BilalG
Üye
- Katılım
- 30 Eki 2008
- Mesajlar
- 91
- Puanları
- 1
SARGILARI EPOKSİ REÇİNE İLE ÖRTÜLÜ KURU TİP OG/AG DAĞITIM GÜÇ TRANSFORMATÖRLERİ
GENEL
Genel anlamı ile Kuru Tip Transformatörler; manyetik devresi ve sargıları yalıtıcı bir sıvıya daldırılmamış olan bir transformatörlerdir. Bu transformatörler 1970’li yıllara kadar sargıları E veya H sınıfı izolasyona sahip iletkenler kullanılarak üretilmişlerdir. Ancak dielektrik dayanımından dolayı genellikle 10 kV seviyesinin üstüne çıkılamamıştır. 1970’li yıllardan itibaren reçine teknolojisinde sağlanan gelişmeler reçinenin işlenmesinde, kısmi deşarj ve reçinenin ömrü ile ilgili problemleri çözmüş ve günümüzde yaygın kullanımı olan (36 kV gerilim seviyesi de dahil) sargıları epoksi reçine ile örtülmüş dökme reçineli kuru tip transformatörler üretilmeye başlanmıştır.
SARGILARI DÖKME REÇİNE EPOKSİ İLE ÖRTÜLMÜŞ KURU TİP TRANSFORMATÖRLERİN YAPISI:
Sargıları epoksi reçine ile örtülmüş dökme reçineli kuru tip transformatörlerin yağlı tip trafolara göre başlıca farkı manyetik devrenin ve sargıların yalıtıcı bir sıvıya daldırılmamış olmamasıdır. Sargılar cam elyaf takviyeli epoksi ile örtülmüş ve yalıtılmıştır. Soğutma ortamı havadır.
ÖZELLİKLERİ:
1. Sargı yalıtımında kullanılan epoksi kolay tutuşmayan, kendi kendine sönebilen ve arka maruz kaldığında dahi çevreye zehirli gaz yaymayan özelliklere sahiptir.
2. Neme karşı yüksek dayanıklılığa sahiptir. %100 nemli ortamlarda dahi çalışmasında herhangi bir sakıca bulunmamaktadır.
3. Fanlı soğutma sistemi ilavesi ile güç kapasitesinin %50’ye varan oranlarda artırmak mümkün olabilmektedir.
4. Koruma ve sinyal donanımı olarak sadece sargıları, yüksek çevre sıcaklığı veya aşırı yüklenmelerin neden olduğu izin verilmeyen aşırı ısınmalara karşı koruyan Sıcaklık Kontrol Sistemi bulunur.
5. Mahfaza içine alınarak insanların yoğun olarak bulunabileceği yerlerde emniyetle kullanılabilir.
6. Sargı yapısı nedeniyle kısa devrelere karşı yüksek dayanıklılık göstermektedir.
Bakım gerektirecek herhangi bir parçası mevcut olmadığından işletme ömrü boyunca bakım gerektirmemektedir. Bu nedenle işletme masrafları yok denecek kadar azdır.
AVANTAJLARI:
Sargıları epoksi reçine ile örtülmüş dökme reçineli kuru tip transformatörler yukarıda belirtilen özelliklerinden dolayı pek çok avantajlara da sahiptir. Bunlar;
1. Sadece mahfaza içine alınarak ve başka da önlem gerektirmeden doğrudan doğruya insanların yakınında kullanılabilmek mümkündür.
2. Çevre sağlığını olumsuz etkilemediğinden özel önlemler gerektirmezler.
3. Yangına karşı son derece güvenlidir. Yangın ortamında yangını hızlandırıcı etkisi yoktur.
4. Küçük boyutlarından dolayı aynı güçteki yağlı transformatörlere oranla daha az bir alan kaplamaktadır.
5. Sargıların rijit yapısından dolayı kısa devrelere karşı mekanik dayanımı oldukça yüksektir.
6. İşletmede bakım gereksinimi yok denecek kadar azdır.
7. Doğrudan doğruya tüketici ağırlık merkezine yerleştirilmesi mümkün olduğundan kablo yatırımları ve bakır kayıpları azalmaktadır.
8. Soğutucu fan kullanılarak anma işletme gücünü sürekli % 50’ye varan oranlarda artırmak mümkündür.
TRANSFORMATÖRÜ DEVREYE ALMADAN ÖNCE ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
1. Dökme reçineli kuru tip transformatörler yalnız üzerindeki kaldırma kulaklarından kaldırılarak taşınmalıdır. Kesinlikle bobinlerden tutarak çekme ve itme yapılmamalıdır.
2. Ambarlama işlemi; üstü kapalı, güneş ışını olmayan, nem ve su buharından uzak -25°C’den soğuk olmayan dahili ortamlarda yapılmalıdır.
3. IP 00 koruma sınıfında (Hücresiz) olan bir dökme reçineli kuru tip transformatörün yerleştirmesinde imalatçısı tarafından verilen minimum mesafelere dikkat edilmelidir. Bu mesafeler kablo bağlantılarının yapılabilmesi ve Elektrik yönden korumanın sağlanması için gereklidir.
4. Dökme reçineli kuru tip transformatörün bir elektrik tesisine yerleştirilmesinde; tesadüfi dokunmaklara karşı korunmak için gerekli önlemler alınmalıdır. Bunun için pratikte çeşitli metotlar uygulanır. Dökme reçineli kuru tip transformatörler elektrik tesislerinde tek olarak kullanıldıklarında bariyer ve tel kafesle koruma öngörülmektedir.
