Mini Tornalar ve Genel Bilgi

[Yusuf&CNC]

Diş açılırken sporta belirli bir açı veriliyor. Nedeninini merak etmiştim, aşağıdaki videyoda dakika 13:30'dan sonra ayrıntılı açıklanmış.

Açı verilmesinin nedeni kaleme gelen yükü ve oluşan titreşim tırlamasını azaltabilmek. Tırlama, yüzey başta olmak üzere iş kalitesinin düşmesine neden oluyor. Sporta açı verilmeden doğrudan X ekseninden paso derinliği verildiğinde, V şeklindeki kalem başta küçük bir yüzeye etki etse de sona doğru, diş derinliğine de bağlı V'nin iki yüzeyi ile eşit ve büyük oranda talaş kaldırmaya başlıyor. Zorlanma artıkça tırlama da artıyor.

Açı verilen sport üzerinden V kaleme paso verildiğinde ise kesme kuvveti, V'nin ağırlıklı olarak bir yüzeyinde oluşuyor. Sport açısı, diş açısının yarısından biraz az olarak tanımlanmış. Örnekteki metrik vida için 60/2=30 ve 0.5 derece azı 30-0.5=29.5 derece alınıyor.

Sporta açı verilmesi gerek şart değil. Küçük vida ve yumuşak malzeme için kullanılmayabilir denmiş. Malzeme sert ve vida büyükse tırlama önem kazanıyor.

 

[Yusuf&CNC]

Döner punta yerine, "amatör" ancak kısıtlı da olsa klavuz da bağlanabilen daha esnek bir seçenek.

Malzemeler internetten temin edilmiş. MT2 yumuşak çelik punta, ER11 pens tutucu, rulman kullanılmış.

Örneğin aşağıdaki ER20 MT2 ürün 10$ civarı, routerın pens seti ve sabit punta ile uyumlu seçilerek, daha büyük çaplı freze vb. bağlamak için kullanılabilir.

 

[Yusuf&CNC]

3D yazıcı ile masa üstü torna dişlilerinin basılması;

En azından eksik, bulunması zor dişliler için çözüm olabilir.
Filament olarak ABS yerine PLA daha çok öneriliyor. Naylon daha da iyi deniyor ancak yüksek baskı sıcaklığı, yüksek su tutma oranı ve genel baskı sorunları nedeniyle yazıcılarda kullanımı daha sıkıntılı olan bir filament.

Makinelerde her parça çok sağlamsa ve beklenmeyen büyük bir zorlanma halinde hasarın da büyük olması kaçınılmaz olabilir. Bazı tornalarda bu nedenle arabanın bağlı olduğu vidalı milin yataklandığı (punta tarafındaki) parça zayıf yapılıyor. Kayışın boşa dönmesi, plastik bir dişlinin kırılması vb. görece daha küçük sorunlar bir emniyet sübabı gibi de çalışacaktır.

 

[Yusuf&CNC]

Mini torna arabasının iyileştirilmesi. Özellikle kesme işleri için arabanın rijit olması gerekliliğinden bahsedilmiş. Videyoda gözükmese de önce pirinç (eğer pirinç/bronz adlarını karıştırmadıysa, çünkü çıkardığı eski kilitleme parçası da bana bronz gibi geldi) sıkıştırma plakaları kullanmış daha sonra plakaları çelikten imal etmiş. Çelik kullanmasının nedenini ise pirincin kısa sürede aşınması ve sürekli ayar gerektirmesi olarak açıklamış. Eğer gerçekten pirinç kullandıysa, aşağıdaki mesajda @KAYSERİ'nin belirttiği gibi pirinç yerine bronz malzeme kullanması daha uygun olurdu;

bu arada arabaya bağlı plastik bir kutu yaptım sıvıyı mümkün olduğunca az temas ettirmeye çalışacağım tezgaha.

Videyonun sonunda koruma amaçlı kullanılan polikarbonat levhayı görebilirsiniz. Şeffaf olması daha kullanışlı olabilir, sanırım sıcak talaşa plastikten daha dayanıklıdır. Benzer amaçla, daha çok düz veya sadece kenarları kıvrılmış ince metal levha kullanılıyor.

 

[KAYSERİ]

Bu tarz tezgahlarda pirinç kullanılmaz ki. Bronz kullanılır. Bronz eğer nitelikli ise kolay kolay aşınmaz.Her anını detaylı izlemedim ama sadece küçücük sarı renkli 1 parça mı ne çıkardı o kadar geriye yaptığı parçalar hep çelik türevi malzemeydi.

