Yüksek kesitlerdeki kabloların imalat anında kopması çok çok çok zordur. Kablo standardında kabloda ek olamaz diye bir koşul yoktur. Kablo yapımında esas olan şey standarttır. Standartta verilen test ve muayenelerden benim kablom geçiyorsa sorun yoktur. Bu değildirki ben kablomu ekleye ekleye satıyorum.Her firmanın kendine özgü kalite politikası vardır. Yurt içi ve yurt dışındaki kablo firmalarında çalışan arkadaşlarımda var bazı imalatçı firmalar kesinlikle ek kabul etmez bazılarıda müşteri 1000mt yekpare kablo ister 400+600 olarak tek bir makaraya üst üste sarar yollar.Sonuçta bunu kullancak olanda kesipte kullancak der. Yüksek kesitlerde yapılan ekleri kablo üzerinde gözle ve dokunarak anlamanız zor değilde çokta bariz belli olmas. Şunuda söliyim kablo izole dolgu kılıf aşamalarında belli sebeplerden dolayı açmalar olur. Bu kısımlardan damarı yada kabloyu kesemessiniz burası Türkiye Cumhuriyeti Karayolları gibi olmasada tamir yapılır.Hiç bir zararı yoktur.
Elbetteki yüksek kesitlerdeki damarlara yapılan ekin kabloya zararı vardır.Kablo şu aşamalarla yapılır.
1- İstenen kesitli bakır bükülür. 95mm² için 22[20X0,49mm] bakır bükülür her firma bu şekilde bükcek die bir kaide yoktur. Arkadaşımın sorduğu soru kesitin neden ince geldiğidir. Hesapladığınızda 0,49*0,49*20*22*0,785 = 82,93mm² çıkar. Burdaki düşük kesit şudur IEC 60228 standardında kablo kesitini vermez yani verirde illede 95mm² olcak demez. Buna karşılık 95mm² kesitli bakırın direnci max. 0,193 Ω/km %cu oranı %99,9 ve iletkenlik 58,58 m/Ω*mm² olacak diye diretir. (Kablonun standardında ek özellik yok ise yani tek tel çapı 1mm olmalıdır gibi ozman 0,49 dan yapılmaz. ayrıca sınıf 1 sınıf 2...... sınıf 5 e kadar bakır çeşiti vardır. yukardaki verdiğim örnek sınıf 5 yani flexible bakırdır. sınıf 2 ile yapılmak istenirse 19x2,48mm yani 19 tane 2,48mm lik bakırın bükülmesiylede yapılabilir.Kesit farklılığı vardır ama direnç değeri max 0,193Ω/km dür yani olmak zorundadırsıkıştırılmış iletken çeşiti vardır bu iletkenler daha düşük çapta aynı direnç değerini karşılamaktadır.
Yani kablo standardındaki sınıfa göre ben bakırımı 0,190 Ω/km gelicek şekilde yaparım. Buda kesit düşmesine yol açar ama burda çalma çırpma yoktur herşey standartlara uygundur.
2-İzolasyon aşamasına gelindiğinde yine kablo standardına uygun malzeme ile (XLPE HFX PVC HFFR Silikon vs.. ) kablo standardında belirtilen et kalınlığında bir taba çekilir. Tek damarlı kablolar basit olarak bukadardır.
3- Büküm aşamasında izoleler (damarlar) standartta belirtilen renk/numara sıralamasına göre bükülür.Büküm hatve ve haddesi önemlidir. 95mm² lik bir DAMARIN kopması çok zordur makinanızın bir parçasının kırılması gerekir koparmak için. Olduki koptu bu kablonun o damarına ek yapılabilir.bir iki çeşit ek yöntemi vardır kaynak (elektrik-oksijen kaynağı değildir.) sıkıştırma vb... Düşük kesitli kablolarda (0,10 -->10 mm²) büküm aşamasında kopma daha sık rastlanır.
4-Ekranlama kablo tipinde varsa istenilen ekranlama yapılır. Örgü, bant vs vs çok çeşitlidir.Zayıf akım kablolarında çok sık rastlarsınız.
5- dolgu kısmı bükümü yapılan kabloların üzerine kablo tipinde yer alıyorsa izole çeker gibi yapılır basit olarak izolede aranan şartlar dolgudada aranır.
6- zırhlama genelde enstrüman kabloları zırhlıdır diye bir kavram vardır bununla kısıtlanamaz kullanılacak olan alana göre zırhlanır zırh malzemesi çelik yassı/yuvarlak tel çelik şerit folyo vb... yapılabilir.
7-kılıf aşamasıda dolgu aşaması gibi aynı nitelikler aranır.kılıfta dolguda (ara kılıf) yada izolede kullanılan bin bir çeşit malzeme cinsi var. kimyasal fiziksel ve elektriksel bir çok standardı ve yine bin bir çeşit testi vardır.
kablo firmalarında zayıf orta ve yüksek gerilim kabloları üreten firmalar yok gibidir genelde her firma bir yöne baskındır. yani düşük gerilim-zayıf akım kablosu yapan makineler ile yüksek gerilim kablosu yapan makineler ve satış gücü farklı olduğundan firmalar genelde işte biz zayıf akımcıyız yada biz yüksek gerilim kablosu yapıyoruz data kablosu yapmıyoruz gibi şeyler duyarsınız.Kablo imalatı çok çeşitli ve zordur.
Merak ettiğiniz bir konu varsa elimden geldiğince yardım ederim fakat yüksek gerilim kablolarıyla ilgili teknik bilgim fazla yoktur.Genelde zayıf akım kablolarıyla ilgilenirim. Kontrol herzaman zayıf akımdadır
görüşmek üzere iyi çalışmalar.