5. Transformatörün nominal yükü ile yüklenebilmesi için içinde bulunduğu odanın hava sıcaklığı 40°C’i aşmamalıdır. Sıcaklığın artması durumunda oda içindeki ısının dışarı atılması yani havalandırılması gereklidir.
GENEL
Genel anlamı ile Kuru Tip Transformatörler; manyetik devresi ve sargıları yalıtıcı bir sıvıya daldırılmamış olan bir transformatörlerdir. Bu transformatörler 1970’li yıllara kadar sargıları E veya H sınıfı izolasyona sahip iletkenler kullanılarak üretilmişlerdir. Ancak dielektrik dayanımından dolayı genellikle 10 kV seviyesinin üstüne çıkılamamıştır. 1970’li yıllardan itibaren reçine teknolojisinde sağlanan gelişmeler reçinenin işlenmesinde, kısmi deşarj ve reçinenin ömrü ile ilgili problemleri çözmüş ve günümüzde yaygın kullanımı olan (36 kV gerilim seviyesi de dahil) sargıları epoksi reçine ile örtülmüş dökme reçineli kuru tip transformatörler üretilmeye başlanmıştır.
SARGILARI DÖKME REÇİNE EPOKSİ İLE ÖRTÜLMÜŞ KURU TİP TRANSFORMATÖRLERİN YAPISI:
Sargıları epoksi reçine ile örtülmüş dökme reçineli kuru tip transformatörlerin yağlı tip trafolara göre başlıca farkı manyetik devrenin ve sargıların yalıtıcı bir sıvıya daldırılmamış olmamasıdır. Sargılar cam elyaf takviyeli epoksi ile örtülmüş ve yalıtılmıştır. Soğutma ortamı havadır.
ÖZELLİKLERİ:
1. Sargı yalıtımında kullanılan epoksi kolay tutuşmayan, kendi kendine sönebilen ve arka maruz kaldığında dahi çevreye zehirli gaz yaymayan özelliklere sahiptir.
2. Neme karşı yüksek dayanıklılığa sahiptir. %100 nemli ortamlarda dahi çalışmasında herhangi bir sakıca bulunmamaktadır.
3. Fanlı soğutma sistemi ilavesi ile güç kapasitesinin %50’ye varan oranlarda artırmak mümkün olabilmektedir.
4. Koruma ve sinyal donanımı olarak sadece sargıları, yüksek çevre sıcaklığı veya aşırı yüklenmelerin neden olduğu izin verilmeyen aşırı ısınmalara karşı koruyan Sıcaklık Kontrol Sistemi bulunur.
5. Mahfaza içine alınarak insanların yoğun olarak bulunabileceği yerlerde emniyetle kullanılabilir.
6. Sargı yapısı nedeniyle kısa devrelere karşı yüksek dayanıklılık göstermektedir.
Bakım gerektirecek herhangi bir parçası mevcut olmadığından işletme ömrü boyunca bakım gerektirmemektedir. Bu nedenle işletme masrafları yok denecek kadar azdır.
AVANTAJLARI:
Sargıları epoksi reçine ile örtülmüş dökme reçineli kuru tip transformatörler yukarıda belirtilen özelliklerinden dolayı pek çok avantajlara da sahiptir. Bunlar;
1. Sadece mahfaza içine alınarak ve başka da önlem gerektirmeden doğrudan doğruya insanların yakınında kullanılabilmek mümkündür.
2. Çevre sağlığını olumsuz etkilemediğinden özel önlemler gerektirmezler.
3. Yangına karşı son derece güvenlidir. Yangın ortamında yangını hızlandırıcı etkisi yoktur.
4. Küçük boyutlarından dolayı aynı güçteki yağlı transformatörlere oranla daha az bir alan kaplamaktadır.
5. Sargıların rijit yapısından dolayı kısa devrelere karşı mekanik dayanımı oldukça yüksektir.
6. İşletmede bakım gereksinimi yok denecek kadar azdır.
7. Doğrudan doğruya tüketici ağırlık merkezine yerleştirilmesi mümkün olduğundan kablo yatırımları ve bakır kayıpları azalmaktadır.
8. Soğutucu fan kullanılarak anma işletme gücünü sürekli % 50’ye varan oranlarda artırmak mümkündür.
TRANSFORMATÖRÜ DEVREYE ALMADAN ÖNCE ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
1. Dökme reçineli kuru tip transformatörler yalnız üzerindeki kaldırma kulaklarından kaldırılarak taşınmalıdır. Kesinlikle bobinlerden tutarak çekme ve itme yapılmamalıdır.
2. Ambarlama işlemi; üstü kapalı, güneş ışını olmayan, nem ve su buharından uzak -25°C’den soğuk olmayan dahili ortamlarda yapılmalıdır.
3. IP 00 koruma sınıfında (Hücresiz) olan bir dökme reçineli kuru tip transformatörün yerleştirmesinde imalatçısı tarafından verilen minimum mesafelere dikkat edilmelidir. Bu mesafeler kablo bağlantılarının yapılabilmesi ve Elektrik yönden korumanın sağlanması için gereklidir.
4. Dökme reçineli kuru tip transformatörün bir elektrik tesisine yerleştirilmesinde; tesadüfi dokunmaklara karşı korunmak için gerekli önlemler alınmalıdır. Bunun için pratikte çeşitli metotlar uygulanır. Dökme reçineli kuru tip transformatörler elektrik tesislerinde tek olarak kullanıldıklarında bariyer ve tel kafesle koruma öngörülmektedir.
5. Transformatörün nominal yükü ile yüklenebilmesi için içinde bulunduğu odanın hava sıcaklığı 40°C’i aşmamalıdır. Sıcaklığın artması durumunda oda içindeki ısının dışarı atılması yani havalandırılması gereklidir.