Endüktif Reaktans
Bir bobinin etrafına sarılı telin içinden akım geçerken, bobinin her tur telindeki manyetik alanların etkileşiminin sonucunda bobinin etrafında bir manyetik alan oluşacaktır. Bobinden geçen alternatif akım ile bobinin etrafındaki alan genişler ve azalır. Genişleyen ve azalan alan, esas alanı yaratan bu değişen akıma karşı koyan ters bir voltaj bobinin içine endüklenir. Bu ac’ye karşı koyma ve direnmeye endüktif reaktans adı verilir. Sembolu XL ve aşağıdaki formül ile hesaplanır, burada f hertz olarak frekans, L henri olarak endüktans; Pi de sabit 3.1416dır:
XL = 2Pi fL
Endüktans bobinin boyutlarına (alan ve uzunluk), tur sayısına ve bobinin sarılı olduğu maddenin sızdırmazlığına bağlıdır. Sızdırmazlık bir maddenin ne kadar kolay manyetize edilebilirliğinin ölçüsüdür. Dikkat ediniz ki, değişen akımın frekansı arttıkça, endüktif reaktans armaktadır.
Endüktif reaktansın birimi om’dur, bu da aynı zamanda bir resistansın direnci için kullanılan birim ile aynıdır. Bir ac devrede bir endüktörün toplam karşı koyması (empedans), endüktörün kablosundaki endüktif reaktans ile dc direncin toplamına eşittir. Bir endüktörden dc veya çok düşük frekansta ac akıyorsa, empedansı onun sarıldığı telin dc direncine yakındır. Frekans arttıkça, empedans etkili bir şekilde artar çünkü endüktif reaktans etkili bir şekilde artar.
XL = ω.L 'dir. ω = 2.π.f olup yerine konulursa, XL = 2.π.f.L ohm olur.
ω : Açısal hız (Omega) f: Uygulana AC gerilimin frekansı birimi, Herzt (Hz) 'dir.
L: Bobinin endüktansı olup birimi, Henry (H) 'dir.
"L" nin değeri bobinin yapısına bağlıdır.Bobinin sarım sayısı ve kesit alanı ne kadar büyük olursa, "L" o kadar büyük olur. Dolayısıyla AC akıma gösterdiği dirençte o oranda büyür."L" nin birimi yukarıda da belirtildiği gibi Henry (H) 'dir. Ancak genellikle değerler çok küçük olduğundan "Henry" olarak yazımda çok küsürlü sayı çıkar.Bunun için miliHenry (mH) ve mikrohenry (µH) değerleri kullanılır.Henry, miliHenry ve mikroHenry arasında şu bağıntı vardır.
MiliHenry (mH) :1mH = 10-3 H veya 1H = 103mH
MikroHenry (µH) : 1µH = 10-6 H veya 1H = 106 µH 'dir.
Karşılıklı Endüktans (M):
Aynı nüve üzerine sarılı iki bobinin birinden akım geçirildiğinde, bunun nüvede oluşturduğu kuvvet çizgileri diğer sargıyı da etkileyerek, bu sargının iki ucu arasında bir gerilim oluşturur. Bu gerilime endüksiyon gerilimi denir.Bu şekilde iletişim, karşılıklı (ortak) endüktans denen belirli bir değere göre olmaktadır.Karşılıklı endüktans (M) ile gösterilir ve şu şekilde ifade edilir: M=√L1.L2
L1 ve L2, iki bobinin self endüktansıdır.M 'in birimi de Henry (H) 'dir.Şöyle tanımlanır:
Aynı nüve üzerindeki iki bobinin birincisinden geçen 1 amperlik AC akım 1 saniyede, ikinci bobinde 1V 'luk bir gerilim endükliyorsa iki bobin arasındaki karşılıklı endüktans M=1 Henry 'dir
Transformatör hesaplamaları ve daha önce verdiğim bilgileri, bu verdiğim bilgilerle birleştirip kendi yorumunuzu yapınız. Konuyu birebir anlatmaya kalkarsam kopya vermiş olurum ki bu da sizin konu hakkında yeteri kadar bilgilenmenizi engeller.