 

[akg]

sanırım sıcak talaşa plastikten daha dayanıklıdır

bu sıralar çok fırsatım olmuyor çalışmaya ama plastik kapak koyuyorum bazen altına, talaş bu zamana kadar yakıp eritmedi, birde benim yapmayı düşündüğüm sistemi yaparsan sıvı zaten epeyi soğutmuş olacaktı talaşı ama şuan ki sorun sıvı tankı olarak kullandığım damacananın içine dönüş sıvısını süzmesi için küçük bir plastik bidon yerleştirdim onun içinede talaşı filtre etmesi için sünger ve bulaşık teli ile bir düzenek yaptım tabi bunları sıcak silikonla yapıştırmıştım soğutma sıvısı silikonlar bıraktırdı. tekrar fırsatım olursa düzeneği değiştirip deneyeceğim bağlantı içinde silikon değil plastik kelepçe falan olabiilirbelki.

 

[Yusuf&CNC]

Torna kayıtlarının talaştan korunması için 3 boyutlu yazıcı ile parça yapılması. 3 boyutlu çizim dosyasının adresi verilmiş. Router/freze olanağı varsa metal olarak da üretilebilir. Aynı amaçla kalın deri parçası da kullanılıyor ancak keçeye yağ emdirilmesi yağlamaya da yardımcı olacaktır.

 

[sparkk]

Mini torna arabasının iyileştirilmesi. Özellikle kesme işleri için arabanın rijit olması gerekliliğinden bahsedilmiş. Videyoda gözükmese de önce pirinç (eğer pirinç/bronz adlarını karıştırmadıysa, çünkü çıkardığı eski kilitleme parçası da bana bronz gibi geldi) sıkıştırma plakaları kullanmış daha sonra plakaları çelikten imal etmiş. Çelik kullanmasının nedenini ise pirincin kısa sürede aşınması ve sürekli ayar gerektirmesi olarak açıklamış. Eğer gerçekten pirinç kullandıysa, aşağıdaki mesajda @KAYSERİ'nin belirttiği gibi pirinç yerine bronz malzeme kullanması daha uygun olurdu;

Videyonun sonunda koruma amaçlı kullanılan polikarbonat levhayı görebilirsiniz. Şeffaf olması daha kullanışlı olabilir, sanırım sıcak talaşa plastikten daha dayanıklıdır. Benzer amaçla, daha çok düz veya sadece kenarları kıvrılmış ince metal levha kullanılıyor.

Polikarbon yapısı itibariyle mukavametli ancak kimyasala karşı acizdir. Günümüzde fiyat / performans ürünü gibi görünse de aslında ışık (görüntü) geçirimi ,kırçıllanma vb durumlardan alt kalitede kalıyor.

 

[Yusuf&CNC]

Farklı ve ilginç bir CNC torna dönüşümü;

Mach4, Ethernet Smooth Stepper, servo motor (X-Y), vidalı mil kullanılarak Grizzly torna CNC'ye dönüştürülmüş. Farklı yanı ise tamamen Mach4'den bağımsız olarak, "manuel" kullanım için Arduino Uno ile de kontrol edilebiliyor olması. Bir anahtar ile iki sistem birbirinden bağımsız olarak çalışıyor. Manuel kullanımın amacı hissederek parça işleyebilmek ve küçük işler için Mach4-CNC (CAD/CAM) kullanımına bağlı kalmamak. Manuel kullanım, aslında el çarkına bağlı enkoder (rotary) vasıtası ile X ve Z eksenlerinin servo motorlarının sürülmesi ile gerçekleşiyor. Enkoderden gelen bilgi motorlara hareket sağlamanın yanında Lcd bir Ekran yardımı ile oluşturulan DRO'ya da bilgi aktarıyor. Başlangıçta kullanmayı planladığı step motorlardan yeterince hassas olmadığı için vazgeçerek servoya geçmiş. X motoru arka tarafa, Z motoru ise dişli kutusuna monte edilmiş, motorlar torna çalışırken el altında kalmıyor.

Dönüşüm, kendi yaptığı ilginç routerdan tanıdığımız Wade'o Design tarafından yapılmış. İyi yanı Arduino yazılımının, çizimlerin, malzeme listesinin ve maliyetlerin veriliyor (ücretsiz) oluşu. Sitesinde çok ayrıntılı bilgi var.

https://www.wadeodesign.com/cnc-lathe.html

Mach4-CNC kullanımı dışında arduino kullanarak diş açma örneği de vermiş. Spindle enkoderi basit yapıda (single index), servo gibi gelişkin değil. Bu nedenle devir ayarında az da olsa oynama var, ideali spindle ında servo ile kontrolü olabilir. Görüleceği üzere, Arduino yazılımı sayesinde çok sayıda değişkeni tanımlayarak diş açıyor. Yapılabileceklerin sınırı aslında Arduino yazılımına ne kadar hakim olduğunuza ve zaman harcamayı göze almanıza bağlı. Aşağıdaki örnekte çap 0.1mm daha büyük çıkmış ancak kendi hatası olduğunu, daha sonraki beş denemesinde hatasız sonuç aldığını belirtmiş.

 

[Yusuf&CNC]

Mach3 CNC torna kullanımı için, Mah3'ün Wizards sekmesi altında yer alan Lathe Turning Wizards (Torna sihirbazı) kullanımını gösteren bir video. Ayrıca diş açma sihirbazı da var.