Transformatörler
Elektrik enerjisinin iletilmesi, dağıtılması gibi alanlarda ve çeşitli aygıtların çalıştırılmasında kullanılan transformatörler en önemli elektrik makinaları grubundan sayılmaktadır. Transformatör, verilen bir alternatif gerilimi aynı freakansta diğer bir gerilime çevirmeye yarayan bir elektrik makinasıdır. Beslendiği ikincil şebekenin talep ettiği aktif ve reaktif gücü, kendisine enerji temin eden birincil şebekeden alır. Transformatörler üst gerilim şebekesindan alt gerilim şebekesine güç aktarmak için kullanılıyorsa bunlara “Güç Transformatörleri” denir. Ancak transformatörler gerilimi veya akımı ölçmek için kullanılıyorsa bunlara da “Ölçü Transformatörleri” denir.
Transformatörler ince silisli saclardan oluşan kapalı bir manyetik gövde ile bunun üzerine, yalıtılmış iletkenlerden sarılan sargılardan oluşur. En basit şekli ile transformatörde iki sargı bulunur. Bunlardan birine birincil (Primer), ötekine ise ikincil (Sekonder) sargı denir. Transformatör sargılarına gerilim değerlerine göre alçak gerilim sargısı veya yüksek gerilim sargısı gibi isimler de verilmektedir. Birincil gerilimi ikincil geriliminden büyükse, bu çeşit transformatörlere “düşürücü veya alçaltıcı transformatörler”, birincil gerilimi ikincil geriliminden küçükse, bu çeşit transformatörlere de “yükseltici transformatörler” denir.
Transformatörlerin hareket eden parçaları bulunmadığından sürtünme kayıpları söz konusu değildir. Bu nedenden dolayı diğer elektrik makinalarına göre verimi en yüksek elektrik makinasıdır. Büyük transformatörlerde malzemeyi en ekonomik kullanarak verimlerini %99,6’lara kadar çıkarmak mümkündür. Güçleri bir kaç Volt-Amper’den (VA), Mega-Volt-Amper’lere (MVA) kadar olabilir. Çıkış gerilimleri de çok yüksek kV değerlerine kadar çıkabilmektedir.
