ben işin kolayına kaçıp, arama motoruna arattım;
Alıntı; tübitak bilim ve teknik dergisi
Yıldırımdan
Elektrik enerjisi üretmeyi düşünüyorum. Bu enerjiyi transformatörle kullanıma sunabilir miyiz? (Gökhan Bingöl)
Öneriniz ilk elde akla, kontrolsüz güç, güç değildir� deyimini getiriyor. Çünkü, bu enerji kaynağı kısa süreli patlamalar şeklinde gerçekleşiyor ve nerede, ne zaman yer alacağı bilinmiyor. Herşeye rağmen, bu güç kaynağını kontrol altına alacak bir düzenek geliştirmek mümkün. Fakat önemli olan şu ki, böyle bir düzeneğin kullanımı ekonomik değil. Gerçi bir yıldırımın gövdesindeki akım (I) 104 amperi, gerilim (V) ise 105 voltu bulabiliyor. Fakat deşarj süresi kısa, diyelim 1 saniye kadar. Dolayısıyla, bulutla yerküre arasında alışverişi yapılan toplam enerji (VIt) miktarı 109 joule. Halbuki, örneğin petrolün enerji yoğunluğu 5x107J/kg kadardır ve bir yıldırım düşmesinde deşarj olunan 109 joule'lük enerji, 20kg petrolde vardır. Bir başka açıdan yaklaşır ve tümünün kullanılabildiğini varsayacak olursak; bu, 277kWsaat'e eşdeğer bir enerji miktarıdır. Düzeneğin, yıldırımların sıkça düştüğü bir yerde konumlandırıldığını düşünelim ve yılda 100 adet yıldırım yakaladığını varsayalım. Yıllık toplam üretimi, 27,700kWsaat olur. Yılda 8760 saat bulunduğuna ve bir güç santralı yılın ortalama olarak %80'inde, yani 7,000 saat çalışmaya hazır olduğuna göre, düzeneğimiz, 4kW gücünde bir jeneratöre eşdeğer olacaktır. Yani maliyetinin, bu güce sahip bir jeneratörün maliyetini aşmaması gerekir. Fosil yakıtlara dayalı jeneratörlerin kW kapasite maliyeti 2,500YTL civarında olduğuna göre, yıldırım santralı�mızın maliyeti, 10,000YTL'nin altında olmak zorundadır. Söz konusu düzeneği tasarımlamak mümkün, fakat üretimini bu maliyetle gerçekleştirmek zordur. Hem de bu düzenek, yıldırım düştüğünde çalışıp, aksi halde çalışmayan, yani kesintili ve enerji temini açısından güvenilmez, bir güç kaynağı oluşturacaktır. Yıldırım düştüğünde alınan enerjiyi depolayıp, zaman üzerinde yaygın olarak kullanalım derseniz; elektrik enerjisinin depolama masrafı maliyeti misliyle arttırır.
Vural Altın
