trafoların yüzde Uk hesabı hakkında?
azabaskeri
Üye
- Katılım
- 17 May 2012
- Mesajlar
- 11
- Puanları
- 1
- Yaş
- 43
"yukun aşım oranı hepsınde standart bu guzel" diye bir satır gördüm okurken; bu oran kaçtır acaba? 100 kVA max ne kadar yüklenebilir, bir standart var mı?
emir
Paylaşımcı üye
- Katılım
- 3 Eki 2006
- Mesajlar
- 707
- Puanları
- 101
- Yaş
- 42
Uk yükseldikçe trafodaki gerilim düşümü artar. yani 33/0,4kV trafo tam yüklü olduğu zaman hiç bir zaman çıkışı 400V değildir. Uk ya göre değişir 385 -390 V gibi değerler alır. Gerilim düşümü çok az olsun isterseniz Uk yı düşük seçersiniz. Fakat Uk düştükçe trafoda kısa devre anında oluşacak akım artar. bu da trafonun kısa devreye mukavemetini azaltır
ahmetyavuz6363
Üye
- Katılım
- 15 Tem 2010
- Mesajlar
- 35
- Puanları
- 1
çok güzel açıklamışsınız gerçekten.elinize ve dilinize sağlık
bu arada
emir bey veya aynı yaştaysak kardeş artık
forumda mesajlara cevabınızı gördümde birkaç yerde,best e test mühendisisiniz herhalde,bende yeni başladım test mühendiliğine 7 ay oldu aynı sektördeyiz,tanışmak istedim arasıra bazı konularda rahatsız edebilirmiyim,
teşekkürler şimdiden
bu aradaemir bey veya aynı yaştaysak kardeş artık
forumda mesajlara cevabınızı gördümde birkaç yerde,best e test mühendisisiniz herhalde,bende yeni başladım test mühendiliğine 7 ay oldu aynı sektördeyiz,tanışmak istedim arasıra bazı konularda rahatsız edebilirmiyim,
teşekkürler şimdiden
MEHMET KURHAN
Üye
- Katılım
- 20 Eki 2009
- Mesajlar
- 11
- Puanları
- 1
Emir bey konuyu gayet anlaşılır anlatmış teşekkürlerimi sunarım
Elektra
Elektra Temsilcisi
- Katılım
- 24 May 2013
- Mesajlar
- 28
- Puanları
- 1
Emir Bey konuyu çok güzel anlatmış. Ben de işin tasarım kısmını biraz anlatayım.
Uk, yani kısa devre geriliminin yüzdesel olarak oranı, transformatörün empedansını ifade etmekte kullanılan bir terimdir. Standart PI eşdeğer devresine göre:
Xp = Primer Kaçak Endüktansı
Rr = Primer Tel Direnci
Xs = Sekonder Kaçak Endüktansı
Rs = Sekonder Tel Direnci
Rc = Nüve Kayıpları eşdeğer direnci
Lm = Nüve Endüktansı eşdeğer empedansı
Kısa devre hesaplarını yaparken nüve değerlerini görmezden gelebiliriz. Bu durumda dört parametremiz kalıyor. Bunlardan Rp ve Rs işin rezistif kısmını betimliyor. Bu değerlerin hesaplanması için tel malzemesinin, tel uzunluğunun ve tel kesidinin bilinmesi yetiyor. Sonrası düz direnç hesabı (R=rho*uzunluk/kesit). Toplam eşdeğer direnç değeri ile nominal akımı çarptığınızda ise Uk nin resistif parçasını, yani Ur'yi buluyorsunuz.
Xp ve Xs'nin hesabı ise daha karmaşık. Bu kaçak endüktans değerleri, sargının nüveye yakınlığı, uzaklığı, sarım penceresinin ne kadarının kullanıldığı, hangi sarım tekniği kullanıldığı gibi parametrelere bağlı olarak değişiyor. Bu değişim ise her zaman doğru orantılı olmayabiliyor. Kullandığınız nüve malzemesinin cinsi, nüvenin montaj şekli ve montaj esnasında arada kalan ufak hava aralıkları bile bu değerlere etki edebiliyor. En büyük etkilerden biri sargıların nüveye ve birbirlerine uzaklığı. Uzaklaştırdıkça kaçaklar artıyor. Dolayısıyla Xp ve Xs değerleri büyüyor. Bu değerlerin artması Uk nin ikinci parçası olan Ux değerinin yükselmesini sağlıyor.
Ur ve Ux i bulduktan sonra karelerinin toplamının karekökünü alıp Uk değerini elde edebiliyorsunuz.
Uk'nın büyük veya küçük olması bir kalite indeksi değil, tasarım parametresidir. Bazı uygulamalarda Uk'nın olabildiğince küçük olmasını istersiniz. Bu durumda kaçak endüktans ve tel dirençleriniz düşük olacağından, boşta çalışma ile yükte çalışma arasındaki gerilim farkı(regülasyon) da düşük olacaktır.
