ile ilgilidir. Yani akustik ilmi.
Bu ölçüm aynı zamanda insan kulağı ile de algılanacak seviyede olabilmektedir.
Bu sebeple gerek dinleme gerekse ölçüm için bazı prosedürler belirlenmiştir.
Akustik etkenlerin tam anlamıyla yok edilebilmesi ancak tamamen yansımasız ölü odalarda mümkündür. Dış mekanlarda yapılacak ölçümlerde ise çevresel gürültüler etkili olacağı için doğru bir test mümkün olmayacaktır.
Mekan içerisindeki en ideal ölçüm ise yansımaların nispeten kalın perdeler ile minumuma indirilmesi ile mümkündür.
 
Son düzenleme:

Benzer Konular

Bu siteyi kullanmak için çerezler gereklidir. Siteyi kullanmaya devam etmek için onları kabul etmelisiniz. Daha fazla bilgi edin…