Akım trafosu boşta neden yanar?

[onurdemir]

Akım trafosunun sekonder uçları boşta kalınca akım trafosu neden yanar?

 

[hesseno]

bu durumda mıknatıslanma akımı normalin 200 katına çıkar,bu da trafonun çekirdeğinde çok yüksek magnetik akı yoğunluğuna yol açar.sonuç olarak çok yüksek endükleme gerilimi oluşur

 

[CEVDET ÇALIK]

1) Transformatörde çevirme oranı a=N1/N2=V1/V2=I2/I1 dir. Burada a==N1/N2=I2/I1 e odaklandığımızda, akım ölçü trafosunun akımı küçülttüğünüdüşünürsek (bu %99 böyledir) N2 > N1 dir.

2) Şimdi bağıntının ilktarafına yoğunlaşalım: a=N1/N2=V1/V2 ; N2 > N1 iseV2 de V2> V1 olur.

Şİmdi şunu hatırlayalım. Evlerimizde zil trafosu vardır ve bu zil trafosununprimeri sürekli 220 V a bağlı olarak sonsuza dek öyle uyur,Taa ki birisi gelipzile basana dek. Yani uzun süre boşta çalışır. Duran bir makine olantransformatörün verimi çok yüksektir (%97-99) dolayısı ile boşta çalışan butrafo çok az akım çeker, bu çalışmada sadece demir kayıplarını karşılar, atalımkafadan iyi bir trafo ise yılda 1 TL felan yakar yaklaşık. BU trafo boştaçok küçük akım çekiyor ise demekki giriş empedansı çok büyük olur boştaçalışırken. Açıkçası boşta çalışan tüm trafolarda durum böyledir, sadece demirkayıpları için ufak bir akım çekerler (bu nominal akımın %3-5 i kadardır). Eh,bu durum akım ölçü trafosu için de böyledir, ne zaman? sekonderi açıksa!



Bakın, sekonderi açık olursa, primeri büyük bir empedansa sahip olur, boşta çalıştığı için.

Şimdi bir şehrin akımının ölçümünde kullanılan bir akım trafosunu ele alalım. Şehrin tüm yükleri devrede ve eşdeğer yük empedansı küçük. Girişteki şebeke gerilimi (çoğu kez orta gerilim yada yüksek gerilim) büyük, ona seri olan akım trafosu (boşta) empedansı büyük ve ona seri bağlı olan şehir yük empedansı ise küçüktür. Böyle bir devrede ise uygulanan gerilimin büyük çoğunluğu (atalım %90'ı) akım trafosunun primerine düşer. Yukarıdaki(2) den zaten gerilim yükseltici olduğunu kabul ettiğimiz bu trafonun girişinebir de yüksek gerilim uygulanırsa çıkıştan normal dışı yükseklikte bir gerilim çıkar ve bu kez çoğu kez bir insanı öldürmeye yetecek yükseklik ve güçtedir.Böyle bir çalışma durumunda trafoya beklenti dışı yüksek gerilim uygulanmış olduğundan (böyle bir şeye maruz kaldığından) trafo doyar, demir kayıları binlerce kez artar. Trafo diğer taraftan kızarı - çatlar - patlar. Yani trafo intihar eder.