Kimi uygulamalar için ise yüksek Uk değeri tercih edilir. Bu uygulamalarda dikkat edilmesi gereken şey , gerçekten yüksek olması istenen parametrenin Uk değil, Ux olmasıdır. Ark ocağı bunun için bir örnektir. Ocağın çalışması esnasında oluşacak kısa devre akımlarının çok yükselmesinin önüne geçebilmek için transformatörün kaçak endüktans değerleri yüksek seçilir. Bu sayede akım değerinin kısa sürede(mili saniyeler) çok yüksek değerlere çıkması engellenmiş olur.
Aynı şekilde UPS çıkışlarındaki transformatörlerde Ux değeri önem taşır. UPS üreticileri, çıkış izolasyon trafolarının kaçaklarını, filtre endüktansı gibi kullanıp, PWM ile ilde edilen dalga şeklini filtrelemekte kullanırlar. İstenilen Ux değerlerini yakalayabilmek için zaman zaman primer ile sekonder arasına ek nüve parçası eklememiz gerekebiliyor.
Uk değeri ayrıca kısa devre hesabında da kullanılıyor. Bu konu ile ilgili gerekli tüm bilgiler zaten yukarıdaki mesajlarda çok güzel bir şekilde paylaşılmış durumda.
Umarım aydınlatıcı olmuştur.
Uk, yani kısa devre geriliminin yüzdesel olarak oranı, transformatörün empedansını ifade etmekte kullanılan bir terimdir. Standart PI eşdeğer devresine göre:
Xp = Primer Kaçak Endüktansı
Rr = Primer Tel Direnci
Xs = Sekonder Kaçak Endüktansı
Rs = Sekonder Tel Direnci
Rc = Nüve Kayıpları eşdeğer direnci
Lm = Nüve Endüktansı eşdeğer empedansı
Kısa devre hesaplarını yaparken nüve değerlerini görmezden gelebiliriz. Bu durumda dört parametremiz kalıyor. Bunlardan Rp ve Rs işin rezistif kısmını betimliyor. Bu değerlerin hesaplanması için tel malzemesinin, tel uzunluğunun ve tel kesidinin bilinmesi yetiyor. Sonrası düz direnç hesabı (R=rho*uzunluk/kesit). Toplam eşdeğer direnç değeri ile nominal akımı çarptığınızda ise Uk nin resistif parçasını, yani Ur'yi buluyorsunuz.
Xp ve Xs'nin hesabı ise daha karmaşık. Bu kaçak endüktans değerleri, sargının nüveye yakınlığı, uzaklığı, sarım penceresinin ne kadarının kullanıldığı, hangi sarım tekniği kullanıldığı gibi parametrelere bağlı olarak değişiyor. Bu değişim ise her zaman doğru orantılı olmayabiliyor. Kullandığınız nüve malzemesinin cinsi, nüvenin montaj şekli ve montaj esnasında arada kalan ufak hava aralıkları bile bu değerlere etki edebiliyor. En büyük etkilerden biri sargıların nüveye ve birbirlerine uzaklığı. Uzaklaştırdıkça kaçaklar artıyor. Dolayısıyla Xp ve Xs değerleri büyüyor. Bu değerlerin artması Uk nin ikinci parçası olan Ux değerinin yükselmesini sağlıyor.
Ur ve Ux i bulduktan sonra karelerinin toplamının karekökünü alıp Uk değerini elde edebiliyorsunuz.
Uk'nın büyük veya küçük olması bir kalite indeksi değil, tasarım parametresidir. Bazı uygulamalarda Uk'nın olabildiğince küçük olmasını istersiniz. Bu durumda kaçak endüktans ve tel dirençleriniz düşük olacağından, boşta çalışma ile yükte çalışma arasındaki gerilim farkı(regülasyon) da düşük olacaktır.
Kimi uygulamalar için ise yüksek Uk değeri tercih edilir. Bu uygulamalarda dikkat edilmesi gereken şey , gerçekten yüksek olması istenen parametrenin Uk değil, Ux olmasıdır. Ark ocağı bunun için bir örnektir. Ocağın çalışması esnasında oluşacak kısa devre akımlarının çok yükselmesinin önüne geçebilmek için transformatörün kaçak endüktans değerleri yüksek seçilir. Bu sayede akım değerinin kısa sürede(mili saniyeler) çok yüksek değerlere çıkması engellenmiş olur.
Aynı şekilde UPS çıkışlarındaki transformatörlerde Ux değeri önem taşır. UPS üreticileri, çıkış izolasyon trafolarının kaçaklarını, filtre endüktansı gibi kullanıp, PWM ile ilde edilen dalga şeklini filtrelemekte kullanırlar. İstenilen Ux değerlerini yakalayabilmek için zaman zaman primer ile sekonder arasına ek nüve parçası eklememiz gerekebiliyor.
Uk değeri ayrıca kısa devre hesabında da kullanılıyor. Bu konu ile ilgili gerekli tüm bilgiler zaten yukarıdaki mesajlarda çok güzel bir şekilde paylaşılmış durumda.
Umarım aydınlatıcı olmuştur.
