Değerli üstadlar sonuna kadar okuyup öyle cevaplarsanız sevinirim.
Son günlerde DC akım kafamı iyice karıştırdı.
Ben DC akımı şimdiye kadar basitçe 2 tel üzerinden gelen ve + ile - kutupları sürekli yer değiştiren elektrik akımı diye biliyordum.
1-Ama neden nötr ve faz diye ayrılır? sonuçta + - sürekli yer değişiyorsa her iki kablonunda aynı özellikleri taşıması gerekmez mi?
2-Eğer nötrde sadece + fazda sadece - varsa o zaman akım DC olmazmı?
3-Yoksa nötr de + - sürekli yer değiştiriyor ve faz da sadece - mi var?
4-Bazı uygulamalarda faz nasıl oluyor da ortak kullanılabiliyor?
5-Bende evime sadece aydınlatmalar ve tv prizine bağlı bir UPS takmak istiyorum yapmak istediğimi elektrikçiye tam olarak anlattım ama aydınlatma ve tv prizini panoya taşırken sadece nötr ü ayrı getirmiş faz ı şebekeyle ortak kullanmış bu şekilde UPS yi kullanmam mümkün mü? UPS de sorun çıkar mı? UPS de kayıp olur mu?
Zaman rölesi bir diğer ifade ile zaman saati adı verilen sistem süresi belli olan bir aralıkta araya girmesi veya çıkması amaçlanan elektrik sisteminin kontrol edilmesinde kullanılmak için tasarlanmıştır.
DC akım frekansı olmayan yada diğer bi deyişle 0 frekansa sahip akım şeklidir. Frekansı 0 olması demekte akımın yada voltajın sürekli periyodik olarak dalgalanmaması demektir.
AC akımı ise periyodik olan akım şeklidir ve sürekli olarak maksimum ve minimum değerlere inip çıkar. Frekansı vardır.
Elektrik bilgim çok yoktur ama şöle diyim: şebekelerde bi faz bi nötr ve de toprak olur. Eğer nötr ü baz olarak ölçersek faz da bi AC değer görürürüz. Bu değere uygun bi osiloskopla bakarsan bi yukarı bi aşağı şeklinde salındığını göreceksin. Bu da demektir akım bi fazdan bi de nötr den gelicek şekilde yön değiştirmektedir. Eğer RMS değerini ölçen multimetre ile nötr e göre ölçersen + olarak bi değer göreceksin. Ters bağlarsan da - olarak bi değer göreceksin. Akım anca frekansı 0 olursa DC olur. Onun haricinde DC diyemezsin. DC olabilmesi için akımın tek yönden gelmesi gerekir. AC de ise akım sürekli yön değiştirmektedir. Yani nötr 0, faz da sinyal olarak bakarsan bi + bi - olarak değişmektedir. 1 ve 4. şıkları tam bilemicem. UPS de nötr ayrı çekilir çünkü UPS in içinde SMPS vardır ve bu SMPS yüksek frekanslı sinyaller üretir, bu yüksek frekanslı sinyaller şebekeye karışmadan sistem içinde etkisiz hale getirilebilmesi için filtre yapılır. Eğer nötrler birleştirilirse bu filtreler etkisiz hale gelicektir. UPS lerde faz ortak kullanılabilir ama sadece bir tanesi etkin olabilmesi şartıyla. Yani sorundan anladığım kadarı ile UPS ler sadece bir fazı kullanır. Şebeke varken şebeke fazı, yokken UPS in fazı aktif hale gelir. Bunu da statik anahtarlar yapar. Umarım yardımcı olabilmişimdir.
ac akımda akımın hem şiddeti hemde yönü degişir.Sinüs egrisini düşün sinüs egrisinin tam ortasından geçen çizgi nötr olarak tanımlanır.yani faz dedigimiz iletkende saniyede 50 defa + 50 defa da - bölge vardır ve bu degişim sürekli devam edip gider.akım ister + bölgede olsun isterse - bölgede akım dönüşünü nötr üzerinden yapar sonuçta + potansiyel bir degerken - de eşit potansiyel bir degerdedir.
sistemde sadece bir faz varsa faz dogal olarak ortak kullanılmış olur
Nötr yaklaşık olarak toprak geriliminde ( sıfır a yakın ) voltaj vardır elle tuttugunda çarpılmassın. Faz ucunda saniyede 50 defa + ve - yön nötr hattına göre yön degiştiren 220v gerilim vardır. hattın enerjisini kesmeden kabloları çıplak elle tutma .
Nötr yaklaşık olarak toprak geriliminde ( sıfır a yakın ) voltaj vardır elle tuttugunda çarpılmassın. Faz ucunda saniyede 50 defa + ve - yön nötr hattına göre yön degiştiren 220v gerilim vardır. hattın enerjisini kesmeden kabloları çıplak elle tutma .
İşte aradığım şey buydu. Çok çok Teşekkür ederim.
Faz ı da toprağa deymeden tek başına tutunca (sağlam bir ayakkabı varken) çarpmıyor. Ama çok tehlikeli . Son çarpıldığımda hem faz hemde nötr e deymiştim. Üzerimde gerçekleşen kısadevreden sigortalar atmıştı. Çok dalgın olduğum için tövbe etmiştim. Yeni ev yapınca mecburen el attık. Sonumuz hayrola.
_
Yanlız şu güç kaynağı ve tesisatın nötr ünü ortak kullanma olayında aydınlanamadık? Acaba bir sorun çıkarmı?
Aslında elektrik ile uğraşan herkes şu analojiyi duymuştur;
Suyun akabilmesi için potansiyel bir fark yükseklik olması lazım. Mesela şelaleler...
Bu benzetme aslında birçok şeyin cevabını veriyor.
Ortak nötr de ise birkaç şelalenin ortak bir havuza gelmesi gibi düşünebiliriz.
Yanlış bir şey söylediysem ustalarım düzeltir.
Herşey akar su, tarih, yıldız, insan ve fikir
Oluklar çift birinden nur akar birinden kir...
NFK