Eğer 1460 mikrofaradlık kondansatörü 7 mili henrilik bir bobinle parelel bağlayıp frekansı 50 hz olan ve gerilim etkin değeri 220 volt olan bir güç kaynağına bağlarsanız.Yukardaki biçimde,buna paralel rezonans bağlantısı denir.
İki elemanın çektiğiakımlar nerdeyse eşit olduğundan rezonans frekansına yakın frekansta bir tank devresi elde edersiniz.
şekilde paralel kollara eklenmiş ampermetrelerde görünen değer elemanların herbirinin 50 hzlik frekanstaki dirençlerine uygundur
elemanın direnci yani empedansı Z ile gösterilir ve I=U/Z=amper I ve U belli olduğuna göre elemanların 50 hz frekansa dirençleri
yaklaşık 2.2 ohm dir.
bobin ve kondansatör ikiside neredeyse aynı akımı çekmelerine rağmen güç kaynağından çekilen akım paralel kollardaki akımların çok altındadır.eğer yukardaki devreyi fiziksel olarak kurup şekildeki gibi ampermetreleri bağlarsanız.güç kaynağından mili amper düzeyinde çok az bir akımın çekildiğini,buna rağmen bobin ve kondansatörün birlikte bağlı olduğu paralel devrede 100 amper akımın dolaştığı görüle bilir,tüm elemanlar bu 100 amperlik akıma dayanıklı olmak zorundadır,yoksa 220 volt rms gerilim ve 100 amper akıma uygun olmayan elemanlarda ne olursa
aynısı olur.bu akımlara dayanamayan elemanlar patlar yanar sorun çıkarır.
paralel rezonans devresi yani bobin ve kondansatörün paralel bağlanmasıyla oluşturulmuş,ve elemanların değerlerine bağlı olan
özel bir frekans rezonans frekansında iki elemanın paralel birlikteliği devre direncini bir hayli yükseltmektedir.
ideal matematiksel şartlarda tam rezonans frekansında paralel devrede tek direnç omik dirençtir.oda diğerZ olan bobin ve kondansatör ikilisine ait Z ile seri bağlıymış gibi hesaplanır.yani tam rezonans frekansında
bobin ve kondansatöre ait empedans çok yükselir,ideal şartlarda yani direnci ihmal edersek(kablo vs) paralel devre formülüne göre empedansın çok ama çok yüksek çıkması ve devreden neredeyse hiç akım çekmeden
sadece paralel kollar arasındaysa yüksek akımların dolaşması sağlanabilir.
bu sebebten tank devreleri denmiştir sebebiyse bir su tankı gibi enerji depolaması akım depolaması ne demekse.o sebebten tank devresi denmiştir.aşırı matematik formülleriyle can sıkmadan ama gerekli bir kaç formülle kolayca anlaşılabilecek bir konudur.
aynı bobin ve kondansatörü 50 volt dc gerilim kaynağına şekildeki gibi bir anahtarla bağlarsanız,anahtarı kapatıp açtığınızda devredeki osilaskopun ekranında aşağıdaki gibi sönen bir dalga formu görürsünüz.
burada 100mili ohm bağlantı elemanlarına ait direnç olarak belirtildi.
gördüğünüz gibi anahtarın kapatılması ve açılması sonrasında osilaskop ekranında sönen bir osilasyon görülür,bu salınımın sönmesine sebeb olan şey bağlantı elemanlarına ait dirençtir.
yine 50 hz frekansta 100 amper çekecek biçimde seçilmiş ve paralel bağlanmış bobin ve kondansatöre ait akım dalga formunu göre bilmek için paralel kollara 60 milivoltluk akım direnclerini bağlayıp,bu dirençlerin ucunu şekilde görüldüğü biçimde osilaskopa bağlarsak.bobin ve kondansatör ait akımların dalga formlarına ulaşırız.
mavi bobin kırmızıda kondansatöre ait akım dalga biçimleri yukardaki gibi olur birbirlerine tam zıt akımlar.paralel devreye ait empedans formülü Z=XC.XL/XC-XL =ohm dur
burda Z=empedans,XC=kapasitif direnç,XL=indüktif direnç
XL ve XC bir birine eşit XC.XL/0 veya ona çok yakın olacaktır buda Z yani empedansın çok yüksek olacağı anlamına gelir buda devreden az akım çekilecek manasına gelir.
tank devresinde çok büyük bir akım dolaşmasına rağmen
kaynaktan çok az akım çekilmesine sebeb olan paralel rezonans devrelerini az buçuk anlatmaya çalıştım.
bu devrelerden pekçok yerde yararlanılabilinir
indüksiyonısıtma,kapasitif ısıtma,radyo,filtreler,manyetik ve kapasitif sensörler,her türlü elektromanyetik yoğunlaştırma vs
Yönetici Notu: Paylaşılan fotoğraf, fotoğraf paylaşım sitesinden silindiği için kaldırılmıştır.
